Programma 8 Gezondheid en duurzaamheid

Programmavisie

Terug naar navigatie - Programmavisie

Wij zetten ons in voor een duurzame samenleving. Zo willen we bijdragen aan het minder belasten van onze kwetsbare aarde. Dat krijgt vorm in allerlei concrete projecten, zoals het beleid voor afvalinzameling en de energiestrategie. We streven naar een betaalbare, betrouwbare, schone en veilige energievoorziening voor iedereen in 2050. We ontwikkelen Ridderkerk in de richting van een circulaire economie. De volksgezondheid en het milieu dienen wij met concrete maatregelen, die bijdragen aan een duurzame leefwijze en gezonde leefomgeving.

Terug naar navigatie - Trends en ontwikkelingen/Volksgezondheid

Voor de GGD Rotterdam Rijnmond zijn de werkzaamheden als gevolg van de coronacrisis fors toegenomen. De reguliere formatie infectieziekten bestrijding (ca 20 fte) is gegroeid naar een aantal van ruim 1000 fte eind oktober. Ook op het gebied van communicatie is veel extra inzet geweest. De reguliere taken van de GGD hebben door de corona uitbraak vertraging opgelopen, zoals de inspecties kinderopvang. Vrijwel zeker zal de coronacrisis ook op langere termijn gevolgen hebben voor de GGD-organisatie. In welke mate zal het komende jaar verder inzichtelijk worden.

De landelijke nota gezondheidsbeleid 2020-2024 is met vertraging bekend gemaakt in 2020. De lokale nota gezondheidsbeleid volgt de landelijke nota gezondheidsbeleid 2020-2024 en zal in 2021 worden voorgelegd aan de raad.

GGD Rotterdam-Rijnmond heeft in samenwerking met de gemeenten in 2020 het ‘Actieplan Samenwerken aan Preventie’ ontwikkeld. In het actieplan ‘Samenwerken aan Preventie’ zijn landelijke preventiethema’s zoals roken, overgewicht en alcoholgebruik opgenomen. De focus ligt in eerste instantie op het thema rookvrij. Daarnaast willen de gemeenten in de regio Rijnmond inzetten op de achterliggende problematiek, bijvoorbeeld armoede.

November 2020 is het voorstel rondom AED's vastgesteld. Door middel van het plaatsen van 25 AED’s en buitenkasten in de openbare ruimte wordt een dekkend netwerk gerealiseerd.

Terug naar navigatie - Trends en ontwikkelingen/Riolering

De klimaatveranderingen zijn in heel Nederland voelbaar. Ook in Ridderkerk. De overlast ten gevolge van de forse regenbuien die we zo nu en dan te verwerken krijgen is niet alleen op te lossen door de aanleg van een grotere buis. Daarnaast hebben we te maken met perioden van extreme droogte. Het vraagt maatregelen door de gemeente, maar ook door inwoners, bedrijven en het Waterschap Hollandse Delta.

Er wordt bij grootschalige werkzaamheden integraal naar dit soort vraagstukken gekeken. De maatregelen moeten gevonden worden in samenspel met weg- en groenbeheer en het Waterschap Hollandse Delta, om tot een goed evenwicht te komen van vasthouden, bergen en (vertraagd) afvoeren van hemelwater. Kortom, maatwerk voor iedere locatie afzonderlijk.

Terug naar navigatie - Trends en ontwikkelingen/Afval

Op weg naar een circulaire afvalketen, hebben de Rijksoverheid en de VNG samen de zogenaamde VANG-doelstellingen geformuleerd. VANG staat voor ‘Van Afval Naar Grondstof’. In 2025 mag er nog maximaal dertig kilogram restafval per inwoner per jaar overblijven. Wij hebben ook deze ambitie en willen op termijn (2050) een volledig afvalloze gemeente worden.

Als gevolg van marktontwikkelingen zijn de kosten van het verwerken van huishoudelijk afval significant toegenomen, in een aantal gevallen zelfs verdubbeld. De tarieven voor het verbranden van huishoudelijk afval zijn sterk gestegen. Tegelijk is de marktwaarde van de door afvalscheiding verkregen grondstoffen gekelderd.  Dit zijn landelijke ontwikkelingen; wij hebben geen invloed op deze tarieven. Het vergroot het belang van een doelmatig afvalbeleid, want hiermee kan ervoor gezorgd worden dat de beïnvloedbare kosten zo min mogelijk stijgen.

Wat hebben we bereikt?

Terug naar navigatie - Wat hebben we bereikt?

Volksgezondheid

Terug naar navigatie - Volksgezondheid

We hebben in samenwerking met GGD Rotterdam-Rijnmond het ‘Actieplan Samenwerken aan Preventie’ ontwikkeld. Het Regionaal ‘Actieplan Samenwerken aan Preventie’ is in oktober 2020 vastgesteld. In dit actieplan zijn landelijke preventiethema’s zoals roken, overgewicht en alcoholgebruik opgenomen. Er wordt gestart met het thema rookvrij. Met regiogemeenten is een subsidie aanvraag ontwikkeld en ingediend bij GGD GHOR Nederland. Met de extra middelen is een projectleider aangetrokken die aan de slag is gegaan met de rookvrije sportomgevingen en stoptober.

In Ridderkerk heeft naast Speeltuinvereniging Slikkerveer (SVS Tegelpad), ook De Dierenhof zich aangesloten bij de landelijke campagne 'Rookvrije Generatie'. Saturnus is al rookvrij en KCR is bezig met een rookbeleid. Door de coronacrisis hebben we ervoor gekozen dit thema in 2021 met de sportverenigingen verder op te pakken. 

De landelijke nota gezondheidsbeleid 2020-2024 is met vertraging bekend gemaakt in 2020. De lokale nota gezondheidsbeleid volgt de landelijke nota gezondheidsbeleid 2020-2024.
De startnotitie gezondheidsbeleid Ridderkerk is in januari 2021 aan de raad voorgelegd. De nota gezondheidsbeleid zal in september 2021 aan de raad worden voorgelegd.

Het huidige Actieplan voorkomen en bestrijden alcohol-/drugsgebruik is verlengd tot en met 2021. Een meerjarig actieplan alcohol, drugs en gameverslaving wordt gekoppeld aan de nota gezondheidsbeleid Ridderkerk, die in 2021 vastgesteld wordt.

De gemeente Ridderkerk is aangesloten bij het landelijk Actieprogramma Eén tegen eenzaamheid. We werken samen met de maatschappelijke partners in de aanpak eenzaamheid Ridderkerk. In 2020 hebben we ons op vier zaken gericht:

  1. Tablets voor eenzame mensen (beeldbellen);
  2. Signalering eenzaamheid;
  3. Vergroten van deelnemers;
  4. Eenzaamheid onder jongeren bestrijden.

Vet Gezond is het programma waarbinnen gewerkt wordt aan een gezonde leefstijl. Ook in 2020 hebben er, ondanks de coronacrisis, diverse activiteiten plaatsgevonden. In schooljaar 2019/2020 zijn beide locaties van de Piramide gestart met het Vet Gezond programma verbinding preventie en zorg. Door de coronacrisis zijn niet alle onderdelen uitgevoerd. We hebben voorgesteld het programma nog een schooljaar langer te laten lopen op deze scholen.
Het programma Fitcoins is verlengd; ook in 2020 konden mensen de app weer downloaden. In maart 2020 zijn Kinderopvang SKR en de Bron gestart met Smakelijke Moestuinen.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Riolering

Terug naar navigatie - Riolering

Wij streven naar een goed functionerend rioolstelsel om huishoudelijk afvalwater en regenwater in te zamelen en te transporteren naar de afvalwaterzuiveringsinrichting. De verwachting is dat wij steeds meer te maken krijgen met een toename van extreme neerslag en perioden van droogte. Het rioolstelsel is niet toereikend om tijdelijk zeer grote hoeveelheden hemelwater te verwerken. De zorg gaat dan ook uit naar het voorkomen van wateroverlast (in panden). Daarom wordt ingezet op klimaatadaptief ontwerp en beheer, waarbij per locatie gekeken wordt naar oplossingen. Bijvoorbeeld verruiming van waterberging of afkoppeling. Bij nieuwe plannen wordt werk-met-werk gemaakt.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Afval

Terug naar navigatie - Afval
  • Op 11 juni 2020 heeft de gemeenteraad de geüpdatete Afvalstoffenverordening Ridderkerk 2020 vastgesteld, waarin onder andere een toegangscontrole op ondergrondse containers en cocons geïntroduceerd wordt. De verordening geeft de wettelijke kaders en randvoorwaarden aan die benodigd zijn om NV BAR-Afvalbeheer uitvoering te kunnen laten geven aan het ‘Beleidsplan afval en grondstoffen 2019-2023’
  • Op 13 oktober 2020 zijn de Richtlijnen locatiebepaling nieuwe ondergrondse containers Ridderkerk vastgesteld;
  • 15 december 2020 is het Uitvoeringsbesluit Afvalstoffenverordening Ridderkerk 2021 vastgesteld.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Milieubeheer

Terug naar navigatie - Milieubeheer
  • Het aantal geluidgehinderden is teruggebracht;
  • Er is een bijdrage geleverd aan verbetering van de luchtkwaliteit;
  • Er is een bijdrage geleverd aan verbetering van de bodemkwaliteit.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Milieubeheer/Duurzaamheid

Terug naar navigatie - Milieubeheer/Duurzaamheid

En op het gebied van duurzaamheid is het gelukt om:

  • CO2 te besparen door in te zetten op de thema's energiebesparing, opwekking van duurzame elektriciteit en mobiliteit.
  • Met 23 gemeenten, vier waterschappen, de provincie en netbeheerders hebben we de concept Regionale Energie Strategie (RES) vastgesteld. 
  • Een van de belangrijkste consequenties van de energietransitie is het uit-faseren van fossiele brandstoffen, zoals aardgas. Hiertoe hebben we de 'Warmtevisie: de route naar 2050' vastgesteld. 

 

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?
Exploitatie Begroting 2020 Begroting 2020 na wijziging Realisatie 2020 Verschil
Lasten
1.2:Openbare orde en veiligheid -107.400 -125.000 -135.293 -10.293
7.1:Volksgezondheid -380.200 -380.300 -331.949 48.351
7.2:Riolering -3.783.300 -4.250.900 -4.073.705 177.196
7.3:Afval -5.406.500 -6.490.700 -6.478.102 12.598
7.4:Milieubeheer -1.542.400 -2.942.700 -1.609.233 1.333.467
8.1:Ruimtelijke ordening -26.400 -23.700 -10.139 13.561
Totaal Lasten -11.246.200 -14.213.300 -12.638.421 1.574.879
Baten
7.2:Riolering 4.971.300 5.457.400 4.805.249 -652.151
7.3:Afval 6.532.300 6.556.200 6.608.796 52.596
7.4:Milieubeheer 71.500 1.107.100 162.219 -944.881
8.1:Ruimtelijke ordening 18.900 0 2.234 2.234
Totaal Baten 11.594.000 13.120.700 11.578.499 -1.542.201
Saldo - Lasten en baten 347.800 -1.092.600 -1.059.922 32.678
Stortingen
0.10:Mutaties reserves 0 -1.539.000 -1.546.957 -7.957
Totaal Stortingen 0 -1.539.000 -1.546.957 -7.957
Onttrekkingen
0.10:Mutaties reserves 280.600 2.154.400 1.681.196 -473.204
Totaal Onttrekkingen 280.600 2.154.400 1.681.196 -473.204
Saldo - Reserves 280.600 615.400 134.239 -481.161

Toelichting 1.2 Openbare orde en veiligheid

Terug naar navigatie - Toelichting 1.2 Openbare orde en veiligheid
Omschrijving Bedrag afwijking
1.2 Openbare orde en veiligheid
Lasten -10.293
Baten
Nadelig saldo -10.293

Opvang zwerfdieren (voordeel 31.885)
Als gemeente zijn we op grond van artikel 5:8 lid 3 BW verantwoordelijk voor het in bewaring nemen van gevonden gezelschapsdieren voor minimaal twee weken. Gezien de wettelijke verplichting is een nieuwe overeenkomst met De Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Dieren afgesloten.
De landelijke tarieven liggen hoger waardoor wij uit zijn gegaan van structureel hogere kosten. De verwachte structurele overschrijding van € 14.800 is meegenomen in het 1e Tussenrapportage 2020.
Er zijn meer zwerfdieren in 2020 opgevangen dan in 2019. Desalniettemin zijn de werkelijke kosten in 2020 € 5.115. Er bleef een bedrag van € 31.885 ongebruikt uit het budget opvang van zwerfdieren in 2020.
Indien uit onze ervaringsgegevens over 2020 en het eerste halfjaar 2021 blijkt dat er structureel onderschrijding plaats gaat vinden, dan wordt een voorstel aan u voorgelegd via de 2e Tussenrapportage 2021 om dit budget af te ramen.

Toerekening BAR-bijdrage naar programma's (nadeel 34.469)
De toerekening van de BAR-bijdrage naar de programma's wordt toegelicht in de Leeswijzer.

Overige verschillen kleiner dan € 25.000 (nadeel 7.709)

 

Toelichting 7.1 Volksgezondheid

Terug naar navigatie - Toelichting 7.1 Volksgezondheid
Omschrijving Bedrag afwijking
7.1 Volksgezondheid
Lasten 48.351
Baten
Voordelig saldo 48.351

Toerekening BAR-bijdrage naar programma's (voordeel 27.900)
De toerekening van de BAR-bijdrage naar de programma's wordt toegelicht in de Leeswijzer.

Overige verschillen kleiner dan € 25.000 (voordeel 20.451)

Toelichting 7.2 Riolering

Terug naar navigatie - Toelichting 7.2 Riolering
Omschrijving Bedrag afwijking
7.2 Riolering
Lasten 177.196
Baten -652.151
Nadelig saldo -474.955

Riolering planmatig onderhoud (voordeel 32.406)
De rioolwerkzaamheden in Rijsoord en de Savornin Lohmanstraat vielen duurder uit doordat er asbesthoudende kit is aangetroffen. De werkzaamheden in de Klaas Katersstraat stagneerden hierdoor. In 2021 worden de werkzaamheden in de Klaas Katerstraat afgerond. Per saldo is er sprake van een voordeel van € 559.100 op het gebied van rioolvervangingen.

De lagere rioollasten leiden samen met overige resultaten op het gebied van riolen en gemalen tot een lagere aanwending (nadeel) van de voorziening beklemde middelen riolering van € 540.800. Het overige verschil betreft diverse kleinere afwijkingen.

Baten rioolrecht (nadeel 110.804)
Minder opbrengst rioolheffing woningen van € 56.350.
Een vertraging in de oplevering van nieuwbouwwoningen heeft ertoe geleid dat er minder aansluitingen zijn dan bij de begroting was uitgegaan. De oplevering van 300 nieuwbouwwoningen zijn verschoven naar 2021 en verder, waardoor er minder heffingseenheden in 2020 zijn met als gevolg een incidenteel mindere opbrengst rioolheffing woningen.
Minder opbrengst rioolheffing niet-woningen van € 54.454.
Het aantal heffingseenheden van de grootverbruikers van niet-woningen blijkt minder te zijn dan bij de raming 2020 is uitgegaan. Er is sprake van minder waterverbruik bij de niet-woningen. Daarnaast heeft leegstand van niet-woningen ervoor gezorgd voor minder aantal aansluitingen. Beide hebben geleid tot een incidentele minder opbrengst rioolheffing niet-woningen.

Toerekening BAR-bijdrage naar programma's (nadeel 419.570)
De toerekening van de BAR-bijdrage naar de programma's wordt toegelicht in de Leeswijzer.

Overige verschillen kleiner dan € 25.000 (voordeel 23.013)

Toelichting 7.3 Afval

Terug naar navigatie - Toelichting 7.3 Afval
Omschrijving Bedrag afwijking
7.3 Afval
Lasten 12.598
Baten 52.596
Voordelig saldo 65.194

Inzameling huishoudelijk afval (voordeel 250.348)
In de begroting is er rekening mee gehouden, dat de coronamaatregelen tot september zouden duren. De maatregelen zijn verlengd en duren nog voort in 2021. Dit brengt met zich mee dat er meer afval is geproduceerd. Hierdoor zijn er meer verwerkingskosten en hogere operationele kosten vanuit de NV BAR-Afvalbeheer (€ 124.000). Daarnaast is er in 2020 ook iets meer restafval (€ 31.000) aangeboden dan begroot.
Hiertegenover staat een voordeel van € 130.000. Door de vertraging van de invoering van de maatregelen uit het afvalbeleidsplan zoals de plaatsing van de ondergrondse containers zijn lagere kosten gemaakt voor de toegangscontrolesystemen en de vulgraadsystemen en door de vervanging van de minicontainers in 2019 zijn de onderhoudskosten gedaald. Verder zorgt de latere uitrol van de ondergrondse containers voor incidenteel lagere onderhoudskosten. Bovengenoemde zaken worden opgepakt binnen het lopende project. De vertraging van de invoering brengt ook met zich mee dat de prestatie van een deel van de begrootte projectkosten volgend jaar plaats zal vinden. Dit geeft een voordeel van € 275.000 en dit budget dient daarom doorgeschoven te worden naar 2021 inclusief de dekking uit de algemene reserve.

Afval-brengstation / Aanbiedstation (voordeel 76.547)
In 2020 is de afrekening van 2019 binnengekomen van HVC. Dit levert een voordeel op van € 70.000.
De afrekening van 2020 is nog niet bekend.

Baten reinigingsrecht en afvalstoffenheffing (nadeel 61.875)
Een vertraging in de oplevering van nieuwbouwwoningen heeft ertoe geleid dat er minder aansluitingen zijn dan waarvan bij de begroting was uitgegaan. De oplevering van 300 nieuwbouwwoningen is verschoven naar 2021 en verder, waardoor er minder heffingseenheden in 2020 zijn, met als gevolg een minderopbrengst afvalstoffenheffing. Dit verklaart grotendeels het nadeel.

Toerekening BAR-bijdrage naar programma's (nadeel 210.978)
De toerekening van de BAR-bijdrage naar de programma's wordt toegelicht in de Leeswijzer.

Overige verschillen kleiner dan € 25.000 (voordeel 11.152)

Toelichting 7.4 Milieubeheer

Terug naar navigatie - Toelichting 7.4 Milieubeheer
Omschrijving Bedrag afwijking
7.4 Milieubeheer
Lasten 1.333.467
Baten -944.881
Voordelig saldo 388.586

Bodem (voordeel 138.626)
In 2020 is budget bijgeraamd (€ 111.000) om een declaratie van Wooncompas te kunnen dekken. De declaratie betreft de kosten van de bodemsanering van de locatie Ridderkerk Centrum, fase 1. Deze declaratie is nog niet ingediend, maar volgt in 2021. Het resterend budget van 2020 overhevelen naar 2021.

Geluid (voordeel 33.208)
Bij de 2e Tussenrapportage 2020 is er budget ter beschikking gesteld van € 75.000 voor het uitvoeren van onderzoeken en werkzaamheden voor geluidmaatregelen langs de A15 ter hoogte van het Oosterpark en de Rotterdamseweg. Het resterende budget van 2020 hevelen we over naar 2021.

Duurzame energietransitie (voordeel 45.153)
In 2020 is gestart met het opstellen van een visie op de Circulaire Samenleving. Hiervoor is ook een externe opdracht verstrekt. Facturatie vindt plaats in 2021. Het betreft doorlopende werkzaamheden.
Het resterende bedrag van € 45.072 van de incidentele toevoeging aan het budget ter grootte van € 50.000 voor Circulaire Samenleving moet worden doorgeschoven naar 2021.

Verduurzamen gemeentelijke gebouwen (voordeel 37.843)
Bij beoordeling van de diverse gebouwen is gebleken dat realisatie van zonnepanelen op het gemeentehuis en de brandweerkazerne niet mogelijk bleek. Daarom zijn er geen verdere kosten voor begeleiding geboekt.

Toerekening BAR-bijdrage naar programma's (voordeel 129.009)
De toerekening van de BAR-bijdrage naar de programma's wordt toegelicht in de Leeswijzer.

Overige verschillen kleiner dan € 25.000 (voordeel 4.747)

Toelichting 0.10 Mutaties reserves

Terug naar navigatie - Toelichting 0.10 Mutaties reserves
Omschrijving Bedrag afwijking
0.10 Mutaties reserves
Stortingen -7.957
Onttrekkingen -473.204
Nadelig saldo -481.161

De kosten inzake de nota voor het opstellen van een nota circulaire economie (inclusief actieprogramma) zijn in 2020 lager dan geraamd. Hierdoor is ook de dekking uit de algemene reserve hiervoor lager (nadeel 45.072).

De kosten met betrekking tot een rapportage over maatregelen voor het verduurzamen van gemeentelijke gebouwen zijn in 2020 lager dan geraamd. Hierdoor is ook de dekking uit de algemene reserve hiervoor lager (nadeel 37.843).

Omdat een groot deel van de geraamde kosten 2020 voor het afvalbeleidsplan doorschuift naar 2021, schuift ook de dekking uit de algemene reserve, ter dekking van deze kosten, door (nadeel 275.089).

Omdat geen kosten zijn geboekt voor bodemsanering in het centrum hoeft er ook niet, ter dekking hiervan, aan de reserve bodemonderzoek Wooncompas te worden onttrokken (nadeel 111.000).

Overige verschillen kleiner dan € 25.000 (nadeel 12.157)

Prestatie-indicatoren

Terug naar navigatie - Prestatie-indicatoren
Nr. Omschrijving Toelichting/Eenheid Waarde
59 Hoeveelheid restafval uit Ridderkerk dat vanuit afval aanbiedstation in verbrandingsoven terechtkomt. In kg. 936.000
Bron: NV BAR Afvalbeheer
60 Vergroten van het afvalscheidingspercentage in Ridderkerk. In %. 67,5%
Bron: NV BAR Afvalbeheer
61 Omvang huishoudelijk afval. Hoeveelheid restafval per inwoner in kg. 177,5
Bron: Waarstaatjegemeente.nl
62 Waardering van de kwaliteit van de gemeentelijke begraafplaatsen en rouwcentra in Ridderkerk. In %. (helemaal) mee eens. 94,0%
(helemaal) oneens. 6,0%
Bron: Burgerpeiling
63 Waardering algehele persoonlijke gezondheid in Ridderkerk. Score 1-10. 7,7
Bron: Burgerpeiling
64 Hernieuwbare elektriciteit. In %. 3,0% (2018)
Bron: Waarstaatjegemeente.nl
65 CO2-uitstoot* Kg per m2. Voorraad lucht op basis van de uitstoot van CO2, stikstofoxiden, fijnstof en vluchtige organische stoffen. 0 (zeer laag) en 100 (zeer hoog) 47
Bron: Waarstaatjegemeente.nl
66 Aantal opgevangen zwerfdieren. 160**
Bron: Gemeente
* Voorheen Lucht, deze wordt niet meer getoond op waarstaatjegemeente.nl
** Per oktober 2019 is er een nieuwe overeenkomst waarbij ook andere gezelschapsdieren dan honden en katten zijn opgenomen.