Programma 8 Gezondheid en duurzaamheid

Wij zetten ons in voor een duurzame samenleving. Zo willen we bijdragen aan het minder belasten van onze kwetsbare aarde. Dat krijgt vorm in allerlei concrete projecten, zoals het beleid voor afvalinzameling en de energiestrategie. We streven naar een betaalbare, betrouwbare, schone en veilige energievoorziening voor iedereen in 2050. We ontwikkelen Ridderkerk in de richting van een circulaire economie. De volksgezondheid en het milieu dienen wij met concrete maatregelen, die bijdragen aan een duurzame leefwijze en gezonde leefomgeving.

Dierenwelzijn
De gemeente heeft de wettelijke taak op grond van artikel 3:5 van de Wet Dieren en de artikelen 5:5 en 5:8 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek om zwerfdieren minimaal twee weken op te vangen. Deze taak wordt in de regio Rotterdam-Rijnmond uitgevoerd door de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Dieren (de Dierenbescherming Regio Zuidwest).

Op weg naar een circulaire afvalketen hebben de Rijksoverheid en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) samen de zogenaamde VANG-doelstellingen geformuleerd. VANG staat voor Van Afval Naar Grondstof. De ambitie van de Rijksoverheid is om in 2025 nog maximaal dertig kilogram restafval per inwoner per jaar te hebben. Wij hebben ook deze ambitie en willen op termijn (2050) een volledig afvalloze gemeente worden.

De Omgevingswet is nogmaals uitgesteld en wordt op 1 juli 2022 van kracht. De lopende planning wordt niet aangepast en we gaan door zoals gepland, zodat 2021 en begin 2022 goed gebruikt wordt voor de uitwerking, de voorbereiding en de implementatie. De Omgevingswet brengt veel verandering met zich mee. Belangrijke aandachtspunten zijn de inventarisatie van de Bruidsschat (dit zijn regels die van het Rijk verhuizen naar gemeenten, waarbij we zelf de afweging kunnen maken hoe we deze onderwerpen willen regelen) en de implementatie van de diverse milieuaspecten waarbij geluid het meest complex is.

Energietransitie
In 2022 zijn we gestart met de uitvoering van de Klimaatvisie en het Uitvoeringsprogramma. In het Uitvoeringsprogramma zijn de stappen opgenomen om de vastgestelde visiepunten verder uit te werken om de beschreven doelen te behalen. Ook de uitvoering van de RES en het onderzoek naar gedragsverandering wordt in dit begrotingsjaar verder doorgezet. 

Wat willen we bereiken?

In 2022 willen we onze wettelijke taak op het gebied van opvang zwerfdieren continueren.

Wat willen we bereiken?

• Onder de Omgevingswet wordt gezondheid ook steeds belangrijker voor het fysieke domein.
• We willen dat de toegang tot de training van burgerhulpverleners laagdrempeliger wordt om zo ook het aantal burgerhulpverleners in Ridderkerk te vergroten.

Wat willen we bereiken?
Op 21 maart 2019 heeft de gemeenteraad het nieuwe beleidsplan 'Van Afval naar Grondstoffen' vastgesteld. In dit plan wordt er op aangestuurd dat we zo veel mogelijk grondstoffen redden uit de verbrandingsovens en deze grondstoffen gaan hergebruiken. Tegelijkertijd willen we zo weinig mogelijk restafval produceren en moet het scheidingspercentage naar 75%. De volgende maatregelen horen hierbij:

• Nascheiding van PMD (plastic, metalen en drinkpakken) uit het restafval vanaf 2020.
• Laagbouw: PMD en restafval, GFT (groente-, fruit- en tuinafval), OPK (oud papier en karton) worden met minicontainers aan huis ingezameld en glas en textiel in bovengrondse containers in de wijk.
• Hoogbouw: PMD en restafval in ondergrondse containers, GFT in cocons en OPK in ondergrondse containers en glas en textiel in bovengrondse containers in de wijk.
• Ondersteuning door communicatie, educatie en handhaving.

De combinatie van deze maatregelen zorgt ervoor dat op termijn de hoeveelheid restafval terug wordt gebracht. Hierdoor wordt de gemeente steeds meer een circulaire gemeente.

Wat willen we bereiken?

We willen graag dat alle Ridderkerkers gezond kunnen leven. We vertalen dit naar actiepunten die bijdragen aan een goede, gezonde en duurzame leefwijze én leefomgeving. Daarbij hebben we aandacht voor zowel ruimtelijke als maatschappelijke aspecten. Volksgezondheid en milieu raken elkaar hierbij.

Energietransitie
Op basis van het Uitvoeringsprogramma zetten we in op verschillende thema's, zoals energiebesparing, opwekking van duurzame elektriciteit, warmte, opslag, circulaire samenleving, voedsel en mobiliteit. Ieder half jaar delen we een monitoringsrapportage met onder andere de onderzoeksresultaten naar gedragsverandering door de Erasmus Universiteit met de raad. 

In 2021 zijn incidentele kosten geraamd voor continuering van de inzet van een gebiedsmanager energie voor Donkersloot.

• Door hogere kosten van rioolvervangingen in 2021 is de toevoeging aan de voorziening vervanging riolering incidenteel hoger.  De hogere kosten worden gedekt door een onttrekking aan de voorziening beklemde middelen riolering.
• In 2021 een hogere aanwending van de voorziening beklemde middelen riolering door hogere lasten van met name overhead en kosten van baggeren en lagere opbrengst rioolheffing door minder aansluitingen.

• Vanaf 2022 vervallen de incidenteel geraamde lasten 2021 inzake implementatie van het afvalbeleidsplan, doorgeschoven prestatie invoering maatregelen uit het afvalbeleidsplan, nacalculatie NV BAR-Afvalbeheer over 2020, de eindafrekening en coronakosten van HVC met betrekking tot het afvalaanbiedstation over 2020  en de geraamde kosten voor het hoger beroep AVR.
• Er moeten nog extra kosten worden gemaakt om het nieuwe afvalbeleid af te ronden. Dit wordt veroorzaakt door de verlengde implementatieperiode (onder andere vanwege corona) en door hogere kosten voor bijvoorbeeld het ICT-project. Daarnaast zijn er extra investerings- en vervangingskosten (zie overzicht investeringen), waardoor de jaarlijkse kapitaallasten vanaf 2022 hoger zijn. De verwachting is dat echter de totale verwerkingskosten als gevolg van het nieuwe afvalbeleid zullen dalen.
• In 2022 is de indexering van de bijdrage aan de NV Afvalbeheer 2,3%. Met deze indexering wordt ook gedeeltelijk de stijging van de salarislasten van de nieuwe cao opgevangen.
  Daarnaast zijn er incidentele meerkosten in 2022 door het hoger beroep in de zaak met AVR en diverse kleine nadelen.
• Door de marktwerking is het tarief van het papier in de loop van 2021 gunstiger uitgevallen. In de begroting zal daarom worden uitgegaan van een hoger tarief voor papier. Dit levert een structureel voordeel op.
• De hoeveelheid restafval valt hoger uit dan oorspronkelijk verwacht. De oorzaak hiervan ligt in het feit dat men door het coronavirus meer thuis is gaan werken. De verwachting is dat men structureel meer thuis blijft werken wat zorgt voor meer afval. Dit levert een structureel nadeel op.
• Naast de gefaseerde tariefstijging conform de meerjarenbegroting 2021-2024 stijgt het tarief ook als gevolg van het voornemen om het vaste deel van de afvalstoffenheffing voor minima kwijt te schelden.

• Bodemsanering locatie Ridderkerk centrum, fase 1.
  In 2021 is incidenteel budget geraamd voor kosten van bodemsanering van de locatie Ridderkerk Centrum.
• Ook is in 2021 incidenteel budget geraamd voor onderzoek en werkzaamheden inzake geluidmaatregelen langs de A15 en uitvoering van de motie groen scherm Rotterdamseweg.
• Tot en met 2024 zijn kosten geraamd voor het opstellen van wijkplannen ingevolge het klimaatakkoord.
• Voor de verschillende thema’s van duurzaamheid worden in 2021 twee communicatieadviseurs ingehuurd. Ter dekking hiervan is het budget voor duurzaam incidenteel afgeraamd.

• In 2021 is een incidentele onttrekking aan de reserve Bodemonderzoek Wooncompas geraamd ter dekking van de kosten van bodemonderzoek voor de locatie centrum, fase 1.
• In 2021 is een incidentele storting in de reserve Klimaatgelden gedaan, waaraan gedurende vier jaar, tot en met 2024, wordt onttrokken ter dekking van het opstellen van wijkplannen ingevolge het klimaatakkoord.
• In 2021 zijn incidentele onttrekkingen aan de algemene reserve geraamd voor:
  • De vorming van de reserve Klimaatgelden.
  • Toevoeging aan de bestemmingsreserve Afvalstoffenheffing.
  • Dekking van projectkosten uit het afvalbeleidsplan.
  • Dekking van het actieplan luchtkwaliteit.
  • Dekking van het onderzoek en geluidmaatregelen langs de A15.
  • Dekking voor het opstellen van een nota circulaire economie (inclusief actieprogramma).
• Incidentele toevoeging in 2021 aan de bestemmingsreserve Afvalstoffenheffing ter dekking van de tarieven. Meerjarig neemt de onttrekking aan de bestemmingsreserve afvalstoffenheffing, ter dekking van het tarief afvalstoffenheffing, af naar 0 in 2024.