Programma 7 Sociaal domein

We staan voor de opgave de werelden van welzijn, ondersteuning en zorg verder bij elkaar te brengen. De bijbehorende maatregelen en voorzieningen willen we dicht bij onze inwoners – van jong tot oud – organiseren. Het gaat er niet zozeer om dat we allerlei nieuwe dingen ontwikkelen, maar dat wat we al doen nog beter doen. Dat vraagt om een kwalitatief hoogwaardige organisatie en uitstekende relaties en samenwerking met onze maatschappelijke partners.
Het vertrekpunt is, dat iedere inwoner volwaardig kan meedoen aan de Ridderkerkse samenleving. Daarin zien wij ook een rol weggelegd voor Ridderkerkse ondernemingen en instellingen. Met een integrale en samenhangende aanpak willen we knelpunten en problemen van onze inwoners in een zo vroeg mogelijk stadium signaleren en helpen op te lossen. In onze benadering van de klant zorgen we voor een juiste balans met de verplichtingen en randvoorwaarden vanuit de Participatiewet. Belangrijk is, dat onze inwoners en samenwerkingspartners gemotiveerd blijven om te helpen en niet overbelast raken.

Doordat gemeente Ridderkerk flink inzet op het Onderwijsachterstandenbeleid wordt de kwaliteit van het onderwijs verhoogd. Wij geloven sterk in de kracht van preventie. Voorkomen is beter dan genezen. De samenwerking met het onderwijs wordt verhoogd, naast het vergroten van de kwaliteit. Tevens is er meer aandacht voor de verankering van de ondersteuningsstructuur en de kwaliteitsborging.

In 2022 gaan wij verder met de nieuwe werkwijze en het programma van de Brede School. De focus is gelegd op de wijkscans en het toevoegen van het voortgezet onderwijs in de programmering. De coronapandemie heeft er toe geleid dat wij in middelen ontvangen voor het uitrollen van een Nationaal Plan Onderwijs (NPO). Een nauwe samenwerking met onze maatschappelijke partners, onder meer het IKC en Brede School, zorgt ervoor dat er integraal wordt gewerkt waarbij de maatregelen elkaar versterken en verstevigen. Er is extra aandacht voor het welzijn van jongeren na de coronacrisis.

Binnen het sociaal domein hebben we te maken met de uitdaging om met schaarse financiële middelen en meer burgerkracht sociale vraagstukken adequaat op te lossen. Dit lukt alleen als we een transformatie van het zorg-, ondersteunings- en welzijnssysteem weten te realiseren. Burgers, maatschappelijke organisaties, overheden en bedrijven zullen hierbij komende jaren samen moeten werken aan innovatieve oplossingen.

Volksgezondheid
Uit de Burgerpeiling 2020 blijkt dat de beleving van de algehele gezondheid in Ridderkerk goed is. Inwoners van de gemeente Ridderkerk geven in 2020 voor hun gezondheid gemiddeld het rapportcijfer 7,7 (bij een score 1-10). Dit cijfer ligt hoger dan in gemeenten met een vergelijkbaar welzijnsprofiel.

In 2020 en 2021 is Nederland en dus ook onze gemeente getroffen door het coronavirus. Hierdoor is er veel aandacht gekomen voor volksgezondheid en voor de impact die deze crisis heeft op de gezondheid van mensen.

Er wordt in 2021 een Nota Gezondheidsbeleid 2021-2025 ontwikkeld. De Aanpak Verslavingen in de Nota Gezondheidsbeleid vervangt het huidige 'Actieplan voorkomen en bestrijden alcohol-/drugsgebruik 2016-2019'. Gamen en sociale media worden geïntegreerd in de Aanpak Verslavingen. We kijken integraal naar deze gezondheidsproblematieken.

Naar verwachting treedt het wetsvoorstel ‘Prenataal huisbezoek door de jeugdgezondheidszorg’ op 1 januari 2022 in werking. Hiervoor zijn middelen toegevoegd aan de algemene uitkering. Met dit wetsvoorstel krijgen gemeenten de taak een prenataal huisbezoek aan te bieden aan zwangere vrouwen en/of hun gezinnen in een kwetsbare situatie in hun gemeente. De gemeente moet deze taak op grond van de wet opdragen aan dezelfde organisatie die voor de gemeente de Jeugdgezondheidszorg uitvoert, in ons geval is dat het CJG. De uitwerking en uitvoering van de prenatale huisbezoeken wordt opgepakt door de lokale coalitie Kansrijke Start Ridderkerk (gericht op de eerste 1.000 dagen van een kind).

De uitvoering van de vaccinatie tegen meningokokken (MenACWY) is overgedragen aan de gemeenten. De daarmee gemoeide middelen zijn toegevoegd aan de reeds eerder overgehevelde middelen voor de uitvoering van het rijksvaccinatieprogramma (RVP) door het CJG. De vaccinatiegraad blijft een aandachtspunt voor de gemeente Ridderkerk. De meeste vaccinaties laten een lichte daling of stabilisatie zien.

Welzijn
Het blijkt uit de Burgerpeiling 2020 dat de gemiddelde schaalscore 'eigen kracht' (leven zonder beperkingen) als indicator voor het zelf -volwaardig- kunnen meedoen aan het maatschappelijk leven in de gemeente Ridderkerk 8,5 bedraagt (schaal 1-10). Dit is hoger dan van de referentiegroep (8,23). Dit cijfer was in de gemeente Ridderkerk in 2019 8,4.

Het aantal senioren stijgt in Ridderkerk de komende decennia aanzienlijk; senioren blijven langer thuis wonen, worden ouder en blijven langer vitaal. De behoefte aan zorg en ondersteuning voor deze doelgroep zal (blijven) toenemen en meer inzet van mantelzorgers en vrijwilligers zal nodig zijn.

Verder neemt het aantal personen met dementie als gevolg van de vergrijzing toe.

Uit de burgerpeiling in 2020 blijkt dat 41% van de inwoners bereid is vrijwilligerswerk te doen in de nabije toekomst. 29% van de inwoners heeft deze bereidheid niet in de nabije toekomst. Het merendeel (62%) van de inwoners dat in 2020 geen vrijwilligerswerk verrichtte gaf tijdgebrek en druk aan als reden hiervoor. Bij 9% is onbekendheid met vrijwilligerswerk de oorzaak; zij weten niet wat voor vrijwilligerswerk zij zouden kunnen doen of weten niet hoe zij aan vrijwilligerswerk kunnen komen.

Onder invloed van digitalisering, individualisering en de coronamaatregelen neemt eenzaamheid toe. Dit komt voor onder alle leeftijdsgroepen. De beschikbare cijfers over eenzaamheid in Ridderkerk lopen uiteen. Uit de burgerpeiling in 2020 blijkt dat 13% van de inwoners zich soms eenzaam voelt. Het percentage uit de gezondheidsmonitor GGD-RR van 2016 is beduidend hoger; 40% van de inwoners van Ridderkerk tussen de 19 tot en met 64 jaar en 45% van de inwoners van Ridderkerk van 65 jaar en ouder voelt zich matige tot ernstig eenzaam.

Het beroep op de wijkteams blijft groot. Dit komt enerzijds door de toename van de vraag en anderzijds door de complexiteit van de casuïstiek. Op grond van de psychische en economische effecten van de coronacrisis is het aantal vragen bij de wijkteams toegenomen. De verwachting is dat deze trend zich de komende tijd zal voortzetten. Hierdoor nemen de kosten van het zorggebruik toe.
Daarnaast beperken de Jeugdbescherming en Veilig Thuis zich tot het uitvoeren van hun wettelijke taken en schalen casuïstiek af naar de wijkteams, waardoor meer meldingen bij de wijkteams binnenkomen.
De moederorganisaties van de inzet wijkteams hebben eveneens te maken met verloop van professionals. Opvullen van de vacatures is lastig vanwege de schaarste op de arbeidsmarkt. Dit is een landelijke trend.

Bestaanszekerheid bieden op het gebied van inkomen is een samenwerking tussen het Rijk en de gemeente. De rol van de gemeente is hierbij beperkt, maar niet onbelangrijk. De minimaregelingen vormen een belangrijke aanvulling op het inkomen. Hiermee wordt de inwoner in staat  gesteld om volwaardig mee te kunnen doen in de maatschappij. Het contact met de inwoner geeft daarbij de kans om hulp te bieden waar dat nodig is, op maat en laagdrempelig. Ook de andere leefgebieden worden integraal beoordeeld, als er meer hulp nodig is, zijn de lijntjes kort. De huidige landelijke inkomensregelingen zijn ingewikkeld en zorgen soms voor financiële onzekerheid en problemen.

In 2022 zal de Wet Breed Offensief in werking treden. De wetswijziging stond gepland voor 2021, maar is uitgesteld. Deze wetswijziging is bedoeld om verdere stappen te zetten naar een inclusieve arbeidsmarkt voor mensen uit de Participatiewet met een arbeidsbeperking. Regionale instrumenten worden verder geharmoniseerd en ook regionale samenwerking tussen de gemeenten wordt geïntensiveerd. De bedoeling is om het voor werkgevers makkelijker te maken om personen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. Er komt meer ondersteuning op maat en processen dienen vereenvoudigd en transparant te worden.

Maatregelen die met de wetswijziging worden genomen:

• Vrijlating van inkomsten voor inwoners die werken met een loonkostensubsidie.
• Het loslaten van een zoektermijn van vier weken voor een specifieke groep jongeren met een beperking.
• De mogelijkheid om terug te kunnen vallen op een Wajong-uitkering.
• Het gebruik van een rekentool om inkomensgevolgen te kunnen berekenen als iemand gaat werken.
• Bovendien worden er maatregelen ingevoerd die het voor werkgevers eenvoudiger maken om mensen met een beperking in dienst te nemen, waaronder:
  • De vereenvoudiging van de loonkostensubsidie.
  • Het wegnemen van administratieve knelpunten bij de no-riskpolis.
  • De mogelijkheid om loonkostensubsidie aan te vragen binnen zes maanden na werkaanvaarding.

Op de maatwerkvoorzieningen Wmo zijn verschillende trends en ontwikkelingen van toepassing. Zo verwachten we dat het aantal inwoners dat een beroep doet op maatwerkvoorzieningen Wmo zal toenemen als gevolg van onder andere vergrijzing, langer zelfstandig thuis wonen én het wegvallen van de drempelwerking van de inkomensafhankelijke eigen bijdrage (abonnementstarief).

Ook van invloed op onze eigen gemeente is het aflopen van de overeenkomst Wmo-hulpmiddelen per 1 maart 2023.

Wet Maatschappelijke Ondersteuning
Verschillende maatschappelijke ontwikkelingen zijn van invloed op de maatwerkdienstverlening aan inwoners van achttien jaar en ouder. Ten aanzien van de effecten van de coronapandemie verwachten we in 2022 een volledig herstel van de dienstverlening. De coronacrisis heeft ons geleerd dat er veel creativiteit aanwezig is bij zorgaanbieders. Door het gebruik van vernieuwende technologische toepassingen is de dienstverlening aan cliënten gecontinueerd. Een aantal cliënten zijn zelfs beter in hun kracht komen te staan.

Ook de effecten van de ambulantisering zijn zichtbaar. Inwoners met psychische aandoeningen moeten zoveel mogelijk de regie over hun eigen leven houden en kunnen deelnemen aan de maatschappij. Om dit te bereiken vindt behandeling en begeleiding steeds vaker thuis plaats (ambulant) en minder op klinische opname (intramuraal). Deze ontwikkeling is van invloed op de verschillende onderdelen van de maatwerkdienstverlening 18+. Voor vervoerders in het doelgroepenvervoer, aanbieders huishoudelijke hulp en professionals in de individuele begeleiding betekent ambulantisering een grotere diversiteit aan hulpbehoefte en toenemende zorgvraag-complexiteit.

Vergrijzing en het abonnementstarief zullen naar verwachting in 2022 eveneens voor een toename zorgen van het aantal inwoners dat een beroep doet op een maatwerkvoorziening.

De trends en ontwikkelingen die van invloed zijn op maatwerkdienstverlening aan inwoners van achttien jaar en ouder wijzen op een beweging naar langer zelfstandig thuis wonen. Onze aanpak is hier eveneens op gericht. Dit maakt dat er vaker en meer aanspraak gedaan zal worden op maatwerkdienstverlening 18+. De beschikbare middelen stijgen niet in gelijke pas mee met deze hulpvraag. Er zal nadrukkelijke sturing moeten plaatsvinden op de beschikbare middelen, partijen in het maatschappelijke middenveld zullen moeten worden betrokken om deel te nemen aan het zoeken naar passende oplossingen, over de schotten van dienstverlening heen.

Schulddienstverlening
Als gevolg van de coronacrisis werd een toename in de aanvragen schulddienstverlening verwacht. Op het gebied van schulddienstverlening zien we op het moment van schrijven nog geen significante stijging op het gebied van aanvragen, we zien een daling.
Op het gebied van de kinderopvangtoeslagaffaire is per 1 januari 2022 wetgeving van kracht die ons in staat stelt om de vorderingen die wij op de gedupeerden hebben, kwijt te schelden. We blijven de gedupeerden die zich bij ons melden, ondersteuning aanbieden op de vijf leefgebieden financiën, wonen, zorg, gezin en werk. Iedere gedupeerde die zich meldt, heeft een vast aanspreekpunt. 

Het gebruik van het jeugdvervoer is de laatste jaren relatief stabiel. De verwachting is dat er in 2022 een lichte stijging in het gebruik zal plaatsvinden. Door verschillende ontwikkelingen in de vervoersbranche is de verwachting dat de kosten voor het jeugdvervoer gaan stijgen.

In verband met corona hebben we een toename gezien in meldingen van verward gedrag. Als in 2022 het sociale leven weer normaliseert is de verwachting dat ook het aantal meldingen normaliseert. 

We blijven zowel landelijk, regionaal als lokaal een ontwikkeling zien waarbij de inzet voor jeugdhulp en daarmee de kosten stijgen. In Ridderkerk zien we een verschuiving in aantal unieke cliënten die een beroep doen op regionaal gecontracteerde zorgaanbieders, naar lokaal gecontracteerde zorgaanbieders. De totale kosten die worden uitgegeven aan jeugdhulp blijven echter stijgen. Ridderkerk heeft vooral veel jeugdigen met verblijf in regionale zorg, waarvan de instroom vooral via de jeugdbescherming loopt en wat hoge kosten per jeugdige betreft. De bijdrage van Ridderkerk aan de GR Jeugdhulp Rijnmond blijft hierdoor toenemen. Aanbieders van specialistische hulp stellen prioriteiten, waarbij de nadruk ligt op de risicogevallen, de coronacrisis heeft dit versterkt waardoor de beschikbaarheid van met name de specialistische GGZ onder druk staat. De verwachting is dat op termijn het aantal jongeren dat gebruik maakt van jeugdhulp groter zal worden door een toestroom van jongeren die nu buiten de prioritering vallen. Dit heeft tevens effect op de inzet van de wijkteams en de lokale jeugdhulp omdat zij de jongeren en gezinnen overbruggingszorg leveren, totdat hulpverlening vanuit specialistische aanbieders ingezet kan worden. De GR Jeugdhulp Rijnmond doet een extra investering in de beschikbaarheid van de specialistische jeugdhulp om de wachttijden te beperken.

Wat willen we bereiken?

RMC/VSV
In Ridderkerk is een Jongeren Steunpunt (Jonge Krijger) waar jongeren tussen de 18 en 23 jaar hulp kunnen krijgen op gebied van studiekeuze, vinden van een geschikte opleiding, vacatures zoeken, solliciteren en het vinden van werk. 

Volwasseneneducatie (bevordering basisvaardigheden en bestrijding laaggeletterdheid)
Tot zeker 2024 blijft Rotterdam (als contactgemeente van de arbeidsmarktregio) de WEB-middelen ontvangen (Wet Educatie Beroepsonderwijs). Samen met de regiogemeenten is een (beleids)Programma Basisvaardigheden 2020-2024 opgesteld. De beschikbare regionale WEB-middelen zijn ingezet in een aanbesteding, die tot en met 31 december 2022 weer verlengd is.

Het Taalpunt is nu het centrale punt binnen de gemeente waar zowel inwoners als professionals terecht kunnen voor advies en vragen over taal, rekenen en digitale vaardigheden.

Wat willen we bereiken?

Binnen dit programma willen wij verschillende zaken bereiken:

• Meer ruimte geven aan burgerinitiatieven.
• Een centralere plek voor innovatie en diversiteit in het zorg- en ondersteuningsaanbod van maatschappelijke organisaties en -partners.

Om dit bereiken gaan wij aan de slag met:

• Een andere houding en werkwijze: gelijkwaardig samenwerken met burgers, professionals, organisaties en bedrijven en uitzoeken wat werkt, of niet, en daarvan leren.
• Het mobiliseren van (lokale) partijen bij het vinden van antwoorden op complexe samenlevingsvraagstukken.
• Het bedenken van effectievere oplossingen door nieuwe vormen van samenwerking aan te gaan, zoals onder andere met ondernemers.
• Het vergroten van empowerment bij doelgroepen.
• Kinderen en jongeren vroegtijdig betrekken bij activiteiten en beleid door bijvoorbeeld ‘Jong Ridderkerk Denkt Mee’ en de kinderburgemeester.

Wat willen we bereiken?

Volksgezondheid

• Bevordering gezondheid en vitaliteit van de inwoners, vergroten eigenkracht en samenkracht inwoners en stimuleren gezonde leefstijl voor de inwoners.
• We zetten in op preventie. Onder andere door inzet op Aanpak Verslavingen, het bieden van opvoedondersteuning, preventieve inzet bij huisartsen en scholen proberen we te voorkomen dat problemen escaleren.
• De lokale coalitie Kansrijke Start Ridderkerk zet in op: het aanscherpen van de huidige werkwijze en samenwerking tussen het medische en sociale domein, het beter signaleren van sociale, psychische en maatschappelijke problemen naast medische problemen bij (aanstaande) zwangeren en het bieden van meer/betere steun aan (aanstaande) ouders, in het bijzonder aan inwoners met een lage sociaal economische status (SES), een taalachterstand of statushouders.
• Een hogere vaccinatiegraad in de gemeente Ridderkerk.

Welzijn

• Inwoners ontwikkelen zich optimaal.
• Inwoners weten de beschikbare voorzieningen in de gemeente eenvoudig te vinden.
• Het verminderen van het beroep op de medische hulp waar onder de eerstelijnszorg en het versterken en vergroten van de zichtbaarheid van nullijn (welzijn en gezondheid).
• Inwoners worden gestimuleerd om voor zichzelf en elkaar te zorgen.
• Inwoners worden ondersteund bij het verrichten van vrijwilligerswerk.
• Inwoners kunnen zo lang mogelijk in hun eigen, vertrouwde omgeving blijven wonen en ze hoeven zich niet eenzaam te voelen.
• Mantelzorgers worden ondersteund en ontlast.
• Iedereen - van jong tot oud en ongeacht de achtergrond - leeft prettig en veilig met elkaar samen.
• Het beheer van wijkvoorzieningencentra wordt zo veel als mogelijk overgelaten aan de ‘kracht van de wijk’.
• De Coalitie Aanpak Eenzaamheid streeft naar een samenleving waarbij meer inwoners bijdragen aan het signaleren, het voorkomen én het tegengaan van eenzaamheid.
• We streven naar een samenleving die de mens met dementie erkent en aanvaardt zonder vooroordelen waardoor de levenskwaliteit van mensen met dementie en betrokkenen verbetert. In een dementievriendelijke gemeente kunnen mensen met dementie zo lang mogelijk mee blijven doen in de samenleving.

Wat willen we bereiken?

We streven naar inclusief beleid waar aandacht voor toegankelijkheid voor mensen met een beperking een vanzelfsprekend onderdeel is geworden van de beleidsontwikkeling, dienstverlening en communicatie van de gemeente. 

Wat willen we bereiken?

Uitgangspunt van de wijkteams zijn de eigen kracht van de individuele inwoner en zijn of haar netwerk, de kracht van de wijk en de kracht van de wijkteammedewerker. Samen zorgen zij voor een sterke basisstructuur in de wijk, waar ieder zoveel mogelijk zelf doet, maar waar inwoners ook de hulp en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.
Wijkteams fungeren als stevige verbinding tussen de nullijn en de eerste- en tweedelijnszorg en zijn daarbij een belangrijke speler in het aanjagen van de transformatie, waarbij onder andere de aandacht uitgaat naar vroegtijdig(er) signaleren, inzetten op preventie en het voeren van regie bij meervoudige en complexe zaken, zodat de geboden hulp bijdraagt aan een “duurzaam resultaat”.
Belangrijke taken van de wijkteams zijn het bieden van advies naar aanleiding van vragen van inwoners en maatschappelijk partners, het bieden van hulpverlening en het voeren van casusregie.
Per 2022 neemt de gemeente een meer prominente rol in bij de toegang en toeleiding naar specialistische hulpverlening.

Wat willen we bereiken?

In het meerjarig Minimabeleid en Plan Schuldhulpverlening 2020-2024 is de volgende ambitie vastgesteld: “We gaan inwoners helpen door middel van een dienstverlenende benadering met persoonlijk contact. Ongeacht waar het klantcontact als eerste plaatsvindt, is er aandacht voor het hele gezin en de financiële situatie. We hebben daarbij aandacht voor (toekomstige) gebeurtenissen in het gezin die kunnen leiden tot problemen in brede zin. We signaleren of er sprake is van laaggeletterdheid, eenzaamheid, uitsluiting, financieel misbruik, verstandelijke beperking, stress,  zorgmijding en betalingsachterstanden en kijken of kinderen in het gezin kunnen meedoen op school en daarbuiten”.

Wat willen we bereiken?

We willen dat zo min mogelijk mensen een beroep hoeven te doen op een bijstandsuitkering en dat deze periode -wanneer het toch nodig is- zo kort mogelijk is. Inzet op (om)scholing en ontwikkeling is daarom van groot belang, waarbij goed voor ogen gehouden moet worden aan welke vaardigheden en kennis behoefte is op de arbeidsmarkt, nu en op (middel)lange termijn. Met oog hierop willen we de samenwerking met onderwijsinstellingen en het lokale en regionale werkgeversservicepunt verbeteren en leerlijnen ontwikkelen die toekomstbestendig zijn. Met het oog op de in te zetten gemeentelijke capaciteit op het gebied van werkloosheidsbestrijding wordt gekeken wat de afstand van de arbeidsmarkt is van inwoners met een bijstandsuitkering (dit wordt ook wel jobreadiness genoemd). De inzet is erop gericht om deze afstand zo klein en kort als mogelijk te laten zijn. Zolang inwoners niet aan de slag kunnen in een betaalde functie wordt hun inzet als vrijwilliger gestimuleerd. Op deze manier wordt hun kennis en ervaring toch ingezet voor de samenleving en het biedt hen bovendien ontwikkelingsmogelijkheden. We willen dan ook extra inzetten op deelname aan vrijwilligerswerk door de groep uitkeringsgerechtigden.

Wat willen we bereiken?

Met het verstrekken van maatwerkvoorzieningen aan onze inwoners dragen wij bij aan de individuele zelfredzaamheid. Zo kunnen onze inwoners met een beperking zo lang mogelijk thuis wonen en participeren in de samenleving. Hierdoor verkleinen we eveneens de behoefte aan intramurale voorzieningen. Zo realiseren wij een maatschappelijke efficiëntie slag.

Gelet op de aflopende overeenkomsten in het kader van de hulpmiddelen, willen we er in 2022 voor zorgen dat zorgaanbieders ook vanaf 2023 vertrouwde en kwalitatief hoogstaande maatwerkvoorzieningen kunnen blijven verstrekken aan onze inwoners. 

Daarnaast nemen we onszelf voor om de kwaliteit van veelvoorkomende woningaanpassingen te stimuleren en gelijktijdig meer overzicht te bewaken bij de realisatie hiervan. Dit vraagt om een verbeterde marktsturing bij de realisatie van woningaanpassingen.

Verder levert de landelijke uitrol van de verbeteragenda hulpmiddelen mogelijk inzichten op, die kunnen bijdragen aan de kwaliteit van onze eigen maatwerkverstrekking. Dergelijke kansen en inzichten willen we, waar mogelijk, opnemen aan de ondersteuning van onze inwoners.

Wat willen we bereiken?

Wet Maatschappelijke Ondersteuning
Gezien de verwachte stijging in gebruik staan we de komende periode voor een grote opgave om de uitgaven van de maatwerkdienstverlening 18+ in het kader van de Wmo beheersbaar te houden. Tegelijktijdig is de uitdaging om een efficiënte inzet van middelen te realiseren.
Deze doelstelling vergt het doorontwikkelen van ons zorgaanbod gericht op de verschillende hulpvragen van onze inwoners. Dit betreft niet in de laatste plaats onze oudere inwoners (75-plussers) maar ook in toenemende mate inwoners met een psychische aandoening. Dit betekent dat we het lokale Wmo-aanbod willen doen aansluiten op het regionale aanbod beschermd wonen.

Hieraan draagt ook bij de inzet op een verbeterde aansluiting tussen enerzijds dagbesteding en anderzijds de toeleiding naar beschut werk of vrijwilligerswerk. Daarom beogen we een betere integratie tussen Wmo en de Participatiewet.
Ook hebben we aandacht voor huisvestingsproblemen en woningkrapte door een grotere variëteit in woonzorgaanbod te realiseren. In dit kader willen we de zelfredzaamheid vergroten, instroom tot intramurale voorzieningen beperken en uitstroom uit intramurale voorzieningen naar tussenvoorzieningen (inclusief Beschermd Thuis) bevorderen. Voor inwoners die zijn aangewezen op Beschermd wonen moet er in de regio passende gespecialiseerd aanbod zijn. In bredere zin willen we het woonaanbod nog beter afstemmen op kwetsbare inwoners. We willen ervoor zorgen dat inwoners van Ridderkerk die (dreigend) dakloos worden en (nog) niet opgevangen kunnen worden door de centrumgemeente, of nog niet met begeleiding zelfstandig kunnen gaan wonen, geholpen worden.

Schulddienstverlening

• We willen de inwoner in een zo’n vroeg mogelijk stadium bereiken om erger te voorkomen.
• We willen jongeren een aanpak bieden die hen helpt als zij schulden hebben.
• We willen de stress die een schulddienstverleningstraject biedt, voorkomen en/of verminderen.

Wat willen we bereiken?

• Samen met partners, zoals zorgaanbieders en vrijwilligers(organisaties), zorgen we voor een samenhangend aanbod van formele en informele zorg. 
• Jeugdhulp is dichtbij huis beschikbaar en de wachttijden zijn beperkt. We sluiten aan bij de uitgangspunten van de regiovisie jeugdhulp Rijnmond nabij en passend.
• Jeugdigen met een jeugdbeschermingsmaatregel of preventieve jeugdbescherming, die bekend zijn bij onze wijkteams en andere afdelingen, krijgen een gezinsgericht hulpaanbod waarbij er aandacht is voor alle leefgebieden en interventies gericht op de opvoeding afgestemd zijn met deze leefgebieden.
• Jeugdigen die niet thuis kunnen opgroeien, groeien zoveel mogelijk in een pleeggezin op. Dit kan ook een netwerkplaatsing zijn bij een pleeggezin uit het eigen netwerk van familie of vrienden.
• Ridderkerk voorziet in het vervoer van jeugdigen van en naar de locatie waar de jeugdhulp wordt geboden in verband met een medische noodzaak of beperkingen in de zelfredzaamheid.

Wat willen we bereiken?

We willen bereiken dat mensen eerder geholpen worden, zodat een gedwongen behandeling voorkomen kan worden. Daar waar onderzoek naar of gedwongen behandeling nodig is streven we naar een verbetering van de samenwerking  op kwetsbare aspecten in de keten. 

Wat willen we bereiken?

• De dranghulpverlening die voorheen door de Jeugdbescherming werd uitgevoerd voeren we zelf lokaal uit en positioneren dit als intensief vrijwillige hulpverlening (IVH). Wij willen kwalitatief hoogwaardige trajecten IVH uitvoeren en daarmee doorstroom naar een ondertoezichtstelling voorkomen. 
• We investeren in de expertise van de wijkteams betreffende meldingen huiselijk geweld en kindermishandeling die na een interventie van Veilig Thuis worden overgedragen. Daarbij werken we steeds meer vanuit het principe van gefaseerde ketenzorg en traumasensitief werken.

In 2017 heeft een aanbesteding voor de inzet in de wijkteams voor Jeugd&Opvoedhulp, Jeugd-GGz, Maatschappelijk Werk, Leven met een Beperking en Volwassen-GGz, plaatsgevonden.
De overeenkomst is gesloten voor een periode van drie jaar, met optie tot twee keer een jaar verlengen. Vanaf 2022 vervalt de overeenkomst (inclusief verlengingen).

• 2022 geeft ten opzichte van 2021 naar verwachting een toename in het aantal bijstandsuitkeringen te zien.
• In 2021 is het uitkeringenbestand mede als gevolg van corona gegroeid. Daarbij maakt de combinatie van de coronamaatregelen met de hogere instroom in het segment re-integratie het moeilijker om mensen naar werk te begeleiden.
  Hierdoor zal de komende jaren extra budget nodig zijn. Door extra inzet te plegen op de re-integratie wordt er van uitgegaan dat extra budget van € 600.000 in vijf jaar gefaseerd volledig afgebouwd kan worden.
• De verwachting is dat het uitkeringsbestand met 22 bijstandsontvangers zal dalen als gevolg van de verwerking en opvolging van (fraude)signalen (onder andere vanuit het inlichtingenbureau). Dit levert een structurele besparing op.
  Daarnaast is de verwachting dat de opvolging van de signalen zal leiden tot het opleggen van 158 maatregelen met een structurele besparing tot gevolg.
• In 2021 zijn incidentele lasten en baten geraamd in het kader van de Tozo-regeling.
• In 2021 is incidenteel (extra) budget geraamd voor de Ridderkerkpas.
• In 2022 is het voornemen om het vaste tarief van de afvalstoffenheffing voor minima kwijt te schelden.

De raming voor woonvoorzieningen moet structureel worden verhoogd. Het aantal beschikkingen voor woonvoorzieningen is in 2020 namelijk gestegen met circa 4%. De ontwikkeling van 2021 is met deze wijziging nog niet meegenomen.

• In 2021 zijn (ingevolge het collegeprogramma) incidentele kosten geraamd betrekking hebbend op het in beeld brengen van behoefte en mogelijkheden van Mantelzorg - respijt en voor aanpak van eenzaamheid.
• Ook zijn in 2021 incidentele kosten geraamd voor de pilot praktijkondersteuning huisarts Jeugd-GGZ en de pilot kleuter(observatie)groep De Burght.

• De prognose voor Wmo huishoudelijke hulp is thans gebaseerd op de realisatie van de aantallen tot en met april en de verwachte groei in 2021. Structureel wordt er bijgeraamd.
• De kosten worden door aanbestedingen Wmo verlaagd.
  Indicatiestelling gericht op herstel. Inwoners worden op basis van hun hulpbehoefte ondergebracht in segmenten. Inwoners met potentieel tot het verhogen van de zelfredzaamheid zullen wij herstelgericht ondersteunen. Deze ondersteuning zal tijdelijk van aard zijn en gericht op uitstroom of afschalen van de ondersteuning. Hiermee verlagen wij de uitgaven voor begeleiding en dagbesteding. 
• Daarnaast een toetsing op voorzienbaarheid. Door de uitgangspunten omtrent voorzienbaarheid uit te werken in werkinstructies per dienstverlening kan de Wmo-toegang in nog meer vormen van ondersteuning controleren op voorzienbaarheid van de voorziening.
• De kosten van het collectief vervoer zijn de afgelopen jaren sterk gestegen. Daarbij komt dat 2020 een vertekend beeld geeft als gevolg van corona. De verwachting is dat de kosten hoger uit zullen vallen waarvoor wordt bijgeraamd.
• In 2022 en 2023 zijn incidentele kosten voor schulddienstverlening geraamd ingevolge het plan voor extra inzet ter voorkoming van problematische schulden. De kosten worden grotendeels gedekt uit de bestemmingsreserve Innovatiefonds Sociaal Domein.

De bijdrage van Ridderkerk aan de GR Jeugdhulp Rijnmond is in 2022 hoger dan tot nu toe begroot als gevolg van hogere zorgkosten op jeugdhulp met verblijf. Naast deze structurele verhoging is in 2022 incidenteel budget bijgeraamd  voor enerzijds de afrekening vlaktaks over 2019/2020 en anderzijds voor de aanpak van wachtlijsten. In 2023 is over 2020 een incidentele afrekening vlaktaks bijgeraamd.
In de ramingen is rekening gehouden met de overheveling vanuit dit budget naar lokaal vanwege de overheveling van drang. Tevens is rekening gehouden met inkomsten vanuit de centrumgemeente Rotterdam voor de gedeeltelijke financiering van Veilig Thuis.

In de begroting 2022 is voor lokale jeugdhulp ZIN de raming verhoogd. De stijging wordt verklaard door een toename van het aantal unieke cliënten.

De bijdrage van Ridderkerk aan de GR Jeugdhulp Rijnmond is in 2022 hoger dan tot nu toe begroot als gevolg van hogere zorgkosten op jeugdhulp met verblijf. Naast deze structurele verhoging is in 2022 incidenteel budget bijgeraamd  voor enerzijds de afrekening vlaktaks over 2019/2020 en anderzijds voor de aanpak van wachtlijsten. In 2023 is over 2020 een incidentele afrekening vlaktaks bijgeraamd.
In de ramingen is rekening gehouden met de overheveling vanuit dit budget naar lokaal vanwege de overheveling van drang. Tevens is rekening gehouden met inkomsten vanuit de centrumgemeente Rotterdam voor de gedeeltelijke financiering van Veilig Thuis.

• Een incidentele onttrekking wordt gedaan aan de algemene reserve van € 1.000.000 en gestort in de reserve Innovatiefonds Sociaal Domein. Dit om gedurende vier jaar de innovatielasten te kunnen dekken.
  De onttrekking aan de reserve Innovatiefonds Sociaal Domein van € 246.000 per jaar wordt geraamd tot en met 2025, ter dekking van innovatielasten.
• In 2021 is incidentele dekking geraamd uit de algemene reserve voor incidentele posten uit het collegeprogramma en het restanttegoed voor de Ridderkerkpas.
• In 2021 is incidentele dekking geraamd uit de reserve Innovatiefonds Sociaal Domein voor de pilot praktijkondersteuning huisarts Jeugd-GGZ en de pilot kleuter(obeservatie)groep De Burght.