Programma 2 Veiligheid

Onze inzet is om iedereen een veilige woon-, leef- en werkomgeving te bieden. Dat doen we samen met brandweer, politie, Openbaar Ministerie, maatschappelijke organisaties, ondernemers en inwoners. We zetten ons in om de veiligheid in openbare gelegenheden, zoals zwembad de Fakkel, te verhogen. We ondersteunen de werving van extra vrijwilligers bij brandweer en politie.
We blijven buurtinitiatieven en veiligheidsinitiatieven van inwoners (zoals buurtpreventie) faciliteren en ondersteunen, laten de buitengewoon opsporingsambtenaren gerichter de straat op gaan en blijven het drugsgebruik en -handel effectief aanpakken. Evenementen zijn belangrijk, het organiseren ervan moet niet nodeloos ingewikkeld en omslachtig zijn. De veiligheid van evenementen en ook in de horeca moet gewaarborgd zijn.
De overlast van vuurwerk wordt teruggedrongen.
We hebben verordeningen en regels nodig. Deze zijn helder en niet in strijd met elkaar. De gemeente controleert en handhaaft de geldende regels.

De gesprekken met de bestuurders over de Ontwikkelagenda van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR) zijn in 2021 gestart. De gevolgen voor de begroting van 2022 zijn nog onzeker. Er zal een doorontwikkeling plaatsvinden van VRR-onderdelen, zoals de Ambulancedienst en de brandweer. In 2022 zal er een doorvertaling komen van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) en er komen veranderingen met de komst van het omgevingsrecht. Dossiers als taakdifferentiatie, loopbaanbeleid en personele capaciteit bij de brandweer vragen om oplossingen. Daarnaast zullen de VRR en de gemeentelijke crisisorganisatie zich voorbereiden op nieuwe vormen van dreigingen, zoals cyberaanvallen en alle (maatschappelijke) gevolgen van dien.

Op het gebied van openbare orde zien we een toename van geweld en criminaliteit. Dit is een landelijke ontwikkeling. Ook in en rond Ridderkerk zijn er incidenten waarbij er wapens (messen) worden gebruikt.
Er is een trend dat steeds meer jongeren messen bij zich dragen en een lagere drempel hebben om deze te gebruiken voor bijvoorbeeld dreiging, afrekening en/of overvallen. In onze regio zijn er afgelopen zomer schietpartijen geweest die ons ook verontrusten. Het is duidelijk dat wij capaciteit moeten vrijmaken om de problemen aan te pakken (liefst voorkomen) samen met onze veiligheidspartners.

Op verschillende manieren zetten we ons in. We geven bijvoorbeeld intensief uitvoering aan het actieplan Jeugd en excessief geweld. Dat doen we samen met onze partners zoals politie, scholen, Facet etc. Onderdeel hiervan is de pilot Integraal Persoonsgerichte Aanpak Onderwijs waar we in het schooljaar 2021-2022 mee starten. We zetten een coach in op leerlingen die nog geen justitiële contacten hebben, maar waar de school en anderen zich wel zorgen om maken. Dit doen we met de drie Ridderkerkse VO scholen (Maximacollege, Gemini College en Farelcollege).

Daarnaast zetten we in op de aanpak van ondermijning en het tegengaan van criminele activiteiten. We sluiten panden bij vermoedens van criminele activiteiten en treden bijvoorbeeld op bij het aantreffen van drugs in een woning. Ook houden we integrale controles op bedrijventerreinen en voeren we Bibob-toetsen uit. Juridisch gezien krijgen gemeenten daarin steeds meer mogelijkheden. Ook zetten we in op voorlichting en awareness. De verwachting is dat er de komende jaren steeds meer casussen zullen komen en controles zullen zijn.

Deze stappen zorgen ook voor meer werk en we zien dat we tegen de grenzen aanlopen van onze inzet. Verdere bestrijding van deze ontwikkelingen vragen om verdere investeringen in veiligheid. Investeringen in materialen, zoals (mobiele) camera’s. Maar vooral ook in de inzet van menskracht. Zowel in capaciteit op straat, als in ambtelijke capaciteit om regie te voeren op deze processen.

In 2022 zullen we incidenteel versterkingen aanbrengen en dit via de tussenrapportages aan u voorleggen. In de Kadernota/Begroting 2023 zullen we u een voorstel voor structurele versterkingen doen.

Toename aantal aanvragen Omgevingsvergunningen
In 2020 was de toename van het aantal aanvragen voor omgevingsvergunningen met maar liefst 24% ten opzichte van 2019. Ook in de eerste helft van 2021 zette deze ontwikkeling zich voort.
We houden er rekening mee dat de grote stijging van de afgelopen periode afvlakt. Een terugval naar het oude niveau verwachten we daarentegen niet. De legesinkomsten voor 2022 zijn geraamd op basis van de (woningbouw)prognose om zo’n goed mogelijke voorspelling te doen van het aantal te verwachten aanvragen en legesinkomsten.

Uitstel Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen
Zowel de Omgevingswet als Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) zijn opnieuw uitgesteld. De wetten treden nu in werking op 1 juli 2022 in plaats van op 1 januari van dat jaar. Vanwege het uitstel zullen de reguliere werkzaamheden in het kader van de VTH-taken (taken in het kader van vergunningverlening, toezicht en handhaving) in de eerste helft van 2022 niet wijzigen.

Er is bij de prognose van de inkomsten en uitgaven rekening gehouden met het ‘gebroken boekjaar’ door het uitstel van de Omgevingswet en de Wkb. Wij verwachten net als bij andere grote wetswijzigingen een piek aan aanvragen vlak voordat de nieuwe wetgeving in werking treedt.

Invloed Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen op de langere termijn
De privatisering van het technische onderdeel van het bouwtoezicht zal in eerste instantie alleen gelden voor gevolgklasse 1 (onder andere grondgebonden woningen). Later zal dit, na landelijke evaluatie, worden uitgebreid naar meer risicovolle bouwwerken. Het is nog niet bekend wanneer deze uitbreiding plaats zal gaan vinden.

De Omgevingswet biedt gemeenten meer afwegingsruimte om in het Omgevingsplan zelf te bepalen welke activiteiten vergunningsvrij, melding of vergunningplichtig worden. Wijzigingen van de vergunningplicht kunnen effect hebben op de kostenonderbouwing, leges(inkomsten) en werkzaamheden van de gemeente. Dit zal bij elke voorgestelde wijziging en/of uitbreiding tegen het licht moeten worden gehouden. Hetzelfde geldt voor een toekomstige verruiming van de privatisering van het bouwtoezicht.

Invloed overgangsrecht
Vanaf juli 2022 worden binnenkomende aanvragen voor Omgevingsvergunningen conform de Wkb en de Omgevingswet behandeld. Vergunningen die voor juli worden aangevraagd zullen nog op de huidige manier worden behandeld. Dit geldt ook voor het controleren van de uitvoering van bouwwerkzaamheden aan de hand van de vergunning op de bouwplaats. Door het overgangsrecht toetsen en controleren we eerder verleende vergunningen namelijk volgens de wetten die op het moment van aanvraag gelden.

Toename kosten Omgevingswet
Op verschillende onderdelen zullen er vanaf 2022 meer kosten worden gemaakt, doordat de gemeenten er meer taken bij krijgen en andere instrumenten hanteren. Vanuit de gemeenten is landelijk via de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) een signaal afgegeven aan het Rijk dat de begrotingen van gemeenten het niet toelaten extra financiële lasten op te vangen. De gemeenten hebben het Rijk gevraagd om garanties dat de overgang naar de Omgevingswet voor gemeenten op middellange termijn (<10 jaar) budgetneutraal zal verlopen.

Documenten	Bestaand beleid		Uit te werken beleid	Te herzien beleid	Nieuw te ontwikkelen beleid
	Raad	College
Actieplan  Veiligheid 2021		X
APV Ridderkerk 2020	X
Beleidsplan Omgevingsvergunningen bebouwde omgeving 2017-2021		X		X
Beleidsregel Damocles gemeente Ridderkerk (2018)		X
Bibob-beleid		X		X
Drank- en Horecaverordening 2014	X
Handhavingsbeleidsplan Bebouwde omgeving 2019-2023		X		X
Handhavingsuitvoeringsprogramma Bebouwde omgeving		X		X
Integraal Veiligheidsbeleid 2020 - 2023	X
Uitvoeringsprogramma Omgevingsvergunningen bebouwde omgeving		X		X
Verordening kwaliteit vergunningverlening, toezicht en handhaving omgevingsrecht gemeente Ridderkerk 2016	X			X

Wat willen we bereiken?

De crisisorganisatie verder professionaliseren en inrichten op a-typische incidenten en crises, zoals een pandemie maar ook een cyberaanval. De crisisorganisatie is getraind en geoefend, zodat elk type crises aangepakt kan worden om zo snel mogelijk naar de oorspronkelijke dagelijkse situatie terug te kunnen keren.

Wat gaan we daarvoor doen?

Intern zal de crisisorganisatie getraind worden, vooral op basis van specifieke behoefte van crisisteams en bestuurders zelf. Er zal meer dan voorheen de regionale samenwerking worden gezocht.

Wat willen we bereiken?

Jeugdoverlast
Situaties van jeugdoverlast worden vroegtijdig opgemerkt en integraal aangepakt, zodat ernstige overlast voorkomen kan worden en jongeren niet verder afglijden.

Drugsgerelateerde zaken
Middels een integrale aanpak willen we bereiken dat de drugsoverlast actief wordt onderzocht, aangepakt en waar nodig en mogelijk doorgepakt op het gebied van bestuursrecht.

Ondermijning
Ondermijning is een veelomvattend begrip van allerlei vormen van (veelal georganiseerde) criminaliteit, zoals drugscriminaliteit, witwassen en heling. Het tegengaan van ondermijning is een maatschappelijke opgave. Door middel van een intensieve integrale samenwerking met onze veiligheidspartners, inwoners en ondernemers, willen we bereiken dat de ‘onderwereld’ niet vermengd wordt met de ‘bovenwereld’. We spannen ons gezamenlijk in om ondermijnende criminaliteit te signaleren, te voorkomen en aan te pakken.

Wet Bevordering Integriteitsbeoordelingen door het Openbaar Bestuur (wet Bibob)
We willen misbruik van overheidsvoorzieningen voorkomen en passen de Wet Bevordering Integriteitsbeoordelingen door het Openbaar Bestuur (Wet Bibob) waar nodig toe.

Woning- en auto-inbraken High Impact Crimes (HIC)
We willen een vermindering van het aantal woning- en auto-inbraken.

Evenementen
Wij stimuleren het houden van evenementen door het voor organisatoren makkelijker te maken een vergunning aan te vragen. Hierbij streven we naar het juiste evenwicht tussen gezelligheid en feestelijkheden enerzijds en het bewaken van de openbare orde en leefbaarheid en het beperken van de overlast anderzijds.

Senioren en Veiligheid
Wij willen een veilige en prettige leefomgeving voor onder andere senioren. Hierbij streven wij naar het bevorderen en versterken van de zelfstandigheid, zelfredzaamheid en de weerbaarheid.

Wat gaan we daarvoor doen?

Jeugdoverlast
Jeugdoverlast pakken wij in een vroeg stadium aan samen met onze partners. Bij serieuze zorg rond een groep zal dit gebeuren volgens de groepsscan methodiek. Deze aanpak is gericht op het verminderen van overlast, voorkomen dan wel bestrijden van criminaliteit en het bieden van perspectief in de vorm van school of werk.

Drugsgerelateerde zaken
We stimuleren bewoners signalen van drugsoverlast door te geven aan de politie. Of te melden via Meld Misdaad Anoniem. We houden regelmatig integrale controles.
Daarnaast is er op het gebied van hennep tweewekelijks een zogenaamde henneptrein actief. Deze doet onderzoek naar alle meldingen rondom hennepkwekerijen. Drugsgebruik onder jongeren wordt tegengegaan door uitvoering van het actieplan alcohol en drugs. Samen met de scholen organiseren wij kluisjescontroles op de scholen. Signalen en meldingen van handel in drugs worden door het basisteam onderzocht. Waar nodig gebruikt de burgemeester haar bevoegdheden, zoals benoemd in het Damoclesbeleid en de Algemene Plaatselijke Verordening (APV).

Ondermijning
In 2022 zetten wij onze integrale aanpak van ondermijnende activiteiten onverminderd voort. De integrale aanpak loopt langs diverse sporen en is zowel preventief als repressief van aard. Preventief zetten we in op het vergroten van het bewustzijn en de meldingsbereidheid van onze medewerkers, bewoners en ondernemers. We voeren campagnes uit en brengen het meldpunt onder de aandacht. Hierbij werken we samen met Meld Misdaad Anoniem. Naar behoefte organiseren wij voorlichtingsbijeenkomsten. Onze preventieve aanpak bestaat onder andere uit het integraal controleren van bedrijventerreinen en jachthavens. Bij constateringen gaan we over op een repressieve aanpak, zoals bijvoorbeeld het sluiten van (drugs)panden.

Woning- en auto inbraken High Impact Crimes (HIC)
Wij houden preventieacties in samenwerking met politie en buurtpreventies. We geven bewoners tips om woninginbraken te voorkomen en willen bewoners bewust maken om bijvoorbeeld geen waardevolle zaken in hun auto te laten liggen en te informeren over de keyless entree. Door inzet van de pop-up bus kunnen we de mensen in de wijken bereiken en informatie verstrekken over dit thema.

Evenementen
Wij zorgen voor een zo eenvoudig mogelijk proces voor het aanvragen van een vergunning. Wij hebben het aanvragen van een jaarlijks terugkerend evenement vergemakkelijkt. Wij faciliteren organisatoren bij de vergunningaanvraag en de organisatie van een evenement.

Senioren en Veiligheid
Wij organiseren naar behoefte voorlichtingsbijeenkomsten. Daarnaast wordt de verbinding gezocht tussen zorg, Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond, politie en ouderenorganisaties om de veilige leefomgeving te verhogen. Door inzet van de pop-up bus kunnen we de mensen in de wijken bereiken en informatie verstrekken over een bepaald thema.

Wat willen we bereiken?

Capaciteit VTH-taken: overbruggen en bijstellen na wetswijziging.
De VTH-taken zullen in de eerste helft van 2022 worden voortgezet volgens de huidige werkwijze en beleid. Op die manier zorgen we dat de wettelijke regels en overige voorschriften worden nageleefd, zodat de gewenste ruimtelijke kwaliteit en kwaliteitseisen aan bouwwerken en gebouwen gerealiseerd en in stand gehouden worden. Voor de langere termijn is een structurele bijstelling van de formatie noodzakelijk. Enerzijds door de inwerkingtreding van de Wkb en de Omgevingswet. Anderzijds vanwege de toename van het aantal aanvragen.

Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen
De werkzaamheden op VTH-gebied zullen na inwerkingtreding van de Omgevingswet en Wkb structureel wijzigen. We maken de wijzigingen inzichtelijk en zorgen dat medewerkers en processen klaar zijn voor inwerkingtreding van beide wetten.

Invloed overgangsrecht en indirecte gevolgen Wkb
Vanwege het overgangsrecht zullen de formatieve en financiële wijzigingen geleidelijk zijn en niet direct na inwerkingtreding van de wetten. Uitgangspunt is een lineaire afname van twee jaar. Dit is grofweg de duur van de meeste (grote) nieuwbouwprojecten. Tegenover deze geleidelijke afname staan een aantal indirecte gevolgen van de Wkb. Deze gevolgen bestaan onder andere uit een verwachte toename van het aantal handhavingszaken en extra toezichtwerkzaamheden in het kader van bouwveiligheid. Ook deze effecten zijn opgenomen.

Wat gaan we daarvoor doen?

Capaciteit VTH-taken: overbruggen en bijstellen na wetswijziging.
De toename van het aantal aanvragen op de langere termijn zorgt voor noodzaak structurele bijstelling van de formatie. Vanwege het telkens uitstellen van de Omgevingswet en de Wkb heeft er al jaren geen structurele bijstelling plaatsgevonden. Dit terwijl het aantal aanvragen jaarlijks met minimaal 5% en in 2020 zelfs met 24% is gestegen. Door middel van inhuur en uitbesteding is de stijging van het aantal aanvragen tot nu toe opgevangen.
De toename van het aantal aanvragen op de langere termijn zorgt voor noodzakelijke structurele bijstelling van de formatie. Vanaf 2023 werken we met een kleinere flexibele schil en meer vaste medewerkers. De teams die de VTH taken uitvoeren zijn dan helemaal ingericht op de nieuwe wetgeving. In deze begroting zijn de verwachte kosten en baten (legesopbrengsten) voor de VTH-taken meerjarig opgenomen.

Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen
Na 1 juli 2022 zullen zowel de kosten als de baten van de VTH-taken structureel wijzigen. Dit hangt voor een groot deel samen met het privatiseren van een deel van het bouwtoezicht als gevolg van de Wkb. Hiervoor worden een nieuwe kostenonderbouwing en een nieuwe legesverordening opgesteld. Deze nieuwe legesverordening geldt vanaf 1 juli 2022. Tot die tijd werken we met een geactualiseerde versie van de huidige legesverordening. In de nieuwe legesverordening worden onder andere de effecten van de privatisering van het bouwtoezicht verwerkt. Deze wijzigingen worden daarnaast ook meegenomen in de nieuwe beleidsplannen.

Op grond van de begroting van de Veiligheidsregio Rotterdam is de bijdrage meerjarig bijgesteld. De FLO-lasten (functioneel leeftijdontslag) zijn opnieuw berekend. Uit de berekening blijkt dat extra bijbetaald moet worden voor pensioenlasten. Daarnaast heeft een herberekening van de inwonersbijdrage plaatsgevonden.

In 2021 is de geraamde opbrengst van leges omgevingsvergunningen (WABO-vergunningen) incidenteel hoger.  Ook zijn de lasten in 2021 hoger door tijdelijke inhuur voor behandeling  van extra vergunningaanvragen en advieskosten.