Programma 11. Ruimtelijke ontwikkeling en wonen

In Ridderkerk is het prettig wonen voor iedereen. Samen met de woningbouwcorporatie zetten we ons in voor een evenwichtige en kwalitatief goede woningvoorraad. Er is een diversiteit aan woonmilieus met een voldoende en gevarieerd woningbestand voor alle doelgroepen. Daarbij wordt rekening gehouden met wensen die voortkomen uit de samenleving zoals behoefte aan ruimte voor mantelzorg.
De gemeentelijke woonlasten zijn in verhouding met de kwaliteit van wonen in de gemeente. Bestaande woningen zijn energiezuiniger. Wij zijn transparant over tarieven van grondtransacties.

Ruimtelijke ordening
Het aantal marktinitiatieven is in 2019 gestegen ten opzichte van 2018. In 2018 hebben we ons bezig gehouden met 30 marktinitiatieven. Dit tegenover 31 marktinitiatieven in 2019. In 2018 hebben we 2.040 uur aan die marktinitiatieven besteed. In 2019 bijna 2.700 uur. Dit is terug te zien in de ontvangen leges.

Wonen en bouwen
Op 30 januari 2019 ondertekenden de 14 gemeenten en 26 corporaties, werkzaam in de regio Rotterdam, het Regioakkoord. Dit regionale akkoord maakt inzichtelijk hoe de regio Rotterdam invulling geeft aan de volkshuisvestelijke opgaven binnen de regio voor de periode 2018 - 2030.

Als gevolg van het Regioakkoord en afhankelijk van het afnametempo van de niet-DAEB voorraad verwachten wij een te kort van ruim 400 sociale corporatiewoningen in 2030. Daarom laat Wooncompas haar sociale voorraad niet langer dalen. De sociale corporatievoorraad wordt minimaal gelijk gehouden aan de sociale corporatievoorraad op 1 januari 2019. Dit is vastgelegd in nieuwe concept prestatieafspraken voor de periode 2020 - 2024. De omvang de sociale corporatievoorraad wordt jaarlijks gemonitord.

Ruimtelijke ordening
We hebben de realisatie van meerdere herstructureringsprojecten of marktinitiatieven mogelijk gemaakt door aanpassing van onze ruimtelijke kaders, zoals:
• De herstructurering van Wooncompas van woongebied Ridderkerk - Centrum fase 2.

• De realisatie van een vervangende nieuwbouwwoning op de Middenmolendijk 199.
• De realisatie van 66 nieuwe woningen in het project De Oude Boomgaert.
• De realisatie van een kleinschalige woonzorgvoorziening voor dementerende ouderen aan de Anjerstraat/Bloemenstraat.
• De herstructurering van Wooncompas van de Rembrandtweg fase 1.
• De realisatie van twee nieuwe woningen in plaats van kassen op de Pruimendijk 228-A.
• De realisatie van 12 rijwoningen op de plek van voormalig spiritueel centrum De Heksenketel aan de Markstraat.
• Het wegbestemmen van horeca in het blok aan de Prinses Margrietstraat 2 t/m 36.
• De realisatie van een bezoekerscentrum in het Waalbos.

Met ontwikkelaar Bemog sloten wij in 2019 een intentieovereenkomst over de uitvoering van de gebiedsvisie P.C. Hooftstraat en omgeving.
Op 26 november 2019 is de startnotitie Rivieroevers door de gemeenteraad vastgesteld. Tot slot is de Visie grondposities op 24 september 2019 door het college van burgemeester en wethouders vastgesteld.

Ter voorbereiding op de nieuwe Omgevingswet is het huidige proces Marktinitiatieven uitgewerkt. Voor initiatiefnemers is hierover de folder ‘Bouwen of verbouwen’ gemaakt.

Wonen en bouwen
Instemming van de raad voor de ondertekening van de Bestuursovereenkomst voor het Samenwerkingsverband Wonen regio Rotterdam 2020.
• Concept verordening woonruimtebemiddeling regio Rotterdam 2020 gereed voor 1e behandeling in de raad begin 2020.
• Goed wonen en goede woningen in Ridderkerk: zienswijze van de raad op de concept Prestatieafspraken Wooncompas, gemeente Ridderkerk en bewonersraad Progressie 2020-2024.
• Wooncompas komt de met hen gemaakte Prestatieafspraken 2016-2020 na. Dit blijkt uit de monitor Prestatieafspraken 2018 die we in 2019 ontvingen.
• Goede samenwerking met tussen gemeente en Wooncompas: onder andere afstemming met Wooncompas over haar nieuwe portefeuillebeleid, afstemming van projecten en afstemming tussen Lokaal Zorgnetwerk en de toewijzing van woningen.
• Verordening Verzilverlening inwerking per 1 juli 2019.
• Nieuwe Verordening Starterslening inwerking per 1 oktober 2019.

Ruimtelijke ordening
In het kader van de actualisatie van onze ruimtelijke plannen is (verder) gewerkt aan het Omgevingsplan Donkersloot. Het concept-ontwerp Omgevingsplan heeft in 2019 ter inzage gelegen. De procedure van bestemmingsplan Woongebied Ridderkerk heeft in 2019 stilgelegen. Dit in afwachting van provinciale besluitvorming over de ruimtelijke claim voor het tramtracé. De gebiedsvisie en het bestemmingsplan Veren Ambacht zijn in 2019 uitgesteld in afwachting van de provinciale gebiedsvisie Veren Ambacht, Nieuw-Reijerwaard en BT-Oost.

In 2019 werkten wij aan:
• Projecten die voorkomen uit de Actualisatie Integraal Accommodatieplan, zoals nieuwbouw van het Gemini College, herontwikkeling van de Beverbol, Windmolen 110.
• Een plan van aanpak voor de uitvoering van de Omgevingsvisie Ridderkerk.
• Het Ontwikkelperspectief Centrum.
• De gebiedsvisie Sportpark Bolnes en omgeving.
• Meerdere marktinitiatieven, waaronder:
   o Kievitsweg 86 (11 appartementen).
   o Electropark 17 – 19 (3 woningen).
   o Ringdijk 38 – 42 (6 woningen).
   o Nieuwe locatie Siloah (huisvesting 32 zorgbehoevenden).

Wonen en bouwen
• Voor de concept Verordening woonruimtebemiddeling regio Rotterdam is deelgenomen aan een regionale ambtelijke werkgroep.
• Voor raadsleden van de gemeenten Ridderkerk, Albrandsbaard en Barendrecht is over de concept Verordening woonruimtebemiddeling regio Rotterdam in november 2019 een informatiebijeenkomst gehouden.
• Voor de nieuwe concept Prestatieafspraken 2020-2024 zijn met Wooncompas en bewonersraad Progressie de Prestatieafspraken 2016-2020 geëvalueerd. Daarna heeft er intensieve afstemming met Wooncompas en brede interne afstemming plaatsgevonden.
• In 2019 heeft de gemeenteraad een uitgebreide raadsinformatiebrief ontvangen over:
   o Het jaarverslag 2018 van Wooncompas.
   o De monitor prestatieafspraken 2018 van Wooncompas.
   o De voornemens 2020 van Wooncompas.
   o De stand van zaken van het Samenwerkingsverband Wonen regio Rotterdam (SvWrR).
• Voor de afstemming over het nieuwe portefeuillebeleid van Wooncompas heeft in september 2019 een bijeenkomst plaatsgevonden voor medewerkers van Wooncompas en de gemeente. Hierbij waren van beide partijen verschillende vakgebieden vertegenwoordigd.
• Door vaststelling door de raad van de Verordening Verzilverlening is de motie Verzilverlening van november 2018 uitgevoerd.
De oude Verordening Starterslening uit 2017 is geëvalueerd. Op basis daarvan is een nieuwe Verordening Starterlening opgesteld. Hiermee kunnen we de doelgroep beter bedienen.

Omschrijving	Bedrag afwijking
3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur
Lasten	1.860.200
Baten	3.239.300
Voordelig saldo € 5.099.500

De begroting na wijziging betreft de gevolgen van de MPG 2019. Door de sterk aantrekkende verkopen op Cornelisland is in het begin van 2019 in de geactualiseerde grondexploitatie (opgenomen in de MPG 2019 die medio 2019 door de raad is vastgesteld) rekening gehouden met grotere opbrengsten uit grondverkopen dan medio 2018 werd voorzien. Deze hogere opbrengsten worden verrekend met de boekwaarde (lastenkant).

GREX: Cornelisland - Voordeel € 5.096.800
Tussentijdse winstnemingen in grondexploitaties worden berekend op basis van het percentage van het plan dat is gerealiseerd. Daarbij wordt gekeken naar de gerealiseerde kosten en de gerealiseerde opbrengsten als percentage van de totale kosten en opbrengsten.

Toepassing van het hierboven beschreven principe leidt ertoe, dat in 2019 tussentijds winst genomen moet worden in de grondexploitatie Cornelisland voor een bedrag van € 5.096.800.

Kleine verschillen onder de rapportagegrens van € 25.000 - Voordeel € 2.700

Omschrijving	Bedrag afwijking
8.1 Ruimtelijke ordening
Lasten	-104.100
Baten	304.100
Voordelig saldo  € 200.300

Toekomstvisie - Voordeel € 112.100
Wij gaan aan de slag met de Visie Rivieroevers. Die stond voor 2019 op het programma, maar wordt doorgeschoven naar 2020. De startnotitie daarvoor is op 21 november van 2019 vastgesteld door de raad, waardoor uitvoering geven aan die notitie niet meer lukte in 2019. We gaan daarvoor het beschikbaar budget gebruiken. Voor overige onderdelen uit de omgevingsvisie waarvoor een start is gemaakt, is apart budget aangevraagd bij de raad.

Centrumprogramma Ridderkerk - Voordeel € 50.100
De verwachting was dat het Ontwikkelperspectief Centrum in november 2019 zou worden vastgesteld.
We hadden meer tijd nodig in verband met onder andere het uitvoeren van aanvullende onderzoeken, waarvoor nog facturen betaald moeten worden.

Kleine verschillen onder de rapportagegrens van € 25.000 - Voordeel € 38.100

Omschrijving	Bedrag afwijking
8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerrein)
Lasten	4.718.600
Baten	-4.998.300
Nadelig saldo € 279.700

GREX: Lagendijk - Voordeel € 191.700
Tussentijdse winstnemingen in grondexploitaties worden berekend op basis van het percentage van het plan dat is gerealiseerd. Daarbij wordt gekeken naar de gerealiseerde kosten en de gerealiseerde opbrengsten als percentage van de totale kosten en opbrengsten.

Voor de grondexploitatie Lagendijk (Van Peltterrein) leidt de toe te passen berekening tot een tussentijdse winstneming in 2019 van € 191.700.

GREX: Het Zand - Nadeel € 471.400
De actualisatie van de grondexploitatie voor Het Zand leidt ertoe, dat deze grondexploitatie minder winstgevend wordt.

Er zijn meerdere factoren die leiden tot het vastgestelde resultaat. De belangrijkste oorzaak is het verlengen van de looptijd van de grondexploitatie met drie jaar, met name als gevolg van vertraging in het deelproject Driehoek Het Zand. Deze extra looptijd van het project leidt ook tot extra kostenstijgingen in het bouw- en woonrijp maken en in de plankosten. Gerekend wordt met een kostenstijging van 2,5% per jaar. Ook in de andere delen van de grondexploitatie is sprake van hogere kosten dan voorzien.

Daarnaast is sprake van een licht hogere rente die moet worden vergoed over de boekwaarde (toename van 1,55% naar 1,75%). Bij een hoge boekwaarde (ruim € 8,5 miljoen per 31 december 2018 en ruim € 6,7 miljoen per 31 december 2019) leidt dit tot merkbaar hogere rentekosten.

Omschrijving	Bedrag afwijking
8.3 Wonen en bouwen
Lasten	137.200
Baten	-35.200
Voordelig saldo € 102.00

Beheer startersleningen - Nadeel € 27.700, structureel nadeel € 27.700
Via de SVN (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting) zijn er geldleningen aan starters op de woningmarkt verstrekt. Door de aflossingen van de afgelopen jaren is de hoogte van het bedrag wat aan leningen is uitgezet gedaald. Daardoor dalen weliswaar de door de SVN in rekening gebrachte beheerskosten, maar daarnaast ook de door de deelnemers opgebrachte rentevergoedingen. In de begroting 2019 was daar nog niet volledig rekening mee gehouden.

Doorberekening BAR-bijdrage naar programma’s en taakvelden - Voordeel € 130.300

Kleine verschillen onder de rapportagegrens van € 25.000 - Nadeel € 600

Omschrijving	Bedrag afwijking
0.10 Mutaties reserves
Lasten	0
Baten	-315.100
Nadelig saldo € 315.100

Mutaties in reserves - Nadeel € 315.100

Het nadeel kan worden verklaard door:
• Geen dekking uit de algemene reserve nodig voor beheerkosten Nieuw Reijerwaard € 148.200.
• Lagere dekking uit de algemene reserve ten behoeve van Omgevingsvisie/ Centrumprogramma Ridderkerk € 162.200.
Overige kleine verschillen € 4.700 nadeel.