Programma 9 Ruimtelijke ontwikkeling, wonen en maatschappelijk vastgoed

Fysieke bedrijfsinfrastructuur

Transformatie werklocaties
De gemeente koestert haar bedrijfsterreinen, tegelijkertijd is er druk op de schaarse ruimte in Ridderkerk om haar inwoners te kunnen huisvesten. Transformatie van bedrijventerreinen kan niet zonder een goede situatieschets en aandacht voor compensatie, functiemenging en beter benutten. In een compensatieplan geeft de gemeente aan hoe zij dit aan wil pakken.

Concreet voor Ridderkerk is het volgende aan de orde: een aantal bepalende bedrijven in Ridderkerk zijn gehuisvest op terreinen die voor transformatie in aanmerking komen. Zij willen best weg, maar uitbreidingsruimte ter compensatie is niet eenvoudig te vinden. Desondanks is er de gemeente vanuit het oogpunt van werkgelegenheid veel aan gelegen de bedrijven te huisvesten.

Onderwijshuisvesting

Vanaf 1 januari 2021 moeten nieuwe schoolgebouwen voldoen aan de eisen voor bijna energieneutrale gebouwen (BENG). De invoeringsdatum is door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verplaatst, omdat de rekensoftware benodigd voor de berekening van de energieprestatie van een gebouw, nog niet beschikbaar is. Bij de nieuwbouw van het Gemini College is hiermee in de begroting al rekening gehouden. Bij de nieuwbouw van De Driemaster is in de begroting nog geen rekening gehouden met deze kosten. De VNG zal gemeenten adviseren hoe dit verwerkt kan worden in de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs.

Accommodaties (inclusief sport)

Het verduurzamen van het maatschappelijk vastgoed is een continu aandachtspunt. In 2021 is er bijzondere aandacht voor de warmtevisie en de aansluiting hierop met het maatschappelijk vastgoed.

Begraafplaatsen

De landelijke tendens van een toename van crematies en afname van begraven is in beperkte mate ook merkbaar in onze gemeente. De laatste jaren neemt het aantal begrafenissen af, wordt meer afstand gedaan van grafrechten van oudere graven en is het aantal nieuw uit te geven graven beperkter doordat er meer bijzettingen zijn in bestaande graven. Deze ontwikkelingen worden meegenomen bij de beoogde uitbreiding van de begraafplaats Vredehof en in de berekening van de graftarieven. De coronaperiode vanaf het 1e kwartaal van 2020 heeft over het hele jaar genomen niet geleid tot veel meer begrafenissen. Ondanks de afname van het aantal begrafenissen volgens de landelijke ontwikkeling is het borgen van de capaciteit van het aantal grafvakken nodig. Naast het ruimen van graven is vanwege het teruglopende aantal vrij beschikbare grafplaatsen op de bestaande begraafplaatsen uitbreiding van de begraafplaats nodig.

Ruimtelijke ordening

Met de gebiedsvisie Rivieroevers willen we de ruimtelijke kwaliteit langs de oevers van de rivieren de Nieuwe Maas en de Noord verbeteren. Er moet een goede afweging gemaakt worden en een optimale balans gezocht worden tussen (watergebonden) bedrijvigheid, wonen en recreatie. Dat betekent in veel gevallen ook keuzes maken waar we wat wel en niet willen. Dit ook in relatie tot de regionale en provinciale afspraken over (watergebonden) bedrijvigheid en wonen en de visies van de omliggende gemeenten.

Omgevingswet
De inwerkingtreding van de Omgevingswet is uitgesteld van 1 januari 2021 naar 1 januari 2022. De Omgevingswet heeft als doel een gezonde fysieke leefomgeving in stand te houden en te bereiken en meer ruimte voor initiatieven mogelijk te maken. Om dit vorm te geven zijn een aantal kerninstrumenten opgenomen in de Omgevingswet. Bijvoorbeeld de omgevingsvisie, het omgevingsprogramma, het omgevingsplan en de omgevingsvergunning.

Grondexploitaties (niet bedrijventerreinen)

In Ridderkerk is Het Zand nog de enige gemeentelijke grondexploitaties voor woningbouw. In 2020 is de bouw van de vijfde fase van Het Zand gestart. Deze fase, bestaande uit vijftig eengezinswoningen, wordt in 2021 voltooid. In 2020 is ook de bouw van het eerste gedeelte van de zesde fase van Het Zand gestart. Dit deel, bestaande uit 37 eengezinswoningen zal eind 2021 zijn voltooid. Het tweede deel van deze fase bestaat uit de bouw van een appartementencomplex met 58 appartementen. De start van de bouw zal in 2021 of 2022 zijn. De zevende (laatste) fase wordt voorbereid. Een ander project in deze grondexploitatie betreft de Driehoek Het Zand. Dit project is aanbesteed. In totaal zijn hier 88 appartementen en 43 eengezinswoningen gepland. Het project bestaat uit drie bouwblokken. De bouw van het eerste blok (55 appartementen) start in 2021.

Wonen en bouwen

Het kabinet investeert de komende jaren twee miljard euro om de woningmarkt vlot te trekken. Zij gaat gemeenten en woningcorporaties stimuleren om sneller en meer betaalbare woningen te realiseren. Door een stijgende vraag naar woningen en steeds hogere huizenprijzen raakt dit voor meer mensen buiten bereik. Daarom komt er een woningbouwimpuls beschikbaar van 1 miljard euro om het woningtekort in te lopen en de bouwproductie hoog te houden. De woningbouwimpuls moet bijdragen aan betaalbare woningbouw en het oplossen van knelpunten. Starters en middeninkomens kunnen profiteren van deze financiële impuls.
Ook wil het kabinet de wachtlijsten in de huursector aanpakken zodat mensen sneller aan een betaalbare woning kunnen komen. Zij geeft hiervoor korting op de verhuurderheffing van 1 miljard euro. Daardoor ontstaat er een gerichte stimulans voor woningcorporaties en andere verhuurders om meer betaalbare woningen te bouwen. Dankzij de extra middelen kunnen de verhuurders meer sociale en middel dure huurwoningen gaan bouwen. Dit hoeft dan niet ten koste te gaan van de betaalbaarheid en duurzaamheid van de bestaande voorraad. Daarnaast komt er een vrijstelling van de verhuurderheffing voor de bouw van flexibele en tijdelijke woningen.
Voor Ridderkerk worden de mogelijkheden om aanspraak te maken op zowel de woningbouwimpulsgelden als de korting op de verhuurderheffing onderzocht.

Beheer overige gebouwen en gronden

In 2020 is een doorgeschoven prestatie geraamd betreffende planmatig onderhoud voor Gebouw C, Koningsplein. Verder wijken de kosten van groot onderhoud af van 2020.
Conform de meerjarige onderhoudsplanning (MJOP) fluctueren de kosten van groot onderhoud van gebouw C over de jaren. In 2022 en 2024 geeft dit ten opzichte van 2021 nadelen te zien.

Fysieke bedrijfsinfrastructuur

De verschillen in lasten en baten betreffen de fluctuaties in grondexploitaties. Vanaf 2022 wordt het nadeel op de lasten met name verklaard door de bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling Nieuw Reijerwaard in de beheerkosten.

Onderwijshuisvesting

De meerjarig stijging van de lasten komen voort uit de mutaties in de kapitaallasten inzake huisvestingskosten openbaar basisonderwijs in 2024, inzake huisvestingskosten bijzonder basisonderwijs in 2022, 2023 en 2024 en inzake huisvestingskosten openbaar voortgezet onderwijs in 2022, 2023 en 2024.

Sportaccommodaties

Meerjarige mutaties in de lasten ontstaan door fluctuaties in groot onderhoud ingevolge het meerjarenonderhoudsplan en verschillen in kapitaallasten voor sporthal en binnenbad de Fakkel.
Ten opzichte van 2020 dalen de lasten door wegvallende sloop- en afwaarderingskosten van de Beverbol en afname van kapitaallasten.
In 2022 zijn sloopkosten geraamd van de gymzaal aan PC Hooftstraat 5.
Vanaf 2022 nemen de lasten toe door kapitaallasten van sporthal Drievliet, sportzaal Populierenlaan Gemini, sporthal PC Hooftpark en groene sportvelden en terreinen.
Vanaf 2024 nemen de lasten toe door kapitaallasten van gymlokaal De Noord.

Begraafplaatsen

In de 1e Tussenrapportage 2020 zijn incidentele kosten geraamd voor het vervangen van gazonpaden door asfalt.
Conform de Kadernota 2021 is het budget voor extern personeel vanaf 2021 verlaagd.

Ruimtelijke ordening

In 2021 zijn, ingevolge de Kadernota 2021 en het collegeprogramma, incidentele kosten geraamd voor transformatie van het centrum, Oost en de PC Hooftstraat.
In 2020 zijn incidentele kosten geraamd inzake een doorgeschoven prestatie uit de jaarrekening 2019 betreffende visie rivieroevers en het ontwikkelperspectief Centrum.

We willen binnen de gebiedsvisie een goede afweging maken en een optimale balans zoeken tussen (watergebonden) bedrijvigheid, wonen en recreatie. Dat betekent in veel gevallen ook keuzes maken waar we wat wel en niet willen. Dit ook in relatie tot de regionale en provinciale afspraken over (watergebonden) bedrijvigheid en wonen en de visies van de omliggende gemeenten.

We gaan systematisch de onderdelen uit de Routekaart uitvoeren, te weten Havenbeveiliging, Contractbeheer, Havenverordeningen, Beheer & Onderhoud, Meldplicht Zeeschepen en Havenmeesterschap. Dit alles in relatie tot de toekomst van de haven die in de gebiedsvisie Rivieroevers wordt geanalyseerd.

Grondexploitaties

De verschillen in lasten en baten betreffen de fluctuaties in grondexploitaties.
Een andere mutatie aan de batenkant zijn de opbrengsten die vanaf 2021 worden geraamd uit het erfpachtcanon.

Wonen en bouwen

In 2020 zijn, op grond van het collegeprogramma, incidentele kosten geraamd voor onderzoek ‘Kans particuliere renovatie woningen’. Ook zijn er kosten voor het opstellen van een woonvisie (1e Tussenrapportage 2020).