Paragraaf 3 Onderhoud kapitaalgoederen

Kerncijfers
Het areaal van 8.131 lichtmasten en 8.182 armaturen (8.267 lampen) verschilt in leeftijd en uitvoering. Qua materiaal komen met name aluminium masten voor, van oudsher ook masten van staal.

Beheer
In Ridderkerk zijn, naast de gemeente, ook andere beheerders verantwoordelijk voor de openbare ruimte met openbare verlichting. Zoals de wegen met verlichting in eigendom van het Waterschap Hollandse Delta. De lichtmasten worden gemiddeld elke vier jaar visueel geïnspecteerd tijdens de lampvervanging. Stabiliteits-/sterktemetingen van lichtmasten vinden plaats wanneer lichtmasten 40 jaar oud zijn. Onveilige situaties, vaak gemeld door burgers en bedrijven, worden altijd direct opgelost. Armaturen hebben een gemiddelde levensverwachting van 25 jaar. Om de installatie heel, veilig en energiezuinig te houden is er een reserve Openbare verlichting, waarmee schommelingen in uitgaven worden gecompenseerd.

Vooruitblik
Investering
Zoals beschreven in de notitie ‘Van Lamp naar led’ zullen werkzaamheden aan de openbare verlichting worden uitgevoerd in het kader van verduurzaming. Verder zullen er 500 armaturen worden vervangen op diverse locaties in Ridderkerk. Ook zullen we stabiliteitsmetingen uitvoeren om de stabiliteit van de lichtmasten te controleren.

Onderhoudsbegroting
Verspreid in de gemeente zullen lampen worden vervangen. Gelijktijdig vinden er dan veiligheidsinspecties plaats volgens NEN 3140. Verder zullen er functionele aanpassingen op diverse locaties nodig zijn. Met name bij voet- en achterpaden waar geen alternatieve route aanwezig is. Volgens planning worden 600 lichtmasten schoongemaakt.

Kerncijfers
Wij beheren 283 civiele kunstwerken. Daarvan worden er 58 beheerd bij andere beheerproducten (haven, recreatiegebieden, begraafplaats, spelen en wegen). De onderverdeling van de overige 225 civiele kunstwerken is:

• 87 vaste bruggen/viaducten
• 2 tunnels
• 39 keermuren
• 31 dammen/duikers
• 4 geluidwerende constructies
• 45 dijktrappen
• 17 overige kunstwerken

Beheer
Wij werken met een veiligheidsurgentie en een economische urgentie. Deze bepalen we per kunstwerk en per situatie. Zo stellen we de urgentie van uitvoering vast. Blijkt dat de middelen niet toereikend zijn om onderhoudswerkzaamheden uit te voeren, dan is bijstelling van de begroting nodig. Onveilige situaties lossen we altijd direct op.

Vooruitblik
Fase 1 van het grootonderhoud aan het ponton aan De Schans zal in 2021 worden uitgevoerd. Dit groot onderhoud betreft de conservering van het ponton inwendig en uitwendig.
Verder zal van het hekwerk langs de Boelewerf de hoogte aangepast worden conform de huidige normering.
Er zal klein onderhoud plaatsvinden aan diverse kunstwerken in Ridderkerk. Dit onderhoud heeft betrekking op het conserveren van onder andere een aantal dijktrappen.

Kerncijfers
De gemeente beheert ongeveer:

• 62 ha plantsoenen
• 136 ha gras
• 4 ha verhardingen
• 17.434 bomen

De gemeente beheert twee recreatiegebieden, namelijk de Gorzen/Ridderhaven en het Reijerpark. De Grienden en Crezéepolder zijn in beheer bij het Zuid-Hollands Landschap. De Donckse Velden, het Oosterpark en de Wevershoek zijn in beheer bij het Natuur- en Recreatieschap IJsselmonde. Het Donckse Bos valt onder de Stichting Het Huys ten Donck. Voor het Waalbos is een beheerovereenkomst afgesloten met Staatsbosbeheer. De surfbocht bij het Waalbos is in beheer van het Natuur- en Recreatieschap IJsselmonde (NRIJ). Er vindt nog overleg plaats over de toekomst van het NRIJ.

Beheer
Bij de evaluatie van het Beleidskader Duurzaam Beheer in 2013 is besloten dat centrumgebieden op B-niveau worden onderhouden in plaats van op A-niveau. Woongebieden en recreatiegebieden worden ook op B-niveau onderhouden, bedrijventerreinen op C-niveau.

Vooruitblik
In 2021 zal met name de acties voortvloeiend uit de Groenvisie bij het uitvoeren van projecten in de wijk zichtbaar worden. Er zal gewerkt worden aan beter groen dat klimaatbestendig is. Meer aandacht voor biodiversiteit en ander onderhoud van gazons. Dit zal in de openbare ruimte zichtbaar zijn aan betere en met name in omvang grotere groeiplaatsen voor bomen, de inrichting qua soort van bomen en de beplanting.

Kerncijfers
De gemeente telt 175 speelvoorzieningen en vijf locaties op schoolpleinen:

• 94 bloklocaties (0-6 jaar)
• 39 blok-/buurtlocaties (0-12 jaar)
• 28 buurtlocaties (6-12 jaar)
• 9 wijklocaties (0-100 jaar), waaronder de wijksportlocaties Bolnes en Slikkerveer
• 5 overige locaties: Kinderboerderij, Ridderhaven, Jeu de Boulesbaan, St. Jorisstraat en uitkijktorens
• 5 opengestelde schoolpleinen vanuit het speelbeleid: de Piramide (Groen schoolplein), De Reijer, de Bongerd, de Wingerd en Dr. Schaepmanschool.

Beheer
Op basis van vier inspecties per jaar voeren we klein en groot onderhoud uit. ‘Schoon, heel en veilig’ is daarbij ons uitgangspunt. Na gemiddeld twintig jaar wordt een speelterrein vervangen. De leeftijdsopbouw van de doelgroep in de wijk bepaalt mede de wijze van vervangen.
Bij de reconstructie van speelterreinen wordt rekening gehouden met de toegankelijkheid voor kinderen met een beperking. In dit kader en ook vanuit hygiënisch oogpunt wordt, binnen de budgettaire mogelijkheden, gestreefd naar kunstgrasondergronden.

Vooruitblik
In 2021 zullen 15 speellocaties voorzien worden van nieuwe speeltoestellen en ondergronden.
Samen met omwonenden wordt de keuze van de speeltoestellen en de inrichting van de speellocaties bepaald.

Kerncijfers
De lengte van het wegennet in beheer bedraagt ongeveer 178 km met een oppervlakte van 2.247.400m2. Hiervan bestaat ongeveer 75% (ofwel 1.724.196 m2) uit elementenverharding en ongeveer 25% (ofwel 523.204 m2) uit asfaltverharding.

Beheer
Naast landelijk geldende uitgangspunten voor onderhoud aan wegen is rekening gehouden met de vastgestelde kwaliteitsniveaus. Voor de periode 2020-2024 is het uitvoeringsprogramma bepaald. Dit gebeurt op basis van de inspectie, onderzoeken, levensduur, uitstraling (kwaliteitsniveau) en binnenstedelijke ontwikkelingen. Bij asfaltwerken dient vertraging van het noodzakelijk onderhoud voorkomen te worden in verband met kapitaalvernietiging. Stellen wij het onderhoud aan het asfalt te lang uit? Dan zijn zwaardere of duurdere maatregelen nodig. Elementenverharding kent geen kapitaalvernietiging. Bij uitstel loopt enkel de beeldkwaliteit terug. Naast groot onderhoud vindt er klein onderhoud plaats. Waar groot onderhoud gericht is op het in goede staat brengen, is klein onderhoud gericht op het in goede staat houden, bijvoorbeeld plaatselijk herstel van verzakte bestrating. Binnen het dagelijks onderhoud worden de gevaarlijke situaties direct verholpen. Waar de veiligheid in het geding is, wordt dus direct onderhoud gepleegd. Dit kan bijvoorbeeld een spoelgat in de weg of losse tegels door boomwortels zijn.

Vooruitblik
In 2021 worden de volgende wegen voorzien van een stille asfaltlaag: Geerlaan (viaduct A15/A16 t/m de Jan Luykenstraat) en de Sportlaan (Populierenlaan t/m de tunnel in de Sportlaan).
De bestrating van de Rosmolen en de Prunuslaan wordt in grootonderhoud opgepakt.
Ook zal er vervolg worden gegeven aan het grootonderhoud fietspaden en de kwaliteitsverbetering van de elementenverharding.
De volgende projecten zullen in 2021 starten: Rivierenbuurt, Bloemenbuurt, Donckselaan en Dintelstraat.

Kerncijfers

• 130 km gemengde riolering
• 73 km regenwaterriolering
• 64 km vuilwaterriolering
• 19 km drukriolering
• 27 km persleiding
• 22.000 rioolaansluitingen
• 17.600 trottoir- en straatkolken
• 13 eindgemalen
• 34 tussengemalen
• 114 drukgemalen
• 2 tunnelgemalen
• 7 bergbezinksystemen en 9 leidingen
• 2 bergingsriolen

Beheer
De uitgangspunten voor het beheer en onderhoud van de riolering zijn vastgelegd in het Gemeentelijk rioleringsplan 2018-2022 (GRP). In het GRP staat hoe de wettelijke zorgplicht wordt ingevuld die de gemeente heeft voor afvalwater, hemelwater en grondwater.
Met de zorg voor riolering wordt gewerkt aan bescherming van de volksgezondheid, veiligheid en kwaliteit van de leefomgeving en bescherming van het milieu en de natuur.

Het taakveld riolering is een kostendekkend product. Dit betekent dat alle kosten die hiermee gepaard gaan via de rioolheffing in rekening worden gebracht. Ook wordt een financiële reserve opgebouwd voor toekomstige vervangingsinvesteringen. De kosten zijn opgedeeld in twee stromen:

1. Het beheer- en onderhoud, exploitatiekosten.
2. Vervangingsinvesteringen, die betrekking hebben op alle onderdelen van de (afval)waterketen.

Vooruitblik
In 2021 worden diverse rioolvervangingen voltooid. Dit is het werk aan de Klaas Katerstraat en een deel van de rioolvervangingen in Rijsoord. In voorbereiding is de rioolvervanging aan de Westmolendijk. Dit werk start na afronding van het vervangen van het riool in de Klaas Katerstraat. In voorbereiding zijn werken aan de Donckselaan e.o., Bloemenbuurt en Rivierenbuurt (Bolnes).

Kerncijfers

• 33,0 ha oppervlaktewater
• 41,5 km beschoeiing
• 99,6 km natuurvriendelijke en onbeschoeide oevers

Beheer
Het waterschap is verantwoordelijk voor het beheer van hoofdwatergangen en andere belangrijke wateren binnen de gemeente. Daarnaast heeft het waterschap onder andere de taak om te controleren of het onderhoud door de gemeente en derden naar behoren wordt uitgevoerd. Het beleid van het waterschap is sterk richtinggevend voor het waterbeheer van de gemeente. Doelstellingen en maatregelen voor de komende jaren zijn door het waterschap vastgelegd in hun beheerprogramma 2016-2021. De watergangen die de gemeente in beheer heeft worden periodiek door het waterschap gecontroleerd op waterkwantiteit. Zo mogen er bijvoorbeeld niet te veel bagger of waterplanten aanwezig zijn in het water. Op basis van metingen van de baggeraanwas op de waterbodem bepalen we welke gemeentelijke watergangen worden gebaggerd. Het waterschap baggert haar eigen watergangen. Is de aanliggende grond van de gemeente, dan zijn wij verplicht deze bagger te ontvangen. De gemeente betaalt dan ook voor het transporteren en afvoer ervan. Beschoeiingen worden op basis van inspecties vervangen. Daarbij is veiligheid vaak doorslaggevend.

Vooruitblik
In 2021 zullen de baggerwerkzaamheden worden uitgevoerd op basis van klachten, meldingen en eigen waarnemingen (peilingen). Met het waterschap zijn afspraken gemaakt dat we niet meer strikt aan de schouwvakken zijn gebonden. Hierdoor is het eenvoudiger om jaarlijks een meer gelijkmatige hoeveelheid baggerwerk uit te voeren en ontstaan er geen grote fluctuaties meer in de begroting. Mede hierdoor is de bestemmingsreserve voor het baggeren opgeheven en is er vanaf 2020 jaarlijks een vast budget voor baggeronderhoud. Incidenteel wordt beschoeiing vervangen.

Kerncijfers
Aantal ondergrondse containers: 303

Beheer
In de huidige situatie is het onderhoud, de reiniging en de garantie van de ondergrondse containers geborgd in een onderhoudsovereenkomst van de gemeente met de leverancier. Het betreft in totaal 303 containers voor restafval, papier en glas. De ondergrondse container is onderdeel van de openbare ruimte (onroerende goederen) en komt als investering ten laste van de gemeente. De N.V. BAR Afvalbeheer faciliteert de gemeente in de aanschaf, plaatsing en het onderhoud van de ondergrondse containers.

Kerncijfers
De haven van Ridderkerk, langs De Noord, bestaat uit het waterdeel, kaden, steigers en terrein. Met uitzondering van de locatie bij de passantensteiger, is het haventerrein volledig verhuurd.

Beheer
Binnen het Groot Onderhoud (reserve) wordt nu nog gerekend met het eens in de acht jaar baggeren van de haven. Als gevolg van toenemende verplaatsing van de bodem, is er in de komende jaren meer behoefte aan (lokaal) baggeren. Dit heeft effect op de reservering.

Voor het vervangen van de constructies is het uitgangspunt dat dit pas op zeer lange termijn (> 30 jaar) aan de orde is. Daarom worden er nu nog geen middelen voor gereserveerd.
In de tweede helft van 2020 zal, in het kader van de opgestelde Routekaart Haven, het planmatig beheer geanalyseerd worden.

De haven van Ridderkerk wordt gebruikt voor zowel bedrijfsmatige als recreatieve activiteiten.
Deze twee totaal van elkaar verschillende activiteiten bepalen mede de toekomst van onze haven. Daarom is er een start gemaakt met het opstellen van de Gebiedsvisie Rivieroevers als uitwerking van de Omgevingsvisie 2035. Hierin wordt de haven van Ridderkerk opgenomen.

Vooruitblik
In 2021 wordt de Gebiedsvisie Rivieroevers afgerond. Bekeken zal worden wat de gevolgen zijn van de visie voor de Haven en het Beheer & Onderhoud hiervan.
De uitvoering van de acties uit de Routekaart (stappenplan om te komen tot een toekomstvisie van de haven) zal in 2021 afgerond worden.

Kerncijfers
De gemeente heeft 79 accommodaties in eigendom. Dit zijn:

• Het gemeentehuis en de voormalige gemeentewerf
• Onderwijsgebouwen (economisch claimrecht)
• Binnensportaccommodaties (gymzalen/sporthallen)
• Peuterspeelzaal en kinderdagverblijven
• Wijkcentrum
• Verenigingsgebouwen
• Een rouwcentrum
• Bedrijfsruimten
• Enkele woningen

Beheer
In april 2016 is het uitvoeringsprogramma van het Integraal Accommodatieplan Ridderkerk (IAP) vastgesteld. Het IAP is in het voorjaar van 2019 geactualiseerd (AIAP) en vastgesteld door de gemeenteraad Hierin wordt richting gegeven aan de toekomst van verschillende gemeentelijke gebouwen. Voor een groot aantal gemeentelijke gebouwen (waarvoor in het kader van het IAP geen ingrijpende wijzigingen worden voorgesteld) is een MJOP opgesteld. In het MJOP zijn de kwaliteitscriteria voor de gebouwen die van strategisch belang zijn vastgesteld. De algemene conditie van onze gebouwen is tussen 5 (matig) tot 3 (voldoende).
Op basis van het beleid passen wij duurzaam beheer toe en voldoen we aan de Arbo- en veiligheidsvoorschriften.

Onderwijsgebouwen
Jaarlijks stelt de gemeente een jaarprogramma vast op basis van aanvragen door schoolbesturen. In dit jaarprogramma zijn alle uitbreidingen en nieuwbouw van schoolgebouwen opgenomen, inclusief de financiële consequenties daarvan. De aanvragen voor het jaarprogramma worden getoetst aan Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Ridderkerk 2019.

Sport- en Welzijnsaccommodaties
Voor een groot aantal gemeentelijke gebouwen (waarvoor in het kader van het IAP geen ingrijpende wijzigingen worden voorgesteld) is een meerjarenonderhoudsprogramma opgesteld.

Rouwcentrum
Bij de begraafplaats Vredehof bevindt zich een rouwcentrum voor rouwbezoeken en uitvaartplechtigheden. Het rouwcentrum wordt gebruikt voor diensten voorafgaande aan een begrafenis op Vredehof en Rusthof, maar ook als wordt gekozen voor crematie of elders begraven is de aula geschikt voor een plechtigheid vooraf.

Vooruitblik
Sinds 2020 wordt het beheer en de exploitatie van de sportaccommodaties door Sport Service Ridderkerk uitgevoerd. Deze door de gemeente opgerichte besloten vennootschap zal in 2021 verder worden doorontwikkeld waarbij bijzondere aandacht zal zijn voor de veiligheid in en om de accommodaties.

In 2021 starten we met duurzaamheidsinvesteringen in de verschillende accommodaties. De duurzaamheidsinvesteringen hebben een terugverdientijd van 5 jaar of korter. Ook is er bijzondere aandacht voor de warmtevisie en de aansluiting hierop met het maatschappelijk vastgoed.