Wonen en bouwen
Uitstel Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen
Zowel de Omgevingswet als Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) zijn uitgesteld van 1 januari 2021 naar 1 januari 2022. Voorbereiding voor de invoering van beide wetten zullen daarom ook in 2021 plaatsvinden. Zowel de kosten als de baten zullen als gevolg van de invoering van de Omgevingswet en Wkb structureel wijzigen. Dit hangt voor een groot deel samen met het privatiseren van een deel van het bouwtoezicht. Binnen het project invoering Wkb zal in samenwerking met het programma Omgevingswet een nieuwe kostenonderbouwing voor de legesverordening worden opgesteld. Daarin worden de effecten van de privatisering van het bouwtoezicht verwerkt.
Daarnaast krijgt de gemeente vanuit de Omgevingswet extra wettelijke taken, onder andere op het gebied van bodem en milieu. Ook deze wijzigingen zullen worden meegenomen in de nieuwe kostenonderbouwing en legesverordening. Vanwege het uitstel zullen de reguliere werkzaamheden in het kader van de VTH-taken (taken in het kader van vergunningverlening, toezicht en handhaving) in 2021 niet wijzigen.
Op verschillende onderdelen zullen er vanaf 2022 juist meer kosten worden gemaakt, doordat de gemeenten er meer taken bij krijgen en andere instrumenten dienen te hanteren. Vanuit de gemeenten is landelijk via de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) een signaal afgegeven aan het Rijk dat de begrotingen van gemeenten het niet toelaten extra financiële lasten op te vangen. De gemeenten hebben het Rijk gevraagd om garanties dat de overgang naar de Omgevingswet voor gemeenten op middellange termijn (<10 jaar) budgetneutraal zal verlopen.
Toename aantal aanvragen Omgevingsvergunningen
De trend van de afgelopen jaren, een stijging van zo’n 5%, heeft zich de eerste twee kwartalen van 2020 doorgezet. In 2021 zet deze trend zich naar verwachting voort. De legesinkomsten voor 2021 zijn geraamd op basis van deze stijging en de gemeentelijke grondexploitaties.
Invloed Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging voor het bouwen op de langere termijn
De privatisering van het technische onderdeel van het bouwtoezicht zal in eerste instantie alleen gelden voor gevolgklasse 1 (onder andere grondgebonden woningen). Later zal dit, na evaluatie, worden uitgebreid naar meer risicovolle bouwwerken. Het is nog niet bekend wanneer deze uitbreiding plaats zal gaan vinden. De Omgevingswet biedt gemeenten meer afwegingsruimte om in het Omgevingsplan zelf te bepalen welke activiteiten vergunningsvrij, melding- of vergunningplichtig worden. Wijzigingen van de vergunningplicht kunnen effect hebben op de kostenonderbouwing, leges(inkomsten) en werkzaamheden van de gemeente. Dit zal bij elke voorgestelde wijziging en/of uitbreiding tegen het licht moeten worden gehouden. Hetzelfde geldt voor een toekomstige verruiming van de privatisering van het bouwtoezicht.