Programma 8 Gezondheid en duurzaamheid

Openbare orde en veiligheid

Dierenwelzijn
De gemeente heeft de wettelijke taak op grond van artikel 3.5 van de Wet Dieren en de artikelen 5:5 en 5:8 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek om zwerfdieren minimaal twee weken op te vangen. Deze taak wordt in de regio Rotterdam-Rijnmond uitgevoerd door de Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Dieren (Dierenbescherming).

Volksgezondheid

Gemeenten hebben verschillende wettelijke taken op het gebied van de volksgezondheid, zoals de bestrijding van infectieziekten, informatievoorziening, het (laten) doen van onderzoek naar de gezondheidssituatie van de inwoners, het bevorderen van psychosociale hulp bij rampen, het bevorderen van preventieprogramma's en het uitvoeren van de inspectie kindercentra. De GGD Rotterdam-Rijnmond (GGD) verzorgt voor de gemeente Ridderkerk het basistakenpakket volksgezondheid, waarmee de gemeente voldoet aan de wettelijke taken conform de Wet publieke gezondheid.
In 2020 is Nederland en dus ook onze gemeente getroffen door het coronavirus. De GGD speelt een belangrijke rol in de bestrijding van dit virus.

De coronacrisis zorgt ervoor dat volksgezondheid in het middelpunt van de belangstelling staat. Deze ontwikkeling zal naast de volgende trends invloed hebben op het lokale gezondheidsbeleid. Zo verscheen in mei 2020 de nieuwe landelijke Nota Volksgezondheid 2020 – 2024. Deze is opgesteld in samenwerking met VNG, GGD’en, gemeenten, Pharos, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en andere partijen en zal op lokaal niveau uitgewerkt worden.

Ook is gezondheid een van de pijlers van de toekomstige Omgevingswet. Daarnaast zet de gemeente in op preventie en geeft het uitvoering aan het regionale actieplan ‘Samenwerken aan Preventie’. Door een integrale benadering op achterliggende gezondheidsproblematiek zoals armoede, schulden, problemen rondom huisvesting, lage sociaaleconomische status, eenzaamheid, werkloosheid proberen we gezondheidsproblemen aan de voorkant te voorkomen.

Riolering

Het klimaat verandert en dat zorgt voor extremer weer, zoals piekbuien, hogere temperaturen en perioden van droogte. Het bevorderen van klimaatbestendigheid voorkomt bijvoorbeeld wateroverlast, overstroming, het afsterven van beplanting en vegetatie, en de afname van de waterkwaliteit als gevolg van de opwarming van de aarde. Daarnaast heeft hitte ook een effect op de gezondheid van mensen. De overlast ten gevolge van de forse regenbuien die we zo nu en dan te verwerken krijgen is niet alleen op te lossen door de aanleg van grotere rioolbuizen. Juist de relatie tussen verschillende beheerdisciplines wordt steeds belangrijker: klimaatbestendigheid vraagt om investeringen in water, riolering (GRP), groen en het terugdringen van verhardingen (Integrale Visie op Groen). Klimaatadaptie is een verantwoordelijkheid van ons allemaal. De gemeente werkt samen met ondernemers, inwoners, woningcorporaties en het waterschap om klimaatadaptatie te bevorderen.

Afval

Op weg naar een circulaire afvalketen, hebben de Rijksoverheid en de VNG samen de zogenaamde VANG-doelstellingen geformuleerd. VANG staat voor ‘Van Afval Naar Grondstof’. De ambitie van de Rijksoverheid is om in 2020 tenminste 75% grondstoffen te scheiden van het huishoudelijk afval. Dat betekent dat er dan nog maximaal 100 kilogram restafval per inwoner per jaar mag overblijven. De ambitie van de Rijksoverheid gaat nog verder. In 2025 mag er nog maar maximaal 30 kilogram restafval per inwoner per jaar zijn. Wij hebben ook deze ambitie en willen op termijn (2050) een volledig afvalloze gemeente worden.

Milieubeheer

De MRDH is een nieuw programma gestart met YES!Delft: “Innovatieve maatregelen op het gebied van luchtkwaliteit door startups”. In dit programma is het doel om de maatschappelijke uitdagingen op het gebied van luchtkwaliteit te verbinden met innovatieve technologische oplossingen van startups. Wij zijn betrokken bij het proces van formulering van de uitdaging tot ontwikkeling en het testen van nieuwe technologieën in de praktijk.

De Rijksoverheid heeft midden 2020 de frequenties geveild aan providers, benodigd voor de uitrol van het 5G-netwerk. De uitrol raakt aan verschillende beleidsterreinen, als gezondheid en milieu (straling), veiligheid (brandstichting en privacy/data) en communicatie en in latere fasen ook ruimtelijke ordening, vergunningverlening, openbare ruimte en economie. Dit maakt een integrale aanpak vanuit de gemeente noodzakelijk.

De Omgevingswet is uitgesteld en wordt op 1 januari 2022 van kracht. Door het uitstel kan 2021 goed gebruikt worden voor de uitwerking, voorbereiding en implementatie. De Omgevingswet brengt veel verandering met zich mee voor de diverse milieuthema’s.

Klimaatvisie en Uitvoeringsprogramma
In 2020 gaat de raad besluiten over de Klimaatvisie en het Uitvoeringsprogramma als opvolger van het Milieu en Duurzaamheidsprogramma 2016-2020. In het Uitvoeringsprogramma zijn de stappen opgenomen om de vastgestelde visiepunten verder uit te werken om de beschreven doelen te behalen. Ook de verdere ontwikkeling van de RES en het onderzoek naar gedragsverandering worden in dit begrotingsjaar verder doorgezet.

Klimaatverandering
Het klimaat is aan het veranderen, de effecten hiervan zijn duidelijk merkbaar. Onze bewoners, ondernemers en partners maken zich soms tot vaak zorgen hierover, zoals uit de enquête Klimaatadaptatie blijkt. De aanpak van wateroverlast, droogte en hitte en afname biodiversiteit wordt gezien als een gezamenlijke opgave voor de komende jaren.

Riolering

In 2019 is een aantal projecten opgestart die in 2020 worden afgerond. Het benodigde uitvoeringsbudget hiervoor is doorgeschoven naar 2020. Deze extra kosten zijn er niet in 2021 en verder.

Door lagere lasten in 2021 is ook de aanwending van de voorziening beklemde middelen riolering lager. Dit vertaalt zich in lagere baten. De lagere lasten in 2021 worden met name veroorzaakt door een lager budget voor uit te voeren projecten. Vanaf 2021 wordt de lagere aanwending van de voorziening vooral veroorzaakt door een hogere opbrengst rioolheffing.
De opbrengst rioolheffing is hoger door een jaarlijkse stijging van het tarief met 4% conform het Gemeentelijk Rioleringsplan en door het volledig opnemen van de btw in het tarief conform de Kadernota 2021. Daarnaast neemt het aantal aansluitingen jaarlijks toe.

Afval

Door marktwerking zijn de verwerkingstarieven van de meeste afvalstromen flink gestegen. Daarnaast zijn de tarieven van de afvalstromen die geld opleveren sterk gedaald. Dit levert een structureel nadeel op.
De bijdrage aan de NV BAR-Afvalbeheer is hoger, wat veroorzaakt wordt door onder andere de uitbreiding van de frontoffice, doordat de telefoontjes voor afval nu rechtstreeks worden doorgezet naar de NV, de uitbreiding van de inzameling naar de zaterdag vanwege hoog aanbod van afval en indexering. Daarnaast wordt conform de Kadernota 2021 vanaf 2021 de volledige btw in het tarief opgenomen. Door de hogere lasten is ook het bedrag voor btw hoger.
Door de hogere lasten voor afval neemt ook de afvalstoffenheffing toe, als gevolg van het uitgangspunt van kostendekkende tarieven. De stijging van het tarief wordt beperkt door een bijdrage uit de voorziening beklemde middelen afvalstoffenheffing.
Om de bijdrage uit de voorziening beklemde middelen afvalstoffenheffing te kunnen doen is een extra storting in de voorziening ten laste van de algemene reserve noodakelijk. Dit is zowel in de lasten als in de baten zichtbaar.

Milieubeheer

Aan de lastenkant vervalt vanaf 2021 de incidentele gedeeltelijke dekking uit het ISV3-budget geluid ten behoeve van geluidreducerend asfalt en het vervangen van de deklaag Vlietlaan/Geerlaan.
Ingevolge nieuw beleid uit de Kadernota 2021, is van 2021 tot en met 2024 ieder jaar € 1.000.000 aan kosten geraamd voor het opstellen van wijkplannen inzake het klimaatakkoord.
In 2020 zijn, conform het collegeprogramma, incidentele kosten geraamd voor het opstellen van een nota circulaire economie, incl. actieprogramma.
Verder zijn bij de 1e Tussenrapportage 2020 incidentele resultaten op kapitaallasten ingezet voor projecten duurzaam.
In 2020 is een doorgeschoven prestatie geraamd betreffende rapportage maatregelen verduurzamen gemeentelijke gebouwen.

Aan de batenkant vervalt in 2021 de incidentele inkomstenraming 2020 betreffende een rijksbijdrage over voorgaande jaren met betrekking tot ISV3-geluid.