Programma 7 Sociaal domein

• Wij hebben ervoor gezorgd dat meer inwoners zich optimaal kunnen ontwikkelen.
• Wij hebben ingezet op informatievoorziening om inwoners beschikbare voorzieningen in de gemeente eenvoudig te kunnen laten vinden.
• Wij hebben eind 2023 een eerste evaluatiemoment gehad met Facet Ridderkerk en huisartsen over de pilot Welzijn op recept. Het product Welzijn op Recept is bedoeld om een beroep op medische hulp in de eerstelijnszorg te verkleinen en de samenwerking tussen nullijn (welzijn en gezondheid) met huisartsen te versterken.
• Wij hebben eerste stappen gezet, samen met de GGD en zorgverzekeraars, op het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). De stip op de horizon is: een gezonde generatie in 2040 met weerbare gezonde mensen die opgroeien, leven, werken en wonen in een gezonde leefomgeving met een sterke sociale basis.
• Wij hebben inwoners gestimuleerd om voor zichzelf en elkaar te zorgen.
• Wij hebben inwoners ondersteund bij het verrichten van vrijwilligerswerk.
• Wij hebben mantelzorgers ondersteund.
• Wij hebben de landelijke aanpak langer zelfstandig thuis wonen gefaciliteerd in Ridderkerk.
• Het Sociaal Beheer Ridderkerk is gecontinueerd.
• Wij hebben ingezet op het borgen van de Coalitie Eén tegen Eenzaamheid en met activiteiten ingezet op het signaleren, het voorkomen én het tegengaan van eenzaamheid.

Facet Ridderkerk en andere maatschappelijke partners zoals stichting Present Ridderkerk en de drie wijkverenigingen hebben uitvoering gegeven aan activiteiten op het gebied van gezondheid, welzijn en bewegen voor alle leeftijdsgroepen. Belangrijke doelstellingen waren hierbij onder andere het bevorderen van vitaliteit en voorkomen van problemen.
Facet Ridderkerk leverde volgens de afgesproken productafspraken producten zoals mantelzorgerondersteuning, ondersteuning aan vrijwilligers, de vrijwilligersacademie, ondersteuning ouderen en mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, jongerenwerk, servicediensten, formulierenbrigade, preventieve huisbezoeken aan 75-plussers, project Rouwbezoeken, maatjesproject, telefooncirkel, lief en leed straat en de senioren fittest.

Sociaal beheer Ridderkerk
De wijkverenigingen Stichting Wijkactiviteiten Slikkerveer (SWS), WAVO en wijkvereniging Drievliet ’t Zand hebben ook in 2023 een belangrijke rol vervuld voor de inwoners van Ridderkerk. Facet Ridderkerk exploiteert wijkvoorzieningencentrum Bolnes en wijkcentrum West. In en vanuit de wijkvoorzieningencentra vonden tal van activiteiten plaats die aansluiten bij de gemeentelijke beleidsdoelstellingen.

Coalitie Eén tegen Eenzaamheid Ridderkerk
In 2023 zijn de coördinatie-uren uitgebreid van 4 naar 16 uur per week. De coördinatorrol is belegd bij Facet Ridderkerk. De Stuurgroep Aanpak Eenzaamheid met de gemeente, Facet Ridderkerk, Wooncompas, stichting Present en stichting CJG Rijnmond geeft sturing aan de aanpak.

In 2023 vonden diverse activiteiten plaats. Vanuit de coalitie Eén tegen Eenzaamheid Ridderkerk is met activiteiten ook meegedaan aan de Week tegen Eenzaamheid. Ook scholen voor voortgezet onderwijs namen hieraan deel. De Wintercampagne behoorde ook tot het programma.

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de publieke gezondheidszorg zoals vastgelegd in de Wet publieke gezondheid (Wpg). De Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) regio Rotterdam-Rijnmond en Stichting Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Rijnmond hebben uitvoering gegeven aan het basistakenpakket. De inzet op preventie en het bieden van lichtere, snelle en gerichte jeugdhulp dichtbij is gecontinueerd.

In 2023 zijn de eerste stappen gezet op het Integraal Zorgakkoord (IZA). Het IZA heeft als doel de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Om dit te bereiken zijn afspraken gemaakt tussen het ministerie van VWS en een groot aantal partijen in de zorg. Op 10 oktober 2023 is in dit kader het Actieplan Samenredzaam Ridderkerk 2023 – 2026 vastgesteld.

We hebben ook in 2023 voor bewustwording onder jongeren gezorgd over wat de gevolgen zijn van verslavingen (onder andere alcohol, gamen, drugs). Door de gezondheidscoach op het voortgezet onderwijs en de interventies van Chris en Voorkom krijgen zij handvatten om verslavingen het hoofd te bieden en weten zij de relevante instanties te vinden.

Met de introductie van de zwangerschapsgesprekken hebben we beter zicht gekregen op zwangere vrouwen in Ridderkerk en worden potentiële risico’s eerder gesignaleerd. Hierdoor kan tijdig hulp worden ingezet om een gezonde ontwikkeling van het ongeboren kind te bevorderen en het ontstaan van gezondheids- en ontwikkelingsrisico’s voor het kind te beperken.

We hebben invulling gegeven aan de zorg voor de publieke gezondheid zoals deze vastgelegd is in de Wet Publieke Gezondheid (WPG). Wij hebben uitvoering gegeven aan de deze wettelijke taken door het inkopen van het basistakenpakket van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) regio Rotterdam-Rijnmond en de Stichting Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Rijnmond.

De pilot POH GGZ-jeugd werd uitgevoerd in huisartsenpraktijken en is per januari 2023 uitgebreid met twee huisartsenpraktijken. In het laatste kwartaal van 2023 werd daar een derde huisartsenpraktijk aan toegevoegd.

Wij hebben de inzet op preventie en het bieden van lichtere, snelle en gerichte jeugdhulp dichtbij voortgezet. Dit geldt ook voor het verzorgen van bewustwording onder jongeren over de gevolgen van verslavingen (onder andere alcohol, gamen, drugs). De inzet van de gezondheidscoach op de middelbare school en de interventies van Chris en Voorkom leverden hier een belangrijke bijdrage om verslavingen te voorkomen en/of aan te pakken.

Sinds 2019 kunnen AOW-gerechtigden in Ridderkerk gratis reizen met het openbaar vervoer. Het aantal AOW-gerechtigden dat hiervan gebruik maakt is in 2023 lager dan verwacht, waardoor het budget nog niet volledig wordt benut.

Vanaf 2019 is het openbaar vervoer voor AOW-gerechtigde inwoners in Ridderkerk gratis. Een groot aantal inwoners heeft hiervan gebruik gemaakt. Toch is het budget niet volledig benut. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de invloed van corona, waardoor vanaf 2020 minder gebruik werd gemaakt van het openbaar vervoer.

Door preventieve interventie willen we uitgebreide zorg en ondersteuning voorkomen of uitstellen.

Via de Buurtcirkel proberen we inwoners weer actief aan de samenleving te laten meedoen.

De wijkteams vormen een stevige basis in de ondersteuning aan inwoners. De wijkteammedewerkers van de Toegang, preventie & ondersteuning en Zorg & veilig bieden gezamenlijk basishulp. Deze medewerkers voeren casusregie, leiden toe naar specialistische jeugdhulp en/of dragen zorg voor een integrale aanpak van de problematiek. De wijkteams zijn als verwijzer en eerstelijnszorg de verbinding tussen de vrij toegankelijke voorzieningen en tweedelijnszorg.

• In het afgelopen jaar heeft de evaluatie van de schoolcontactpersonen plaatsgevonden, deze was positief. De inzet van schoolcontactpersonen binnen het basisonderwijs is voor 2024 geborgd.
• In 2023 is de samenwerking met de lokale huisartsen voortgezet. Met betrekking tot jeugdigen is de samenwerking versterkt door uitbreiding van de inzet van praktijkondersteuners binnen een aantal huisartspraktijken.
• In 2023 is de formatie van de lokale toegang van het wijkteam uitgebreid. Vanwege ziekte bij een aantal vaste medewerkers was de formatie in theorie wel op orde, maar in praktijk niet. Met incidentele inhuur hebben we kunnen voorkomen dat er een langere wachtlijst is ontstaan.
• We hebben ingezet op voldoende formatie bij de backoffice zodat de wachtlijsten bij de administratieve afhandeling van jeugdhulpaanvragen zijn weggewerkt.
• De wijkteammedewerkers werkten naast huisartsen en het onderwijs ook nauw samen met jeugdartsen, jeugdverpleegkundigen en ouderen- en jongerenwerkers.

Ook in 2023 hebben we inwoners met een laag inkomen ondersteund via verschillende inkomensregelingen zoals Meedoen, bijzondere bijstand, Individuele Inkomenstoeslag en een collectieve zorgverzekering. In dit jaar hebben we extra aandacht gegeven aan ondersteuning bij hoge energiekosten. Daarnaast ondersteunen we verschillende initiatieven waar onze inwoners met een laag inkomen terecht kunnen zoals de Voedselbank Ridderkerk, de Social Store en de Kledingbank.

• We hebben een energietoeslag verstrekt aan minima met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm. Als een inwoner een te hoog inkomen had voor energietoeslag is er individueel gekeken naar een tegemoetkoming via de bijzondere bijstand (bij een inkomen tot 150% van de bijstandsnorm).
• De jaarlijkse overstapronde voor het nieuwe zorgverzekeringsjaar is gecommuniceerd via de Blauwkai en sociale media. Er is een webinar gegeven aan hulpverleners en vrijwilligers die inwoners adviseren over de collectieve zorgverzekering.
• De website van Ridderkerkpas.nl heeft een nieuwe lay-out gekregen en het lokale aanbod is beter vindbaar voor minima en mantelzorgers. Er zijn in 2023 nieuwe winkels en partijen binnen Ridderkerk aangesloten.
• Er is een actieplan opgesteld specifiek voor kwetsbare kinderen en kinderen die te maken krijgen met een 'scheiding'.

• Wij hebben eerste stappen gezet om in het proces van een uitkeringsaanvraag meteen de koppeling met werkinschakeling te maken.
• Wij hebben meer mogelijkheden gecreëerd voor de doelgroep arbeidsbeperkten door onder andere het opzetten van het leerwerkbedrijf Jong Vermogen.
• Meer passende instrumenten gericht op arbeidsparticipatie voor inwoners met een lange afstand tot de arbeidsmarkt. Hiervoor zijn samenwerkingen aangegaan met aanbieders die ervaring hebben met deze doelgroep en beschikken over een werkgeversnetwerk om zo arbeidsparticipatie te realiseren.
• Een betere integrale samenwerkingen tussen de verschillende teams binnen participatie.

• Wij hebben klantmanagers aan de poort ingezet die inwoners direct na de uitkeringsaanvraag spraken en een plan van aanpak, gericht op werk, maakten. De inwoner met arbeidsmogelijkheden werd gekoppeld aan een WSP-accountmanager (Werkgeversservicepunt) die samen met de inwoner keek naar passende vacatures.
• Wij hebben, samen met de buurgemeenten, het leerwerk bedrijf Jong Vermogen opgezet waar inwoners met een arbeidsbeperking kunnen gaan werken of zich ontwikkelen. Het betreft inwoners met een doelgroepindicatie garantiebaan of beschutwerk. Voor team arbeidsbeperkten hebben wij alle deskundigheid in huis om arbeidsbeperkten goed te kunnen bemiddelen. Wij hebben verschillende segmenten (werk, re-integratie, sociale activering, arbeidsbeperkten en statushouders) waardoor wij de inwoners beter gericht kunnen bedienen.
• Wij zijn de samenwerking aangegaan met partijen zoals Jelloo, CurrentWerkt en TOM Zorggroep. Deze aanbieders richten zich op inwoners met multiproblematiek, deze doelgroep kan niet makkelijk deelnemen aan de reguliere arbeidsmarkt.
• Wij hebben regelmatig overleggen op verschillende niveaus om de samenwerking te versterken, kennis te delen en instrumenten te harmoniseren en uitstroom te bevorderen, hiermee zijn we in de regio Rijnmond één van de koplopers op dit gebied.

Met het verstrekken van maatwerkvoorzieningen aan onze inwoners hebben wij bijgedragen aan individuele zelfredzaamheid. Zo kunnen onze inwoners met een beperking zo lang mogelijk thuis wonen en participeren in de samenleving. Hierdoor werken we preventief en beogen we eveneens de behoefte aan intramurale voorzieningen te verkleinen.

In 2023 is de aanbesteding Hulpmiddelen geïmplementeerd. Per 1 maart 2023 zijn de nieuwe contracten ingegaan. Daarnaast hebben we de overeenkomsten met onze aanbieders voor Begeleiding, Huishoudelijke Hulp en onze trapliftleveranciers verlengd met twee jaar. Hiermee is de levering van kwalitatieve maatwerkvoorzieningen gecontinueerd.

Wmo

• We hebben de ondersteuning van niet-zelfredzame inwoners gecontinueerd.
• We hebben het vraagafhankelijk vervoer (Wmo collectief vervoer) opnieuw ingekocht.

Schuldhulpverlening

• Door verschillende vormen van dienstverlening zoals de website van Geldfit, een schuldhulpmaatje en trajecten voor specifieke doelgroepen als jongeren en ondernemers sluiten we onze dienstverlening aan op de inwoners in Ridderkerk en hun verschillende behoeften.
• Jongeren die deelnemen aan de pilot 'Opkopen schulden' werken aan een perspectiefplan passend bij hun persoonlijke situatie. Hierbij wordt aandacht besteed aan problematiek op verschillende leefgebieden en op stappen die zij kunnen zetten richting een duurzaam schuldenvrije toekomst.
• We zijn aangesloten op het Landelijk Convenant Vroegsignalering dat als doel heeft om een (meer) problematische schuldensituatie te voorkomen. De inwoners met betalingsachterstanden bij verhuurders, woningcorporaties en nutsbedrijven komen in beeld. Op basis van een aantal criteria wordt gekeken, in samenwerking met het wijkteam, naar een passend hulpaanbod voor de inwoners die dat willen.

Wmo

• De overeenkomsten voor Begeleiding, Dagbesteding, Kortdurend Verblijf en Hulp bij het huishouden zijn met de duur van twee jaar verlengd.
• We hebben via een Open House inkoopprocedure voor het vraagafhankelijk vervoer (Wmo collectief vervoer) het eigen kracht model in werking gesteld, waardoor de inwoner nu uit meerdere vervoerders kan kiezen. Hierdoor stuurt de inwoner zelf op kwaliteit. Daarnaast betalen we niet meer voor de beschikbaarheid van het vervoer, maar maken wij in het nieuwe model gebruik van de vervoerscapaciteit die al bij lokale vervoerders beschikbaar is.
• De aanbesteding voor de nieuwe contracten Beschermd Woonvoorzieningen is uitgesteld. De nieuwe contracten zullen in 2025 ingaan. De huidige contracten zijn met een jaar verlengd.

Schuldhulpverlening

• We maken gebruik van de Nederlandse Schuldhulproute (NSR). Door middel van een korte vragenlijst worden inwoners gewezen op lokale aanbieders waar zij terecht kunnen met hun hulpvragen. Inwoners kunnen tevens via Geldfit een ‘potjescheck’ doen om te zien op welke regelingen zij recht hebben. Specifiek voor jongeren zetten we ons met Moneyways in voor financiële educatie op scholen. We werken samen met vrijwillige Schuldhulpmaatjes, die inwoners preventief kunnen helpen met advies en met het op orde brengen van de financiële administratie. We wijzen inwoners op voorliggende voorzieningen om schulden te voorkomen.
• De preventiemedewerker bij schuldhulpverlening werkte vanaf oktober 2023 intensiever samen met het wijkteam, bijvoorbeeld door samen op huisbezoek te gaan bij het signaleren van betalingsachterstanden. De preventiemedewerker doet een eerste inventarisatie van de schuldensituatie en doet een hulpaanbod. De wijkteammedewerker kijkt naar verschillende leefgebieden en biedt ondersteuning waar nodig. De wijkteammedewerker heeft vaak een meer informeel buurtcontact, wat kan bijdragen aan het bereiken van inwoners met een passend hulpaanbod.
• We zijn in 2023 van start gegaan met onze nieuwe aanbieder voor schuldhulpverlening: de Kredietbank Nederland. De dossiers bij Plangroep zijn aflopend. De aflosperiode van een minnelijke schuldregeling (Msnp) is vanaf 1 juli 2023 verkort van 36 naar 18 maanden. Hierdoor hebben inwoners sneller perspectief op een duurzame schuldenvrije toekomst.
• De pilot opkopen schulden jongeren is in 2023 gestart en hiervoor zijn beleidsregels opgesteld. Er zijn 15 jongeren aangemeld voor dit project.
• Voor ondernemers met schulden blijven we de dienstverlening voortzetten. Schuldhulpverlening aan ondernemers wordt ingekocht bij het Regionaal Bureau Zelfstandigen Rotterdam.

Met ingang van 2023 zijn de aanbestede zorgaanbieders van start gegaan met het uitvoeren van de lokale inkoop jeugdhulp. In samenwerking met de zorgaanbieders zorgen we voor een dekkend aanbod van jeugdhulp in Ridderkerk. Naast de zorgaanbieders zijn de huisartsen, scholen, jeugdverpleegkundigen en artsen belangrijke partners. Gezamenlijk hebben we ingezet op vroegtijdig signaleren en ondersteunen om zwaardere problematiek te voorkomen (preventieve aanpak). Een voorbeeld van een preventieve aanpak is een samenwerking in een vroeg stadium tussen de jeugdhulpaanbieders, het onderwijs en het wijkteam.

• We zijn gestart met het nieuwe lokale jeugdhulpaanbod wat gezinsgericht is en aandacht heeft voor alle leefgebieden, inclusief opvoedondersteuning.
• In een aantal huisartsenpraktijken is de samenwerking met het wijkteam voortgezet door de inzet van de praktijkondersteuner huisarts jeugd-GGZ (POH jeugd-GGZ). Daarnaast heeft er een uitbreiding van inzet praktijkondersteuners plaatsgevonden.
• Jeugdhulpaanbieders, het onderwijs en het wijkteam werken in een vroeg stadium nauwer met elkaar samen.
• Wanneer een doorbraak nodig is binnen multidisciplinaire casuïstiek van het wijkteam om zwaardere problematiek te voorkomen, hebben we de doorbraakmethode gehanteerd. De doorbraakmethode wordt gehanteerd binnen het gehele sociaal domein.
• We hebben een nieuwe aanbesteding gedaan voor het routevervoer. De uitvoering hiervan is ingegaan op 1 augustus 2023.
• In 2023 hebben we het contractmanagement versterkt. We hebben ingezet op partnership met de zorgaanbieders vanuit de lokale inkoop jeugdhulp door middel van contractgesprekken, ontwikkeltafels en een zorgmarkt.

• We hebben de ondersteuning van niet-zelfredzame inwoners gecontinueerd.
• We hebben een overeenstemming bereikt met een nieuwe zorgaanbieder voor de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ) trajecten.
• De pilot 'Buut Vrij' is voortgezet.
• De samenwerking met het regionale meldpunt voor slachtoffer mensenhandel is voortgezet.

• De overeenkomsten voor Begeleiding, Dagbesteding, Kortdurend Verblijf en Hulp bij het huishouden zijn met de duur van twee jaar verlengd.
• We hebben gesprekken gevoerd met de Parnassiagroep, om hen te contracteren voor de OGGZ-trajecten. Gezien de crisisdienst onderdeel is van de Parnassiagroep, kunnen we hierdoor beter inspelen op crisissituaties, risico’s beperken en sneller herstelgericht werken.
• We hebben opnieuw een subsidie toegekend voor de pilot 'Buut Vrij' en het meldpunt slachtoffers mensenhandel.

We hebben ervoor gezorgd dat jeugdigen zo snel mogelijk gepaste ondersteuning en/of passende jeugdhulp kunnen krijgen.
Daarnaast werken we nog meer toe naar nabije en passende jeugdhulp met behulp van de nieuwe aanbesteding lokale jeugdhulp waarvan de uitvoering op 1 januari 2023 is gestart. Regionaal wordt er ook gewerkt aan het wegwerken van de regionale wachtlijsten (specialistische aanbieder). Er is een aandachtfunctionaris werkzaam bij de GRJR die toeziet op de omvang van de wachtlijst. De GRJR houdt ook toezicht op de spreiding van de wachttijden.

In het samenwerkingsverband van de GRJR is er veel aandacht voor de Hervormingsagenda Jeugd besteed in 2023. De Hervormingsagenda bestaat uit een groot pakket aan maatregelen, welke in de komende periode uitgewerkt moeten worden in een implementatieplan. Gelijktijdig is er een 2023 een eerste aanzet gemaakt voor een Regionale BestuursOpdracht Kostenbeheersing (jeugdhulp) (RBOK).
Deze opdracht moet leiden tot kostenbeheersing binnen de (specialistische) jeugdhulp. Op basis van deze bestuursopdracht moeten diverse maatregelen en randvoorwaarden om de kosten te beheersen worden uitgewerkt in 2024.

Via de wijkteams zetten we in op een preventieve aanpak vanuit de wijkteammedewerkers Preventie & Ondersteuning. De Zorg & Veilig medewerkers voeren de intensieve vrijwillige hulpverlening uit. Dit vervangt de dranghulpverlening die voorheen werd uitgevoerd door de Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond (JBRR).
Door het lokaal inbedden van intensieve vrijwillige hulpverlening (IVH) hebben we een betere integrale samenwerking tussen het sociaal domein en het veiligheidsdomein bevordert. Daarmee voorkomen we verslechtering van problematiek binnen het systeem(gezin).

• Er wordt op regionaal niveau gekeken hoe de samenwerking in de jeugdbeschermingsketen versterkt kan worden in lijn met het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming. Een onderzoeksbureau heeft een impactanalyse van het toekomstscenario uitgewerkt in het derde kwartaal van 2023. De resultaten van deze analyse worden begin 2024 verwacht.
• Onze rechtstreekse deelname aan de lokale proeftuin Toekomstscenario kind en gezinsbescherming is medio 2023 afgerond. De Gemeente Ridderkerk doet nog steeds mee aan de proeftuin Toekomstscenario maar levert momenteel geen capaciteit. De bevindingen van andere gemeenten op het vlak van ketensamenwerking worden in de loop van 2024 regionaal gedeeld.
• Naast het monitoren van de gemiddelde wachttijd en de omvang van de wachtlijst, houdt de GRJR ook toezicht op de spreiding van de wachttijden. Met andere woorden, ze analyseren hoelang de meeste jeugdigen moeten wachten voordat ze zorg ontvangen. De regionale gemiddelde wachttijden zijn verminderd van 29 weken naar de norm van 14 weken.