Paragraaf 5 Bedrijfsvoering

De bedrijfsvoering wordt vanaf 1 januari 2014 door de BAR-organisatie uitgevoerd. Voor een toelichting op de bedrijfsvoering verwijzen wij u naar de jaarrekening 2023 van de BAR-organisatie.
De bijdrage aan de BAR-organisatie voor de bedrijfsvoering wordt getoond in onderstaande tabel. 

Van de gehele BAR-bijdrage wordt de bijdrage voor personeelskosten verdeeld over de taakvelden. De overhead wordt niet verdeeld.

De rechtmatigheidsverantwoording heeft betrekking op drie criteria: begrotingscriterium, voorwaardencriterium en het misbruik en oneigenlijk gebruik criterium.

Het begrotingscriterium is een criterium van rechtmatigheid dat betrekking heeft op de grenzen van de baten en lasten in de door de raad geautoriseerde begroting van exploitatie en investeringskredieten en de hiermee samenhangende programma’s, waarbinnen de financiële beheershandelingen tot stand moeten zijn gekomen.

De begrotingsrechtmatigheid wordt beoordeeld op het niveau waarop de begroting door de raad is geautoriseerd. Volgens de financiële verordening 2024 is dat op programmaniveau. Daarnaast staan er duidelijke en concrete spelregels met betrekking tot het begrotingscriterium.

Programma		Begroting na wijziging		Rekening 2023		Verschil begroting en rekening		Recht- matigheids- oordeel
		Lasten	Baten	Lasten	Baten	Lasten	Baten
1	Bestuur en (overheids)participatie	-6.578.800	2.724.400	-6.473.356	2.594.539	105.444	-129.861
2	Veiligheid	-5.625.100	2.287.900	-5.469.708	2.897.549	155.392	609.649
3	Verkeer, vervoer en wegen	-14.068.450	4.544.100	-12.887.399	3.476.559	1.181.051	-1.067.541
4	Economische zaken	-3.316.900	1.445.200	-3.159.964	1.424.956	156.936	-20.244
5	Onderwijs	-5.024.700	2.804.100	-4.304.431	2.139.338	720.269	-664.762
6	Cultuur, sport en groen	-12.644.100	2.477.100	-12.145.538	2.019.909	498.562	-457.191
7	Sociaal domein	-67.564.000	21.488.800	-68.119.184	22.165.635	-555.184	676.835
8	Gezondheid en duurzaamheid	-16.182.200	14.848.900	-15.417.827	14.292.781	764.373	-556.119
9	Ruimtelijke ontwikkeling, wonen en maatschappelijk vastgoed	-23.808.900	12.508.300	-20.749.526	11.926.689	3.059.374	-581.611
	Niet in de programma's opgenomen baten en lasten	-18.063.600	108.124.950	-17.919.831	109.404.261	143.769	1.279.311
	Totaal	-172.876.750	173.253.750	-166.646.765	172.342.216	6.229.985	-911.534	0

Bij investeringsprojecten wordt de begrotingsrechtmatigheid beoordeeld op het niveau van het totaal gevoteerde kredietbedrag. Een overschrijding van het jaarbudget, passend binnen het totaalbedrag van het krediet, wordt daarmee als rechtmatig beschouwd.

Programma		Investering	Begroting na wijziging	Rekening 2023	Verschil begroting en rekening	Recht- matigheids- oordeel
3	Verkeer, vervoer en (water)wegen	HOV RK Voorbereiding totaal	13.600	-425.581	-439.181
		Pruimendijk afwaarderen van 50 naar 30 km	103.200	77.210	-25.990
6	Cultuur, sport en groen	Aanleg pumptrackbaan	-20.000	-54.808	-34.808
	Totaal		96.800	-403.179	-499.979	0

Stappenplan berekening rechtmatigheidsverantwoording
Begrotingscriterium
A.	Overschrijding lasten programma's	555.184
B.	Overschrijding investeringsbudgetten (kredieten)	499.979
C.	Ongeautoriseerde reservemutaties	0
D.	Overige afwijkingen die niet tijdig tot een begrotingswijziging hebben geleid (of te laat aan de raad zijn gemeld)	3.477.329
Totaal begrotingscriterium		4.532.492
Indien totaal + andere rechtmatigheidsfouten > verantwoordingsgrens dan opnemen in de rechtmatigheidsverantwoording
E.	Totaal van de begrotingsonrechtmatigheden (van onderdeel A en B) dat past binnen het vooraf vastgesteld beleid (= acceptabel)	4.532.492
Saldo		0
Toelichten in de rechtmatigheidsverantwoording (en paragraaf bedrijfsvoering) indien groter dan verantwoordingsgrens
Voorwaardencriterium
Inkopen ten onrechte niet Europees aanbesteed
M&O criterium
Geen bevindingen

Het voorwaardencriterium is het criterium van rechtmatigheid, dat betrekking heeft op de eisen die worden gesteld bij de uitvoering van de financiële beheershandelingen. De eisen/voorwaarden zijn afkomstig uit diverse wet- en regelgeving en hebben betrekking op aspecten als doelgroep, termijn, grondslag, administratieve bepalingen, normbedragen, bevoegdheden, bewijsstukken, recht, hoogte en duur.

Ten aanzien van de EU-aanbestedingen wordt na afsluiting van het boekjaar 2023 de EU-scan uitgevoerd. De bevindingen worden vertaald in de rechtmatigheidsverantwoording. In samenspraak met de accountant is de opzet bepaald van de risicoanalyse en de opzet van de rapportage. Uit de eigen bevindingen is naar voren gekomen dat bij het project park Maasdonck vanwege de onvoorzienbaarheid van de gebeurtenissen en de ingeschatte urgentie van de situatie afgeweken is van de Europese aanbestedingsregels. Op grond van de onvoorzienbaarheid en urgentie is dit achteraf gerepareerd door een beroep te doen op artikel 2.32 lid1 sub c. van de Aanbestedingswet 2012.

Uit het rapport van bevindingen van de Verbijzonderde Interne Controle (VIC) en bij de controle ten behoeve van de jaarstukken 2023 zijn geen (financiële) onrechtmatigheden met betrekking tot het voorwaardencriterium ontdekt.

Het misbruik en oneigenlijk gebruik-criterium is het criterium van rechtmatigheid, dat betrekking heeft op het voorkomen, detecteren en corrigeren van misbruik en oneigenlijk gebruik van overheidsgelden en gemeentelijke eigendommen bij financiële beheershandelingen. In 2023 zijn er geen gevallen van fraude bekend geworden.

Programma's

Programma 1 Bestuur en (overheids)particapatie
De baten van programma 1 Bestuur en (overheids)participatie zijn onderschreden met € 129.861. De onderschrijding wordt veroorzaakt door lagere onttrekking (€ 550.035) aan reserves. De lagere onttrekking is te wijten aan doorgeschoven prestaties waardoor de kosten niet in 2023 optreden. Wij kwalificeren de onderschrijding derhalve als rechtmatig.

Programma 3 Verkeer, vervoer en wegen
De baten van programma 3 Verkeer, vervoer en wegen zijn onderschreden met € 1.067.541. De onderschrijding wordt veroorzaakt door de post Aanleg glasvezelnetwerk en door lagere onttrekking aan reserves. Door omstandigheden zijn de werkzaamheden voor de aanleg van het glasvezelnetwerk niet uitgevoerd in 2023, maar worden later uitgevoerd. De gemoeide baten (€ 449.284) komen hierdoor ook later binnen, maar wel volledig. De lagere onttrekking (€ 797.638) aan reserves is te wijten aan doorgeschoven prestaties waardoor de kosten niet in 2023 optreden. Wij kwalificeren de onderschrijdingen derhalve als rechtmatig.

Programma 5 Onderwijs
De baten van programma 5 Onderwijs zijn onderschreden met € 664.762. De oorzaak van de onderschrijding door de posten SiSa voorrangsbeleid uit rijksbijdrage (OAB) en SiSa Nationaal Plan Onderwijs (NPO). Voor beide onderwerpen zijn minder uitgaven gedaan dan verwacht. De gemoeide baten (€ 673.387) zijn hierdoor ook lager in 2023. De regelingen lopen nog door tot en met schooljaar 2024-2025; de ontvangen baten worden dan ook in de komende jaren ingezet. Wij kwalificeren de onderschrijdingen derhalve als rechtmatig.

Programma 6 Cultuur, sport en groen
De baten van programma 6 Cultuur, sport en groen zijn onderschreden met € 457.191. De onderschrijding wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere onttrekking (€ 378.545) aan reserves. De lagere onttrekking is te wijten aan doorgeschoven prestaties waardoor de kosten niet in 2023 optreden. Wij kwalificeren de onderschrijding derhalve als rechtmatig.

Programma 7 Sociaal domein
De lasten van programma 7 Sociaal domein zijn overschreden met € 532.291. Onderwerpen die deel uitmaken van de overschrijding zijn SPUK IZA, Wet BUIG uitkeringen, minimabeleid, toeslagenaffaire en Wmo begeleiding.

• De overschrijding op de SPUK IZA (€ 236.025) wordt gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten als onderdeel van een subsidieregeling bij een andere gemeente. De kostenoverschrijding wordt hiermee als acceptabel beschouwd volgens artikel 12 lid 4 van de Financiële verordening gemeente Ridderkerk 2024.
• De overschrijding op de Wet BUIG uitkeringen (€ 896.133) betreft een kostenoverschrijding op een openeinderegeling en wordt hiermee als acceptabel beschouwd volgens artikel 12 lid 4 van de Financiële verordening gemeente Ridderkerk 2024.
• De overschrijding op het minimabeleid (€ 1.457.912) wordt gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten via de algemene uitkering. De kostenoverschrijding wordt hiermee als acceptabel beschouwd volgens artikel 12 lid 4 van de Financiële verordening gemeente Ridderkerk 2024.
• De overschrijding op de toeslagenaffaire (€ 1.213.335) wordt gecompenseerd door direct gerelateerde inkomsten van het Rijk. De kostenoverschrijding wordt hiermee als acceptabel beschouwd volgens artikel 12 lid 4 van de Financiële verordening gemeente Ridderkerk 2024.
• De overschrijding op het onderwerp Wmo Begeleiding (€ 125.606) wordt veroorzaakt door tariefstijgingen per 1 oktober 2023. De begrotingsonrechtmatigheid past binnen het bestaande beleid en is daarmee acceptabel volgens artikel 12 lid 4 van de Financiële verordening gemeente Ridderkerk 2024.

Programma 8 Gezondheid en duurzaamheid
De baten van programma 8 Gezondheid en duurzaamheid zijn onderschreden met € 556.119. De onderschrijding komt door een lagere dekking (€ 669.000) uit de voorziening beklemde middelen, vanwege lagere uitgaven. Daarnaast zijn er ook lagere onttrekkingen uit reserves (€ 347.718) door uitgestelde werkzaamheden. Wij kwalificeren de onderschrijding derhalve als rechtmatig.

Programma 9 Ruimtelijke ontwikkeling, wonen en maatschappelijk vastgoed
De baten van programma 9 Ruimtelijke ontwikkeling, wonen en maatschappelijk vastgoed zijn onderschreden met € 581.611. De onderschrijding wordt veroorzaakt door lagere onttrekking aan reserves. De lagere onttrekking (€ 856.997) is te wijten aan doorgeschoven prestaties waardoor de kosten niet in 2023 optreden. Wij kwalificeren de onderschrijding derhalve als rechtmatig.

Investeringen

Programma 3 Verkeer, vervoer en wegen
Het investeringskrediet voor de HOV RK Voorbereiding is voor 2023 met € 439.181 overschreden. Echter wanneer alle kredieten voor de HOV worden opgeteld voor 2023 en volgende jaren valt de overschrijding binnen het totaal beschikbaar gestelde krediet en kan volgens de Financiële verordening 2024 als rechtmatig beschouwd worden. 
Het investeringskrediet Pruimendijk afwaarderen van 50 naar 30 km/u is overschreden met € 25.990 doordat de afrekening van de subsidie plaatsvindt bij verantwoording in 2025. De overschrijding valt binnen het totaal beschikbaar gestelde krediet en kan volgens de Financiële verordening 2024 als rechtmatig beschouwd worden.

Programma 6 Sport, cultuur en groen
Het investeringskrediet voor aanleg pumptrackbaan is overschreden met € 34.808. De overschrijding komt door het naar voren halen van werkzaamheden, maar valt geheel binnen het beschikbaar gestelde krediet. Hierdoor kan deze kostenoverschrijding, volgens de Financiële verordening 2024, als rechtmatig worden beschouwd.

Begrotingscriterium

Binnen de bestaande processen voor het budgetbeheer en de planning en control cyclus is veel aandacht voor de budgetoverschrijdingen. Het doorontwikkelen van de rapportages en het verbeteren van de informatie met prognoses moet bijdragen aan een eerdere signalering van begrotingsonrechtmatigheden door overschrijdingen.

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Ridderkerk legt over het jaar 2023 verantwoording af over de stand van zaken op het gebied van informatieveiligheid binnen de gemeentelijke organisatie. Dit gaat op basis van de landelijke en voor gemeenten verplichte Eenduidige Normatiek Single Information Audit (ENSIA) systematiek. Zij leggen verantwoording af aan de gemeenteraad (horizontale verantwoording) en vanuit de ENSIA-coördinator zal dit gebeuren aan de verschillende toezichthouders (verticale verantwoording).

De ENSIA-verantwoording voor het jaar 2023 gaat over onderstaande onderdelen:

• Implementatie van de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) - Zelfevaluatie.
• Structuur Uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen (Suwinet) – Geauditeerde zelfevaluatie.
• Digitale Persoonsidentificatie (DigiD) – Geauditeerde zelfevaluatie.
• Basis Registratie Personen (BRP) - Zelfevaluatie.
• Paspoort Uitvoeringsregeling Nederland (PUN) - Zelfevaluatie.
• Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) - Zelfevaluatie op datakwaliteit.
• Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) - Zelfevaluatie op datakwaliteit.
• Basisregistratie Ondergrond (BRO) - Zelfevaluatie op datakwaliteit.

Onderstaande tabellen geven per ENSIA-onderdeel de stand van zaken weer. Voor de leesbaarheid is per onderdeel met behulp van kleuren de algemene status weergegeven.

Verantwoording over de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO)

Baseline onderdeel	Status
Beleid en organisatie
Actueel beleid en organisatie van informatiebeveiliging, bewustwording en (controle op) naleving	Ruim voldoende tot goed
Personeel en toegang
Juiste toegang voor medewerkers tot gebouwen, systemen en gegevens	Ruim voldoende tot goed
Continuïteit en incidenten
Zorgen voor de continuïteit van onze dienstverlening en opvolging van incidenten	Voldoende
Informatiesystemen
Veilige omgang met informatiesystemen en afspraken hierover met onze leveranciers	Ruim voldoende tot goed
Databescherming
Veilige omgang met data in onze software	Ruim voldoende tot goed

Verantwoording per ENSIA-stelsel

Baseline onderdeel	Status
Suwinet
Structuur uitvoeringsorganisatie
Werk en Inkomen	Net voldoende
DigID
Digitale Persoonsiden-tificatie	Ruim voldoende tot goed
BRP
Basis Registratie Personen Deel 1 bestandscontrole op persoonslijsten	Ruim voldoende tot goed
Deel 2 Inhoudelijke controle op de persoonslijsten	Ruim voldoende tot goed
Deel 3 Uitvoering van de processen	Ruim voldoende tot goed
PUN
Paspoort Uitvoeringsregeling Nederland	Ruim voldoende tot goed
BAG
Basisregistratie Adressen en Gebouwen	Ruim voldoende tot goed
BGT
Basisregistratie Grootschalige Topografie	Ruim voldoende tot goed
BRO
Basisregistratie Ondergrond	Ruim voldoende tot goed