Paragraaf 1 Lokale heffingen

In deze paragraaf staat informatie over de gemeentelijke belastingen en gebonden heffingen, het beleid rondom de lokale heffingen, een overzicht van de tarieven, een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid en de lokale lastendruk in het tijdvak 2023-2026.

In de Belastingnota 2020 zijn de uitgangspunten vastgelegd voor de heffing en inning van gemeentelijke belastingen, overige heffingen en het tarievenbeleid.

Woonlasten en tarieven
De gemeentelijke woonlasten bestaan uit de uitgaven van burgers aan onroerendezaakbelastingen (OZB), afvalstoffenheffing en rioolheffing. In deze paragraaf wordt ter vergelijking een overzicht gegeven van de woonlasten van omliggende gemeenten.

Inflatiecorrectie
Voor de OZB-tarieven geldt dat de lokale lasten niet meer dan trendmatig zullen stijgen (inflatiecorrectie). Overeenkomstig de uitgangspunten voor de begroting in de Kaderbrief 2023 is de zogenoemde inflatiecorrectie (gebaseerd op de geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP)) voor 2023 ten opzichte van 2022 2,2%.
De gebonden heffingen (Afvalstoffenheffing, Rioolheffing, Lijkbezorgingsrechten, Marktgelden en Leges) mogen wettelijk maximaal 100% kostendekkend zijn, inclusief toe te rekenen compensabele btw, mutaties in voorzieningen en reserves en toe te rekenen kosten voor overhead.

De kosten van oninbare vorderingen en de kosten voor de uitvoering van het kwijtscheldingsbeleid zijn doorberekend in de tarieven. De perceptiekosten die genoemd worden bij de onderbouwing van de tarieven voor de verschillende heffingen hebben betrekking op de lasten die heffing en invordering met zich meebrengen.

Uitvoering belastingtaken door SVHW
De uitvoering van de heffing en inning van gemeentelijke belastingen en de Wet WOZ wordt met ingang van 2023 uitbesteed aan het Samenwerkingsverband Vastgoed Heffing en Waardebepaling (SVHW). Daar hoort ook de behandeling van verzoeken voor kwijtschelding gemeentelijke belastingen bij. Tenslotte verzorgt SVHW tevens de waardebepaling in het kader van de Wet Waardering Onroerende Zaken (Wet WOZ).

Hierna treft u een totaaloverzicht aan van in de begroting geraamde opbrengsten van de ongebonden heffingen en de gebonden heffingen. Deze laatst genoemde heffingen zijn wettelijk gebonden aan de norm van maximaal 100% kostendekkendheid.

Ongebonden heffingen	Rekening	Begroting		Meerjarenraming
	2021	2022	2023	2024	2025	2026
Onroerende zaakbelastingen	12.090.099	12.421.700	12.694.000	13.312.700	13.546.900	13.916.100
Reclamebelasting	263.596	114.700	0	0	0	0
Baatbelasting	1.946	1.300	1.300	1.300	1.300	1.300
Straatparkeren/parkeerboetes	342.840	407.200	407.200	407.200	407.200	407.200

Gebonden heffingen	Rekening	Begroting		Meerjarenraming
	2021	2022	2023	2024	2025	2026
Afvalstoffenheffing	6.107.746	6.775.200	7.442.000	7.720.800	7.751.500	7.758.700
Rioolheffing	4.199.702	4.408.800	4.997.100	5.259.100	5.471.600	5.752.100
Lijkbezorgingsrechten	885.655	772.400	795.400	819.300	819.300	819.300
Leges burgerzaken	592.281	527.300	510.100	510.100	510.100	510.100
Leges omgevings- en APV-vergunning	1.156.561	932.500	1.191.600	864.400	864.400	864.400
Marktgelden	31.960	38.800	33.500	33.500	33.500	33.500

Benchmark woonlasten
Voor de benchmark maken we gebruik van het Coelo. De benchmark beoogt, door middel van meer vergelijking de informatievoorziening over de ontwikkeling van de lokale lasten te bevorderen, zodat hiermee door de gemeenten ten aanzien van de keuzes omtrent de ontwikkeling van de lokale lasten rekening gehouden kan worden. De benchmark vergelijkt voor alle gemeenten de hoogte van de woonlasten voor meerpersoonshuishoudens met een koopwoning. De benchmark woonlasten provincie Zuid-Holland wordt hiervoor gebruikt.

Kostenonderbouwing tarieven
Het Besluit begroting en verantwoording voor provincies en gemeenten (BBV) schrijft voor dat in de paragraaf Lokale heffingen kostenonderbouwingen voor belastingtarieven zijn opgenomen. Dit geldt met name voor de gebonden heffingen. In deze paragraaf zijn de kostenonderbouwingen opgenomen. Deze geven inzicht in hoe de geraamde baten en de geraamde lasten met elkaar in verhouding staan.

Opslag voor kosten overhead in de tarievenberekening
Onderdeel van de begrotingsregels zijn richtlijnen voor de berekening van de overhead. De overhead wordt binnen de gemeentelijke begrotingen afzonderlijk zichtbaar gemaakt. In overeenstemming met de nieuwe regels met betrekking tot de berekening van de overhead en de toe te rekenen kosten conform de financiële verordening van Ridderkerk, wordt een opslag voor de kosten van overhead meegenomen in de tarievenberekening.

Het jaarlijkse percentage aan toerekenbare overhead wordt berekend door de totale overheadkosten vanuit de BAR-begroting en (deels) gemeentebegroting te delen door de overblijvende directe kosten van de BAR-begroting. Het berekende overheadpercentage per gemeente wordt vervolgens als toeslag berekend over de directe personeelslasten die specifiek aan de heffing/het tarief zijn toe te schrijven.

Onroerendezaakbelastingen (OZB)
Omdat de uitkomsten van de hertaxatie voor de begroting 2023 nog niet bekend zijn, wordt in deze begroting gerekend met de (geactualiseerde) waarde-gegevens van 2022 en de geschatte waardeontwikkeling van woningen en niet-woningen. De verwachting is dat de gemiddelde WOZ-waarde van woningen en niet-woningen stijgt met respectievelijk 11% en 1%. Hiervan uitgaande is de totale waarde van alle onroerende zaken (woningen en niet-woningen) berekend op € 8.281.819.000. Uitgaande van deze geschatte totale WOZ-waarden is de totale OZB-opbrengst in 2023 berekend op € 12.694.000.
Op basis van de hiervoor vermelde cijfers zien de berekende tarieven er hierna als volgt uit:

Tarieven Onroerendezaakbelastingen

Onroerendezaakbelastingen (OZB)	2022	2023*
(als percentage van de waarde)
Eigenaren woningen	0,0985%	0,0907%
Eigenaren niet-woningen	0,4586%	0,4800%
* Voorlopig percentage o.b.v. actuele WOZ-waarde 2022 en verwachte waardeontwikkeling in 2023

Afvalstoffenheffing

Afvalstoffenheffing wordt geheven om de kosten te dekken die de gemeente maakt voor het (laten) inzamelen en verwerken van huishoudelijk afval. Voor de afvalstoffenheffing hanteren wij kostendekkende tarieven in combinatie met een planmatige inzet van de daarvoor gevormde reserve.

Kostendekkendheid
In de Belastingnota 2020 is het uitgangspunt dat bij de berekening van de hoogte van de tarieven van de afvalstoffenheffing 100% kostendekkende tarieven wordt gehanteerd. De afvalstoffenheffing is nog niet kostendekkend. Bij het vaststellen van de Programmabegroting 2021 is een ingroeimodel opgenomen waarbij in drie jaar kostendekkendheid gehaald wordt door de tarieven geleidelijk te laten stijgen. Dit is mogelijk gemaakt door inzet van gelden uit de bestemmingsreserve Afvalstoffenheffing.

Kostenonderbouwing tarieven
Ter onderbouwing van de tarieven voor afvalstoffenheffing wordt hierna een kostenonderbouwing tarieven afvalstoffenheffing gegeven.

Tarieven afvalstoffenheffing
De berekende tarieven voor de afvalstoffenheffing zien er als volgt uit:

Omschrijving	2023
Kosten van de activiteit vanuit de NV BAR Afvalbeheer	-3.445.700
Kosten van de activiteit vanuit de gemeente, inclusief omslagrente	-3.210.400
Inkomsten van de activiteit, exclusief heffingen	767.400
Netto kosten van de activiteit	-5.888.700
Perceptiekosten	-140.400
Vanuit andere activiteiten toe te rekenen kosten	-203.200
Overhead, inclusief omslagrente	-161.400
BTW	-1.280.300
Totale kosten	-7.674.000
Inzet bestemmingsreserve Afvalstoffenheffing	232.000
Opbrengst afvalstoffenheffing	7.442.000
Totale dekking afval	7.674.000
Dekkingspercentage	100%

Toelichting

Afvalstoffenheffing	2022	2023	2024	2025	2026
Eenpersoonshuishouden		285,48	291,12	292,92	289,56
Tweepersoonshuishouden		383,28	390,72	393,24	388,68
Meerpersoonshuishouden		394,68	402,48	405,00	400,32
Vast tarief eenpersoonshuishouden	223,56
Vast tarief meerpersoonshuishouden	310,56
Variabel tarief per zak 60 liter	0,75
Variabel tarief container 240 liter	3,00

Rioolheffing

Het uitgangspunt van de rioolheffing is om gemeenten in staat te stellen de kosten te verhalen die gepaard gaan met de gemeentelijke wateropgave. De gemeentelijke watertaken die uit de heffing bekostigd mogen worden, zijn de taken die betrekking hebben op:

• De inzameling, de berging en het transport van huishoudelijk afvalwater en bedrijfsafvalwater en op de zuivering van huishoudelijk afvalwater door middel van kleinere individuele installaties voor de behandeling van afvalwater (IBA).
• De inzameling en de verdere verwerking van afvloeiend hemelwater.
• Het treffen van maatregelen ter voorkoming of beperking van nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming.

Kostenonderbouwing tarieven
De in de rioolheffing te dekken kosten zijn opgenomen in de kostenonderbouwing van tarieven rioolheffing.

Omschrijving	2023
Kosten van de activiteit vanuit de BAR-organisatie	-410.300
Kosten van de activiteit vanuit de gemeente, inclusief omslagrente	-3.807.000
Onttrekking aan voorziening beklemde middelen	558.600
Inkomsten van de activiteit, exclusief heffingen	63.000
Netto kosten van de activiteit	-3.595.700
Perceptiekosten	-91.300
Vanuit andere activiteiten toe te rekenen kosten	-269.300
Overhead, inclusief omslagrente	-363.200
Compensabele BTW (exploitatie en investeringen)	-677.600
Totale kosten	-4.997.100
Opbrengst rioolheffing	4.997.100
Dekkingspercentage	100%

Toelichting

 

De tarieven voor 2023 zien er als volgt uit:

Rioolheffing	2022	2023	2024	2025	2026
Eigenaar/gebruiker tot 500 m3	92,76	104,28	108,36	112,68	117,12
Groot waterverbruik:
501 m3 - 1.000 m3 / per 100 m3	99,00	111,24	115,26	120,24	124,92
1.001 m3 - 3.000 m3 / per 100 m3	89,28	100,44	104,28	108,48	112,68
3.001 m3 - 6.000 m3 / per 100 m3	79,32	89,16	92,64	96,36	100,20
6.001 m3 - 10.000 m3 / per 100 m3	69,48	78,12	81,24	84,48	87,84
boven 10.000 m3 / per 100 m3	54,12	60,84	63,24	65,76	68,40

Overige lokale heffingen

Parkeerbelasting
Parkeerbelasting wordt geheven in het kader van parkeerregulering. Betaling vindt plaats via een geldige parkeervergunning, parkeer-app of bij de parkeerapparatuur, zoals de parkeermeter en parkeerautomaat. Als er niet of onvoldoende parkeergeld is betaald, wordt een naheffingsaanslag parkeerbelasting opgelegd. De hoogte van de naheffingsaanslag is wettelijk vastgelegd. De hoogte van de tarieven van de parkeervergunning is vastgelegd in het parkeerbeleid van Ridderkerk.

Lijkbezorgingsrechten
Voor het verlenen van diensten door en/of het gebruik van de faciliteiten van de begraafplaatsen Vredehof en Rusthof worden rechten geheven voor onder andere begraven, onderhoudsrechten en andere lijkbezorgingsrechten. Om te komen tot kostendekkende tarieven wordt komende 4 jaren vanaf 2020 een kostenstijging van circa 3% per jaar boven de inflatiecorrectie voorzien. Een en ander conform de Belastingnota 2020. Jaarlijks zal de op te stellen kosten en batenanalyse bepalen of deze tariefstijging noodzakelijk is.

Kostenonderbouwing tarieven
De in de lijkbezorgingsrechten te dekken kosten zijn als volgt bepaald:

Omschrijving	2023
Kosten van de activiteit vanuit de BAR-organisatie	-401.900
Kosten van de activiteit vanuit de gemeente, inclusief omslagrente	-1.096.200
Dekking onderhoudskosten uit voorziening onderhoud graven	538.900
Inzet kapitaallastenreserves	40.300
Netto kosten van de activiteit	-918.900
Overhead, inclusief omslagrente	-337.600
Bespaarde rente voorziening onderhoud graven	125.500
Totale kosten	-1.131.000
Opbrengst lijkbezorgingsrechten	795.400
Dekkingspercentage	70%

Marktgelden

Voor het gebruik of genot van een standplaats voor het uitstallen, aanbieden of verkopen van goederen of voorwerpen, op het krachtens de ‘Marktverordening van de gemeente Ridderkerk’ aangewezen marktterrein, wordt onder de naam van “marktgeld” een recht geheven. De markt is voorzien van elektra-aansluitingen. Voor het gebruik van deze voorziening zijn er afzonderlijke tarieven in de verordening opgenomen. De tarieven van de marktgelden zijn kostendekkend.
De uit de marktgelden te dekken totale kosten bedragen:

Omschrijving	2023
Kosten van de activiteit vanuit de BAR-organisatie	-11.722
Kosten van de activiteit vanuit de gemeente, inclusief omslagrente	-12.198
Netto kosten van de activiteit	-23.920
Overhead, inclusief omslagrente	-10.500
BTW	-111
Totale kosten	-34.531
Opbrengst marktgelden	33.500
Dekkingspercentage	97%

Leges

Onder de naam leges worden rechten geheven voor verstrekte diensten en producten. Een aantal tarieven van leges is wettelijk gemaximeerd, zoals het tarief voor paspoorten, aanwezigheidsvergunning speelautomaten of bijvoorbeeld een uittreksel Burgerlijke stand. Voor het overige geldt ook hier dat de tarieven van de leges maximaal kostendekkend mogen zijn.
De Commissie BBV heeft in de ‘Notitie Lokale Heffingen 2021’ een nieuw model aangereikt voor het inzichtelijk maken van de kostendekkendheid van leges. Dit model op microniveau is nu overgenomen in deze paragraaf.
De kosten en opbrengsten van leges zien er als volgt uit:

Onderwerp legesverordening	Kosten	Overhead	BTW	Totaal kosten	Opbrengst	Kostendekkendheid
Algemene dienstverlening
Burgerlijke stand	59.324	22.454	236	82.014	58.534	71%
Reisdocumenten en Nederlandse identiteitskaart	209.679	88.957	934	299.570	220.568	74%
Rijbewijzen	176.650	88.134	925	265.709	158.870	60%
Verstrekkingen in het kader van de basisregistratie persoonsgegevens	48.490	33.435	351	82.277	10.455	13%
Overige publiekszaken	71.289	13.286	140	84.714	61.641	73%
Totaal leges Algemene dienstverlening	565.432	246.265	2.586	814.283	510.068	63%

Onderwerp legesverordening	Kosten	Overhead	BTW	Totaal kosten	Opbrengst	Kostendekkendheid
Dienstverlening in het kader van de Omgevingswet
Omgevingsvergunning	900.604	662.593	6.957	1.570.155	1.174.900	75%
Totaal leges Omgevingswet	900.604	662.593	6.957	1.570.155	1.174.900	75%

Onderwerp legesverordening	Kosten	Overhead	BTW	Totale kosten	Opbrengst	Kostendekkendheid
Algemene dienstverlening
Bijzondere wetten	22.900	20.610	216	43.726	2.091	5%
Dienstverlening waarop de Europese dienstenrichtlijn van toepassing is
Horeca	81.954	70.093	736	152.783	6.029	4%
Winkeltijdenwet	3.298	2.968	31	6.297	0	0%
Organiseren evenement of markt	218.193	191.855	2.014	412.063	712	0%
Standplaatsen	15.106	13.595	143	28.844	1.991	7%
Landelijke Register Kinderopvang	8.899	8.009	84	16.992	4.914	29%
Niet benoemde vergunning, ontheffing of andere beschikking	9.585	8.009	84	17.679	1.091	6%
Totaal leges Dienstverlening volgens Europese dienstenrichtlijn	337.035	294.529	3.093	634.657	14.737	2%

Onderwerp legesverordening	Kosten	Overhead	BTW	Totale kosten	Opbrengst	Kostendekkendheid
Kostendekkendheid totale tarieventabel	1.803.072	1.203.388	12.636	3.019.096	1.699.705	56%

Indien de belastingplichtige niet, of slechts met veel moeite, de aanslag kan betalen, kan deze onder wettelijk vastgestelde voorwaarden in aanmerking komen voor geheel of gedeeltelijke kwijtschelding. De behandeling van kwijtscheldingsaanvragen loopt vanaf 2023 via het SVHW.  Het Ridderkerkse kwijtscheldingsbeleid ten aanzien van de afvalstoffenheffing en de rioolheffing blijft ongewijzigd, waarbij gedeeltelijke kwijtschelding van toepassing is.
De kosten voor de uitvoering van het kwijtscheldingsbeleid worden doorberekend in de tarieven van de verschillende heffingen.

Kwijtschelding lokale heffingen	Rekening	Begroting
	2021	2022	2023
Onroerende zaakbelastingen	595	2.600	2.600
Rioolheffing	58.568	49.800	50.100
Afvalstoffenheffing	178.748	246.800	154.800

Tot de woonlasten worden gerekend de OZB, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. De woonlasten vormen het grootste deel van de opbrengst uit de gemeentelijke heffingen en daarmee grotendeels de lokale lastendruk. Hierna worden de woonlasten voor burgers (woningen) en het bedrijfsleven (niet woningen/ bedrijven) inzichtelijk gemaakt.
Om de gemiddelde woonlasten in 2023 te berekenen, wordt uitgegaan van de berekende tarieven en de verwachte gemiddelde WOZ-waarde in 2023.

Lastendruk burgers (woningen)

Omschrijving	2021	2022	2023	Afwijking
+ = stijging en - = daling van lasten				Absoluut	In %
Eenpersoonshuishouden met een huurwoning
Rioolgebruik	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
Afval*	234,36	301,56	285,48	-16,08	-5,3%
Totaal	323,52	394,32	389,76	-4,56	-1,2%
Tweepersoonshuishouden met een huurwoning
Rioolgebruik	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
Afval*	325,44	388,56	383,28	-5,28	-1,4%
Totaal	414,60	481,32	487,56	6,24	1,3%
Meerpersoonshuishouden met een huurwoning
Rioolgebruik	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
Afval*	325,44	388,56	394,68	6,12	1,6%
Totaal	414,60	481,32	498,96	17,64	3,7%
Eenpersoonshuishouden met een koopwoning met een WOZ-waarde van € 261.000
Rioolgebruik	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
Afval*	234,36	301,56	285,48	-16,08	-5,3%
OZB-eigendom **	232,60	231,48	236,73	5,25	2,3%
Riooleigendom	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
Totaal	645,28	718,56	730,77	12,21	1,7%
Tweepersoonshuishouden met een koopwoning met een WOZ-waarde van € 261.000
Rioolgebruik	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
Afval*	325,44	388,56	383,28	-5,28	-1,4%
OZB-eigendom **	232,60	231,48	236,73	5,25	2,3%
Riooleigendom	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
Totaal	736,36	805,56	828,57	23,01	2,9%
Meerpersoonshuishouden met een koopwoning met een WOZ-waarde van € 261.000
Rioolgebruik	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
Afval*	325,44	388,56	394,68	6,12	1,6%
OZB-eigendom **	232,60	231,48	236,73	5,25	2,3%
Riooleigendom	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
Totaal	736,36	805,56	839,97	34,41	4,3%
* Het bedrag bij het jaar 2022 is inclusief gemiddeld variabel tarief.
** Op basis van het concepttarief voor 2023, dus exclusief aanpassing van het tarief na uitkomst hertaxatie 2023.

Lastendruk bedrijven (niet-woningen)

Omschrijving	2021	2022	2023	Afwijking
+ = stijging en - = daling van lasten				Absoluut	In %
E: Niet-woning/bedrijf in eigendom met een WOZ-waarde van € 237.300
Rioolgebruik	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
OZB-eigendom *	1.077,71	1.065,49	1.139,04	73,55	6,9%
Riooleigendom	89,16	92,76	104,28	11,52	12,4%
Totaal	1.256,03	1.251,01	1.347,60	96,59	7,7%
* Op basis van het concepttarief voor 2023, dus exclusief aanpassing van het tarief na uitkomst hertaxatie 2023.

De woonlasten van de omliggende gemeenten voor het belastingjaar 2023 zijn nog niet beschikbaar. Om de woonlasten te kunnen vergelijken wordt gebruik gemaakt van de woonlasten van deze gemeenten van 2022. Hierbij is gebruik gemaakt van de gegevens uitgegeven door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO). Er is hierbij uitgegaan van de woonlasten van een eenpersoonshuishouden en een gezin (meerpersoonshuishouden) met een koopwoning. Daarnaast is een overzicht gegeven van de geldende tarieven (2022) van gemeentelijke belastingen van deze gemeenten.

Tarieven per gemeente - eenpersoonshuishoudens

Gemeente	Afvalstoffenheffing	Rioolheffing	OZB-tarief	Gem. woningwaarde	Woonlasten eigenaar*	Woonlasten huurder*
Ridderkerk	233	186	0,0985%	332.000	746	325
Zwijndrecht	341	306	0,0957%	315.000	949	647
Hendrik-Ido Ambacht	265	160	0,0974%	375.000	791	426
Barendrecht	186	64	0,1016%	420.000	676	250
Albrandswaard	283	203	0,1172%	423.000	982	486
* Coelo-Atlas 2022

Tarieven per gemeente - meerpersoonshuishoudens

Gemeente	Afvalstoffenheffing	Rioolheffing	OZB-tarief	Gem. woningwaarde	Woonlasten eigenaar *	Woonlasten huurder *
Ridderkerk	328	186	0,0985%	332.000	842	421
Zwijndrecht	373	306	0,0957%	315.000	980	679
Hendrik-Ido Ambacht	374	191	0,0974%	375.000	930	564
Barendrecht	337	188	0,1016%	420.000	951	524
Albrandswaard	383	270	0,1172%	423.000	1.150	654
* Coelo-Atlas 2022