Programma 7 Sociaal domein

RMC/VSV (Regionale Meld- en Coördinatiefunctie/Voortijdig schoolverlaten)
Veel jongeren tussen de 18 en 23 jaar in Ridderkerk hebben hulp gekregen via het Jongeren Steunpunt (De Jonge Krijger) om een passende opleiding te vinden om bijvoorbeeld hun startkwalificatie te behalen of werk te vinden.

Basisvaardigheden/onderwijs
Door het taalpunt, activiteiten (onder andere Week van Lezen en schrijven) en de integrale aanpak vanuit de gemeente is er meer aandacht gekomen voor laaggeletterdheid en basisvaardigheden onder externe partners, zoals huisartsen. Daarnaast hebben we veel inwoners bereikt die hun basisvaardigheden moesten ontwikkelen door middel van verschillende basisvaardigheden-trajecten.

RMC/VSV (Regionale Meld- en Coördinatiefunctie/Voortijdig schoolverlaten)
Er is een goede samenwerking met De Jonge Krijger om jongeren te begeleiden naar het juiste traject. Ook vanuit het team Participatie worden er extra trajecten ingekocht om te voldoen aan de groeiende vraag voor extra begeleiding.

Basisvaardigheden/onderwijs
De samenwerking met de basisvaardigheden coördinator van de bibliotheek is versterkt en nieuwe netwerkcoördinator is aangenomen om het netwerk rondom basisvaardigheden te versterken.

• Een centralere plek voor innovatie en diversiteit in het zorg- en ondersteuningsaanbod van maatschappelijke organisaties en -partners.
• Gelijkwaardig samenwerken met burgers, professionals, organisaties en bedrijven en uitzocht wat werk.
• Het mobiliseren van (lokale) partijen bij het vinden van antwoorden op complexe samenlevingsvraagstukken.
• Het bedenken van effectievere oplossingen door nieuwe vormen van samenwerking aan te gaan, zoals onder andere met ondernemers.

We hebben een leer- en experimenteerruimte gefaciliteerd door middel van het innovatiefonds Sociaal Domein, waarin elk jaar voor oktober een aanvraag gedaan kan worden voor het volgende jaar. Innovatieprojecten die succesvol zijn en een duidelijke maatschappelijk doel dienen of een financiële bijdrage leveren aan bestaand beleid, kunnen uit het innovatiefonds gefinancierd worden.

Volksgezondheid
Zorg voor de publieke gezondheid is vastgelegd in de Wet Publieke Gezondheid (WPG). Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan. We hebben deze wettelijke taken onder basis takenpakket van Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) regio Rotterdam-Rijnmond en Stichting Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Rijnmond gebracht.
Als gevolg van ons beleid ervaren veel inwoners hun gezondheid goed. 94% van ouders van kinderen van 0 tot en met 3 jaar en 98% van ouders van kinderen van 4 tot en met 11 jaar vinden de gezondheid van hun kind zeer goed (bron: Gezondheidsmonitor Kinderen Ridderkerk 2022 GGD-RR).
Inzet op preventie en het bieden van lichtere, snelle en gerichte jeugdhulp dichtbij is gecontinueerd.
We hebben meer bewustwording onder jongeren gecreëerd wat de gevolgen zijn van verslavingen (onder andere alcohol, gamen, drugs). Door de gezondheidscoach op het Farelcollege en de interventies van Chris en Voorkom krijgen zij handvatten om verslavingen de kop in te drukken en weten zij de relevante instanties te vinden.
Met de introductie van de zwangerschapsgesprekken hebben we beter zicht gekregen op zwangere vrouwen in Ridderkerk en worden potentiële risico’s eerder gesignaleerd. Hierdoor kan tijdig hulp worden ingezet om een gezonde ontwikkeling van het ongeboren kind te bevorderen en het ontstaan van gezondheids- en ontwikkelingsrisico’s voor het kind te beperken.

Welzijn

• Wij hebben ervoor gezorgd dat meer inwoners zich optimaal kunnen ontwikkelen.
• Wij hebben ingezet op informatievoorziening om inwoners beschikbare voorzieningen in de gemeente eenvoudig te vinden.
• Wij hebben onderzoek pilot Welzijn op recept uitgewerkt om het beroep op de medische hulp waar onder de eerstelijnszorg te verkleinen en de samenwerking tussen nullijn (welzijn en gezondheid) met huisartsen te versterken.
• Wij hebben inwoners gestimuleerd om voor zichzelf en elkaar te zorgen.
• Wij hebben inwoners ondersteund bij het verrichten van vrijwilligerswerk.
• Wij hebben mantelzorgers ondersteund.
• Wij hebben de landelijke aanpak langer zelfstandig thuis wonen gefaciliteerd in Ridderkerk.
• Het Sociaal Beheer Ridderkerk is gecontinueerd.
• Wij hebben ingezet op het signaleren, het voorkomen én het tegengaan van eenzaamheid.

Volksgezondheid
Onze wettelijke taken op het gebied van publieke gezondheid zijn gecontinueerd in 2022.

De pilot POH GGZ-jeugd in de huisartsenpraktijk Doktershuis is gecontinueerd. Verder zijn we de mogelijkheden nagegaan om de pilot uit te bereiden naar andere huisartsenpraktijken in Ridderkerk.

Stichting Chris en Voorkom heeft verschillende interventies uitgevoerd over verslavingen op diverse middelbare scholen in Ridderkerk. De gezondheidscoach op het Farelcollege heeft jongeren begeleid, die dit nodig hadden, en heeft voorlichting gegeven over verschillende thema’s.

Op 1 juli 2022 is het wetsvoorstel ‘Prenataal huisbezoek door de jeugdgezondheidszorg’ in werking getreden. Sinds die datum worden door CJG zwangerschapsgesprekken gevoerd met zwangere vrouwen in een kwetsbare situatie. Hiermee worden tijdig risico’s gesignaleerd, waardoor tijdig hulp ingezet kan worden om een gezonde ontwikkeling van het ongeboren kind te bevorderen en het ontstaan van gezondheids- en ontwikkelingsrisico’s voor het kind te beperken.
Daarnaast is afgelopen jaar de HPV-vaccinatie voor jongens aan het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) toegevoegd. Ook deze taak is belegd bij CJG en wordt inmiddels door hen uitgevoerd.

Welzijn
Wij hebben met onze maatschappelijke partners onder meer Facet Ridderkerk, stichting present Ridderkerk, de drie wijkverenigingen en stichting Slachtofferhulp samengewerkt om activiteiten op het gebied van gezondheid, welzijn en bewegen voor alle leeftijdsgroepen ter voorkoming van problematiek te continueren in 2022.
Op 23 december 2022 heeft uw gemeenteraad kennisgenomen van halfjaarrapportage 2022 Facet Ridderkerk en diverse producten zoals mantelzorgerondersteuning, ondersteuning vrijwilligers, vrijwilligersacademie, ondersteuning ouderen en mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, jongerenwerk, servicediensten, formulierenbrigade, preventieve huisbezoeken aan 75-plussers, project Rouwbezoeken, maatjesproject, telefooncirkel, lief en leed straat, Senioren fittest etc.

Sociaal beheer Ridderkerk 
Wij hebben de Notitie Sociaal Beheer Ridderkerk 2019 geëvalueerd. Stichting Wijkactiviteiten Slikkerveer (SWS), WAVO, wijkvereniging Drievliet ’t Zand en Facet Ridderkerk hebben ons input gegeven voor de evaluatie. Alle partijen vonden de werkwijze voor de evaluatie prettig. Wij hebben de aanbevelingen van de evaluatie verwerkt in productafspraken Facet 2023. Denk aan meer periodiek overleggen tussen de partijen, meer ondersteuning voor besturen van de wijkverenigingen, een flexibele pool van de beheerders, doorontwikkeling van de verhuurmodule enz. De partijen willen in het vervolg meer met elkaar samenwerken.
In Wijkvoorzieningencentrum Bolnes en de Klinker is er nog geen wijkvereniging actief. In 2022 is het beheer in het Wijkvoorzieningencentrum Bolnes en de Klinker gecontinueerd door Facet Ridderkerk. Daarnaast is een onderzoek fase 2 Sociaal Beheer Bolnes gedaan.

Vervolgaanpak Eenzaamheid Ridderkerk
In 2022 zijn we gestart met een pilot samenwerking met PostNL om het signaalpunt eenzaamheid meer te laten gebruiken. Verder hebben we de huisartsen verzocht om meer gebruik te maken van het Signaalpunt Eenzaamheid Ridderkerk.
We hebben aandacht besteed aan de Week tegen Eenzaamheid 2022 in Ridderkerk. We hebben een aantal publicaties hierover gedaan, we hebben een ‘Activiteitenkalender Week tegen Eenzaamheid’ ontwikkeld en we hebben een werkbezoek gehad bij de wekelijkse wijkdiner van Bolnes. Er zijn diverse activiteiten in onze gemeente georganiseerd in de Week tegen Eenzaamheid 2022.
Verder hebben wij een vervolgaanpak Coalitie Eenzaamheid Ridderkerk ontwikkeld. Wij hebben een Stuurgroep Aanpak Eenzaamheid samengesteld. De gemeente, Facet Ridderkerk, Wooncompas, stichting Present en stichting CJG Rijnmond zijn deelnemers van de nieuwe Stuurgroep. Wij hebben een concept Plan van Aanpak Eenzaamheid Ridderkerk 2022 – 2025 ontwikkeld. Wij hebben Facet Ridderkerk gevraagd om kartrekker te zijn, hiermee willen we niet alleen het netwerk vergroten maar ook de doe-kracht versterken. Wij zijn van plan om meer partijen als partners uit te nodigen voor de samenwerking voor de Aanpak Eenzaamheid.
De nieuwe aanpak is begonnen met een campagne eenzaamheid. Er worden diverse activiteiten georganiseerd bijvoorbeeld inzet van online campagnes, posters om eenzaamheid meer bespreekbaar te maken en pakketten voor eenzame mensen.

We hebben de gemeentelijke website toegankelijk gemaakt voor iedere burger met een beperking. De gehele tekst van de Lokale inclusief agenda is aangepast en de beleidsdoelstellingen zijn aangescherpt.

We hebben acties uitgevoerd uit de Lokale Inclusie Agenda. De belangrijkste acties waren:

• Aandacht voor inclusiviteit in de interne en externe communicatie, onder meer door het aanpassen van de gemeentelijke website.
• Bewustwording: door het mede organiseren van de week van de toegankelijkheid waaraan ook ervaringsdeskundigen vanuit welzijn en Onderwijs meewerken.

Wijkteams fungeerden als stevige verbinding tussen de nullijn en de eerste- en tweedelijnszorg. Vragen van inwoners en onze partners zijn sneller gesignaleerd en opgepakt. De wijkteams hebben advies geboden aan inwoners en maatschappelijke partners en hebben een prominente rol gespeeld bij het toeleiden naar specialistische hulp.

De wijkteams zorgden voor een verbinding tussen de nullijn en de eerste- en tweedelijnszorg, onder andere door de inzet van de schoolcontactpersonen op de basisscholen, het voortgezet onderwijs en de kinderopvanglocaties, waardoor vragen eerder gesignaleerd en vroegtijdig opgepakt konden worden. Bovendien werkten wijkteammedewerkers nauw samen met huisartsen, de POH GGZ Jeugd, jeugdverpleegkundigen, jeugdartsen, jongeren- en ouderenwerkers.

Zowel de wijkteammedewerkers Preventie en Ondersteuning als de wijkteammedewerkers Zorg en Veilig hebben verschillende ondersteuningsvragen opgepakt, hebben hulpverlening geboden en casusregie gevoerd in samenwerking met het gezin en de direct betrokken partners. Uitgangspunt hierbij was de eigen kracht van het gezin en het eigen netwerk. De wijkteammedewerkers Toegang hebben de diverse vragen van kinderen en gezinnen beoordeeld en zij hebben op basis van vraagverheldering de kinderen en gezinnen (indien van toepassing) doorgeleid naar specialistische jeugdhulp.

• Naar aanleiding van gewijzigde wetgeving hebben we ons beleid op diverse onderwerpen vernieuwd. We hebben de landelijke regeling Energietoeslag minima 2022 vormgegeven en uitgevoerd. Aanvullend op de regeling Energietoeslag minima 2022 hebben we beleid gemaakt voor individuele bijzondere bijstand voor de hoge energiekosten. Ook hebben we beleid opgesteld voor de gewijzigde Studietoeslag in de Participatiewet.
• We hebben inwoners weten te bereiken waarbij we onder andere informatie over over minimaregelingen hebben kunnen geven.

• We hebben extra gecommuniceerd over de minimaregelingen via website, krant, sociale media en informatieborden in de gemeente.
• We hebben aandacht gegeven aan laaggeletterdheid: er is onder andere een Taalpunt in de bibliotheek geopend.

• Uitkeringsgerechtigden worden sneller naar werk bemiddeld.
• Met de IJsselgemeenten hebben we een Leerlijn ontwikkeld, namelijk die van klantenservices medewerker.
• Er zijn 104 Ridderkerkse uitkeringsgerechtigden duurzaam uitgestroomd door actieve bemiddeling.
• Het aantal uitkeringsgerechtigden actief op vrijwilligerswerk is gestegen met 26% (van 71 naar 96).
• We hebben 380 Ridderkerkse uitkeringsgerechtigden een beweging laten maken naar vrijwilligerswerk, (opleidings)traject of werk.

• Door minder instroom aan de poort, maar grotere instroom in het segment re-integratie zijn de kaders aangepast. Binnen deze kaders passen ook het zittend bestand met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt (multi-problematiek) dat nu door Baanbrekend bemiddeld worden in een aangepast traject. Ook geeft Baanbrekend jobcoaching en 1-op-1 ondersteuning aan uitkeringsgerechtigden.
• Om de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen, hebben we de volgende instrumenten ingezet: bemiddelingstrajecten, beweegprogramma's, coachingstrajecten voor specifieke doelgroepen, cursussen en opleidingen, HalloWerk, naar werktrajecten, proefplaatsing en stages, taaltrajecten en werkervaringsplekken.
• We hebben HalloWerk als vast instrument geïmplementeerd. Iedere uitkeringsgerechtigde in het segment re-integratie en werk heeft een HalloWerk profiel gekregen.
• In de arbeidsmarktregio besteden we aandacht aan jongerenprojecten.
• We zijn de samenwerking aangegaan met het onderwijs en bedrijfsleven om jongeren weer een opleiding met uitzicht op een baan te bieden.

Met het verstrekken van maatwerkvoorzieningen aan onze inwoners dragen wij bij aan de individuele zelfredzaamheid. Zo kunnen onze inwoners met een beperking zo lang mogelijk thuis wonen en participeren in de samenleving. Hierdoor verkleinen we eveneens de behoefte aan intramurale voorzieningen. Zo realiseren wij een maatschappelijke efficiëntie slag.

De nieuwe aanbesteding hulpmiddelen hebben wij afgerond en hiervoor kunnen de zorgaanbieders ook in 2023 de vertrouwde en kwalitatief hoogstaande maatwerkvoorzieningen blijven verstrekken aan onze inwoners.

Met het oog op continuering van de levering van hulpmiddelen hebben we in 2022 de aanbesteding voorbereid. We hebben tevens de voorbereidingen getroffen om in 2023 over te gaan naar het elektronische berichtenverkeer(I-Wmo).

Wet Maatschappelijke Ondersteuning

Met oog voor de leefwereld van de cliënt is in 2022 ingezet op het beheersbaar houden van de uitgaven aan maatwerkdienstverlening 18+ en de beschikbare middelen efficiënt in te zetten. Na de aanbesteding van de diensten Wmo Begeleiding, dagbesteding en respijtzorg en Hulp bij het huishouden in 2021, heeft 2022 in het licht van implementatie en herindicatie gestaan. Ook is een eerste begin gemaakt met de doorontwikkeling van deze diensten, zodat ze beter aansluiten bij het regionale aanbod van Beschermd wonen en de lokale inzet vanuit de Participatiewet.

Schulddienstverlening

• We hebben inwoners in een vroeg stadium van financiële problemen kunnen bereiken.
• We hebben een kwaliteitsslag gemaakt in de uitvoering van schuldhulpverlening.
• Voor de uitvoering van schuldhulpverlening hebben we een aanbestedingsprocedure doorlopen en hebben we een nieuwe samenwerkingspartner gevonden in de Kredietbank Nederland.

Wet Maatschappelijke Ondersteuning

• In 2022 zijn alle cliënten Hulp bij het huishouden geherindiceerd en is begonnen met de herindicatie van de cliënten met een indicatie Wmo begeleiding, dagbesteding en respijtzorg.
• De nieuwe regiovisie ter voorbereiding op de komende decentralisatie is regionaal voorbereid en in de gemeenteraad vastgesteld.
• In februari is met samenwerkingspartners het statement Wonen, welzijn zorg ondertekend. De partijen hebben daarnaast verder gewerkt aan de totstandkoming van een uitvoeringsprogramma: het actieplan Wonen en Zorg.
• Inwoners die dat nodig hadden hebben gebruik gemaakt van het Wmo vraagafhankelijk vervoer. Ter voorbereiding van de inkoop van Wmo vraagafhankelijk vervoer is door de raad het beleidskader Doelgroepenvervoer vastgesteld. Vervolgens heeft het college de inkoopstrategie en de inkoopstukken vastgesteld zodat de inkoop in het eerste kwartaal van 2023 kan plaatsvinden.

Schulddienstverlening

• Via de vroegsignalering hebben we 1.181 betalingsachterstanden ontvangen. We hebben de inwoners gewezen op een hulpaanbod van de gemeente. Ongeveer de helft van de signalen betreft een achterstand bij de zorgverzekeraar.
• We werken met een nieuwe applicatie waarin de klantmanager kan rapporteren, beschikken en de voortgang van het schuldhulpverleningstraject kan bewaken.
• We hebben meer regie op de voortgang van het schuldhulpverleningstraject doordat we zelf de integrale intake uitvoeren en beschikken op de aanvraag van de inwoner. Met de beschikking sturen we een voorlopig plan van aanpak mee. We monitoren de uitvoering van het plan van aanpak.
• Onze medewerkers hebben een opleiding schuldhulpverlening gevolgd en zijn ‘on the job’ gecoacht.
  We hebben de opdracht voor schuldhulpverlening voor de periode na 2023 aanbesteed. Deze opdracht is gegund aan de Kredietbank Nederland.
• We zijn gestart met de opzet voor het project Opkopen schulden van jongeren. Met partners hebben we afspraken gemaakt.

• Samen met partners, zoals zorgaanbieders en vrijwilligers(organisaties), hebben we gezorgd voor een samenhangend aanbod van formele en informele zorg.
• Jeugdhulp was dichtbij huis beschikbaar en de wachttijden hebben we zoveel mogelijk beperkt onder andere door het inzetten van overbruggingszorg.
• Het aantal meldingen op het Jeugdbeschermingsplein is afgenomen.
• Jeugdigen die niet thuis kunnen opgroeien, groeiden zoveel mogelijk in een pleeggezin op.
• Ridderkerk heeft voorzien in het vervoer van jeugdigen van en naar de locatie waar de jeugdhulp werd geboden. Dit vervoer is ingezet in verband met een medische noodzaak of beperkingen in de zelfredzaamheid.

• We hebben onze inwoners respijtzorg geboden, zoals dagopvang en logeeropvang.
• In de week van de pleegzorg hebben we onze waardering laten blijken aan pleegouders die in onze gemeente woonachtig zijn.
• Via het hulpverleningstraject Gescheiden Opvoeden hebben we ondersteuning geboden aan ouders (en kinderen) die te maken hadden met een complexe echtscheidingssituatie.
• Door het beter positioneren van het Jeugdbeschermingsplein en de aanstelling van wijkteammedewerkers Zorg & Veilig hebben we hulpvragen op het gebied van veiligheid eerder kunnen oppakken.
• In de tweede helft van 2021 is het project aanpak wachttijden vanuit de GR Jeugdhulp Rijnmond (GRJR) gestart. Hierbij lag de focus op opdracht E (ambulante specialistische jeugdhulp). Aanbieders hadden te maken met een opnamestop vanwege het bereiken van de budgetplafonds. Door de extra middelen van Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en daarmee de verhoging van de budgetplafonds konden aanbieders extra personeel aannemen. De aanpak is uitgebreid naar de opdrachten B (opname) en C (langdurig verblijf). Naast de inzet van extra middelen is ook ingezet op betere onderlinge samenwerking van aanbieders. Door deze interventies is de gemiddelde wachttijd op ambulante specialistische hulp bijna gehalveerd en is daarmee gedaald naar gemiddeld veertien weken, hetgeen gelijk is aan de Treeknorm (aanvaardbare wachttijd).
• In 2022 zijn Europese aanbestedingen uitgevoerd, ten aanzien van lokale en regionale jeugdhulp, zodat we ook vanaf 2023 zorgen voor een samenhangend aanbod van jeugdhulp. Hierbij is invulling gegeven aan de uitgangspunten van de regiovisie Nabij en Passend en de Nota Integraal Beleid Sociaal Domein.
• Jeugdigen voor wie dat noodzakelijk was zijn door de Jeugdwet-vervoerder vervoerd. Daarnaast is in 2022 het beleidskader doelgroepenvervoer door de raad vastgesteld. Ook is de aanbestedingsleidraad van het leerlingen- en jeugdvervoer vastgesteld.

• De OGGZ-trajecten worden op rechtmatige wijze uitgevoerd.
• De toegankelijkheid van het Meldpunt Verward Gedrag is vergroot.

• De OGGZ-trajecten zijn ingekocht.
• Inzet van diverse communicatiemiddelen.

• De dranghulpverlening (nu Intensief Vrijwillige Hulp) werd tot en met 2021 door Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond uitgevoerd. Vanaf 2022 hebben we succesvol Intensieve Vrijwillige Hulpverlening (IVH) binnen de gemeente geïmplementeerd en uitgevoerd.
• De kennis op het gebied van huiselijk geweld en kindermishandeling binnen het wijkteam is vergroot.

• We hebben wijkteammedewerkers Zorg & Veilig in dienst genomen. Zij hebben vanaf 1 januari 2022 Intensief Vrijwillige Hulpverlening uitgevoerd. Zij werkten onder andere nauw samen met de wijkteammedewerkers Preventie en Ondersteuning.
• Er is een aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en kindersmishandeling aangesteld.
• Wijkteammedewerkers Zorg & Veilig hebben trainingen gevolgd op het gebied van huiselijk geweld en kindermishandeling. Daarnaast werkten de wijkteammedewerkers vanuit het principe van gefaseerde ketenzorg.
• In 2022 zijn acties uitgevoerd in het kader van het verbeterplan huiselijk geweld en kindermishandeling, zoals het volgen van trainingen.